Сарамлівасць кроны

Dryobalanops aromatica ў Інстытуце лесу Малайзіі  (англ.) (бел.

Сарамлівасць кро́ны (англ.: Crown shyness) — феномен, які назіраецца ў некаторых відаў дрэў, калі кроны поўнасцю развітых дрэў не стыкаюцца, фарміруючы полаг лесу з каналамі-прабеламі. Іншыя назвы — «разамкнутасць полагу», «сарамлівасць полагу», ці «міжкронавая прастора». Назіраецца ў дрэў аднаго віду, аднак зафіксаваны выпадкі між дрэвамі розных відаў[1][2][3][4][5][6].

Навукоўцы не прыйшлі да адзінага меркавання аб дакладных прычынах «сарамлівасцi», хоць у навуковай літаратуры гэты феномен абмяркоўваецца з 1920-х гадоў[7].

Па адной з версій, высокія тонкія дрэвы ў час моцных вятроў пашкоджваюцца і, каб пазбегнуць сутыкненняў адно з адным, рэагуюць «сарамлівасцю кроны». Эксперыменты выявілі, што дрэвы паступова запаўняюць прабелы між кронамі, калі іх штучна абмежаваць ад сутыкнення з прычыны дзеянні ветру[8].

Аднак малайзійскі навуковец Фрэнсіс Ын, які даследаваў Dryobalanops aromatica ў 1977 годзе, не знайшоў на гэтым дрэве доказаў пашкоджанняў ад трэння і выказаў здагадку, што зверху зоны росту адчувальныя да ўзроўню асветленасці і спыняюць рост пры збліжэнні з іншымі раслінамі[5][9].

Іншае тлумачэнне складаецца ў тым, што «сарамлівасць кроны» перашкаджае распаўсюджванню насякомых-мінёраў[10].

Зноскі

  1. ↑ Shorea resinosa : Another jigsaw puzzle in the sky (англ.). Forest Research Institute Malaysia (25 красавіка 2014). Праверана 24 верасня 2015.
  2. ↑ Goudie J. W., Polsson K. R., Ott P. K. An empirical model of crown shyness for lodgepole pine (Pinus contorta var. latifolia (Engl.) Critch.) in British Columbia // Forest Ecology and Management. — 2008. — Vol. 257. — P. 321—331. — DOI:10.1016/j.foreco.2008.09.005
  3. ↑ Thomas P., Packham J. Ecology of Woodlands and Forests: Description, Dynamics and Diversity. — Cambridge University Press, 26 July 2007. — P. 12. — ISBN 978-0-521-83452-0.
  4. ↑ Putz F. E., Parker G. G. and Archibald R. M. Mechanical Abrasion and Intercrown Spacing // American Midland Naturalist. — 1984. — Vol. 112. — P. 24—28. — DOI:10.2307/2425452
  5. ↑ а б Rebertus A. J. Crown Shyness in a Tropical Cloud Forest Crown shyness in a tropical cloud forest // Biotropica. — 1988. — Vol. 20. — P. 338—339. — ISSN 0006-3606.(недаступная спасылка)
  6. ↑ Paijmans K. Plant Succession on Pago and Witori Volcanoes, New Britain // Pacific Science. — 1973. — Vol. 27. — P. 60—268. — ISSN 0030-8870.
  7. ↑ TASS III: Simulating the management, growth and yield of complex stands
  8. ↑ Lieffers V. Crown shyness in maturing boreal forest stands // SFM Network Research Note Series. — Vol. 36. — ISSN 1715-0981.
  9. ↑ Ng F.S.P. Shyness in trees // Nature Malaysiana. — 1997. — Vol. 2. — P. 34—37.
  10. ↑ Tropical Rain Forest. Woodland Park Zoo.