Пётр Андрэевіч Талстой | |
---|---|
![]() | |
Нараджэнне | 1645[1][2][…] |
Смерць |
17 лютага 1729 ці 10 лютага 1729[3] |
Месца пахавання | |
Род | Талстыя[d] |
Бацька | Андрэй Васілевіч Талстой[d] |
Маці | Саламаніда Міхайлаўна Міласлаўская[d] |
Жонка | Solomonida Dubrovskaya[d] |
Дзеці | Пётр Пятровіч Талстой[d][4] і Іван Пятровіч Талстой[d] |
Дзейнасць | дзяржаўная служба[5] і дыпламатыя[5] |
Узнагароды | |
![]() |
Пётр Андрэевіч Талстой (руск.: Пётр Андревич Толстой, 1645 — 17 лютага 1729) — дзяржаўны дзеяч і дыпламат, граф, паплечнік Пятра Вялікага, адзін з кіраўнікоў яго сакрэтнай службы. Брат Івана Андрэевіча Талстога. Атрымаўшы графскі тытул Расійскай імперыі, паклаў пачатак графскай галіне роду Талстых. Яго нашчадкамі ў мужчынскім калене з’яўляюцца пісьменнікі Аляксей Канстанцінавіч і Леў Мікалаевіч Талстыя, мастак Фёдар Пятровіч Талстой і многія іншыя знакамітыя дзеячы.
Сын акольнічага Андрэя Васільевіча Талстога і Саламаніды Міласлаўскай (далёкая сваячка царыцы Марыі Ільінічны Міласлаўскай). Жонка — Саламаніда Цімафееўна Дуброўская (1645—1729).
Служыў з 1682 пры двары стольнікам, садзейнічаў стралецкаму бунту, пасля перайшоў на бок цара Пятра. Цар доўгі час ставіўся да Талстога вельмі стрымана; яго недаверлівасць не пахіснулі і ваенныя заслугі Талстога ў другім Азоўскім паходзе (1696). У 1697 годзе цар паслаў «валанцёраў» ў замежнае вучэнне, і Талстой, будучы ўжо ў сталых гадах, сам падахвоціўся ехаць для вывучэння марской справы. Два гады, праведзеных у Італіі, зблізілі Талстога з заходнееўрапейскай культурай.
У канцы 1701 года быў прызначаны пасланцам у Канстанцінопаль, пасля вяртання ў Расію ў 1714 годзе, быў прызначаны сенатарам. У 1715—1719 гадах выконваў дыпламатычныя даручэнні ў сферы адносін з Даніяй, Англіяй і Прусіяй.
У 1717 годзе Талстой шляхам пагроз і ілжывых абяцанняў схіліў царэвіча Аляксея да вяртання ў Расію, за што быў пастаўлены на чале Таемнай канцылярыяй. З гэтага часу Талстой становіцца адным з самых блізкіх і давераных асоб Пятра. У 1724 годзе ўказам імператара Пятра I атрымаў графскі тытул.
Пасля смерці Пятра Талстой разам з Меншыкавым энергічна садзейнічаў узыходжанню на сталец Кацярыны I. У 1726 годзе Талстой удзельнічаў у перамовах аб заключэнні руска-аўстрыйскага саюза. Разышоўся з Меншыкавым у планах на ўзыходжанне Пятра II, за што паплаціўся спасылкай у Салавецкі манастыр, дзе памёр і быў пахаваны ля сцен кляштарнага Прэабражэнскага сабора. У 1727 годзе пазбаўлены чыноў і графскага тытула.
Ад шлюбу з Саламанідай Цімафееўнай Дуброўскай у графа Талстога было два сыны: Іван Пятровіч, сапраўдны стацкі саветнік, які разам з бацькам быў сасланы на Салаўкі, дзе памёр у 1728 годзе; і Пётр Пятровіч, палкоўнік Нежынскага палка, пасля апалы бацькі выдалены на пастаяннае жыхарства «у вёскі», дзе як і брат памёр у 1728 годзе.
У 1760 годзе нашчадкам Талстога вернуты графскі тытул.
Захаваўся дзённік замежнага падарожжа Талстога ў 1697—1699 гадах, характэрны ўзор тых уражанняў, якія выносілі рускія людзі Пятроўскага часу з свайго знаёмства з Заходняй Еўропай. Акрамя таго, Талстой склаў у 1706 годзе грунтоўнае апісанне Чорнага мора. Дзённікавыя запісы Талстога з’яўляюцца адным з важных крыніц па гісторыі Расіі эпохі Пятра I.