Салянка (род раслін)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Салянка.

Салянка (род раслін)
Salsola soda — тыпавы від роду
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Гваздзікакветныя Сямейства:  Аксамітнікавыя Падсямейства:  Salsoloideae Трыба:  Salsoleae Род:  Салянка
Міжнародная навуковая назва
Salsola L., 1753
Сінонімы
Caroxylon Thunb. Caspia Galushko Darniella Maire & Weiller Hypocylix Wol. Muratina Maire Physandra Botsch.
Тыпавы від
Salsola soda L. typus[1]
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   20654 NCBI   151233 EOL   38063 GRIN   g:10668 IPNI   6983-1

Саля́нка^[2] (Salsola) — род кветкавых раслін сямейства Аксамітнікавыя (Amaranthaceae).

Батанічнае апісанне

Аднагадовыя травы, дрэвы, кусты, паўкусты з прамастойнымі або галінастымі сцёбламі. Вшыня ад 0,3 да 5 м. Лісце дробнае, мясістае, вузкае. Кветкі непрыкметныя, размешчаныя ў пазухах лісця або сабраныя ў коласападобных і мяцёлкавых суквеццях. Плод — арэшак.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліны роду распаўсюджаны ў паўпустынях і пустынях Афрыкі і Еўразіі. Заносныя (інтрадукцыйны) віды ў Аўстраліі і Амерыцы. Растуць на саланчаках, саланцах, пясках. Трапляюцца ўздоўж дарог, на пустках, каля жылля.

Віды

Род налічвае каля 174 відаў^[3].

Некаторыя віды:

• Salsola abrotanoides Bunge
• Salsola affinis C.A.Mey. ex Schrenk
• Salsola aperta Paulsen
• Salsola arbuscula Pall.
• Salsola arbusculiformis Drobow
• Salsola canescens (Moq.) Boiss.
• Salsola chinghaiensis A.J.Li
• Salsola chorassanica Botsch.
• Salsola collina Pall. — Салянка ўзгоркавая
• Salsola crassa M.Bieb.
• Salsola cyclophylla
• Salsola damascena
• Salsola dendroides
• Salsola drummondii
• Salsola dshungarica
• Salsola ferganica
• Salsola foliosa
• Salsola griffithii
• Salsola heptapotamica
• Salsola iberica
• Salsola ikonnikovii
• Salsola imbricata
• Salsola implicata
• Salsola incanescens
• Salsola jacquemontii
• Salsola junatovii
• Salsola kali
  • Salsola kali subsp. ruthenica (Iljin) Soó [syn. Salsola ruthenica Iljin — Салянка руская, ці Курай]
• Salsola komarovii
• Salsola korshinskyi
• Salsola lanata
• Salsola laricifolia
• Salsola makranica
• Salsola micranthera
• Salsola monoptera
• Salsola montana
• Salsola nepalensis
• Salsola nitraria
• Salsola orientalis
• Salsola passerina
• Salsola paulsenii
• Salsola pellucida
• Salsola pestifer
• Salsola praecox
• Salsola richteri — Салянка Рыхтэра
• Salsola rosacea
• Salsola rubescens
• Salsola sativa
• Salsola sclerantha
• Salsola sinkiangensis
• Salsola soda L. typus^[4]
• Salsola subcrassa
• Salsola sukaczevii
• Salsola tamariscina
• Salsola tomentosa
• Salsola tragus L.
• Salsola turkestanica
• Salsola vermiculata
• Salsola verrucosa
• Salsola zaidamica

Від Salsola brachiata Pall. цяпер змешчаны ў манатыпны род Pyankovia пад назвай Pyankovia brachiata.

Значэнне і выкарыстанне

Выкарыстоўваюцца ў якасці дэкаратыўных раслін, корму авечкам, вярблюдам, козам. Некаторыя віды салянак выкарыстоўваюцца для замацавання пясчаных глеб. Кусты і дрэвы выкарыстоўваюцца ў якасці паліва.

У медыцыне

Салянка Рыхтэра (Salsola richteri) (чэркез) утрымлівае ў пладах, лісцях і кветках алкалоіды сальсалін і сальсалідзін, якія выкарыстоўваюцца пры лячэнні гіпертаніі^[5].

Зноскі

1. NCU-3e. Names in current use for extant plant genera Electronic version 1.0. Entry for Salsola L. (англ.). International Association for Plant Taxonomy (last updated Sept 24, 1997). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 29 студзеня 2011.
2. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 117. — 160 с. — 2 350 экз.
3. The Plant List (2013): Salsola
4. NCU-3e. Names in current use for extant plant genera Electronic version 1.0. Entry for Salsola L. (англ.). International Association for Plant Taxonomy (last updated Sept 24, 1997). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 29 студзеня 2011.
5. Солянка (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі

Літаратура

• Скуратовіч А. М. Салянка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 122. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
• Солянка // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
• Солянка // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 383. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Салянка (род раслін)
• Солянка — род Salsola: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Salsola // ИАС «ООПТ России» (руск.)