Славянскае язычніцтва

Славянскае язычніцтва (паганства) — сістэма славянскіх дахрысціянскіх уяўленняў аб свеце і чалавеку, у аснове якой ляжала міфалогія і магія, гістарычная стадыя светапогляду старажытных славян (праславян) у перыяд да іх хрысціянізацыі; тыпалагічна адмысловая культурная мадэль, формы, механізмы і семантычныя катэгорыі якой існавалі і пасля прыняцця хрысціянства[1].

Рэлігійна-міфалагічная цэласнасць славянскага паганства была разбурана ў перыяд хрысціянізацыі[2]. Ва ўмовах адсутнасці запісаў міфалагічных тэкстаў славян і страты міфалагічных апавяданняў славянскія паганскія вераванні рэканструююцца па даных пісьмовых крыніц, археалогіі, мовы, фальклору, абрадаў, звычаяў і вераванняў сучасных славянскіх народаў[1].

З’яўляецца самастойнай галіной старажытнай індаеўрапейскай рэлігіі, развіўшыся ў 1-м тысячагоддзі н. э. і будучы прадстаўленай у старажытнаіндыйскіх, старажытнаіранскіх, старажытнагрэцкіх і старажытнарымскіх тэкстах[3].

Галоўнымі рысамі славянскага язычніцтва ў якасці светапогляду лічацца адухаўленне прыроды, культы продкаў і звышнатуральных сіл, уяўленне аб пастаянным прысутнасці апошніх і іх удзеле ў чалавечым жыцці, распрацаваная найнізкая міфалогія, уяўленне аб магчымасці ўплываць на становішча рэчаў з дапамогай прымітыўнай магіі, а таксама антрапацэнтрычнае ўспрыманне навакольнага свету[1].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б в Толстая 2012, с. 616.
  2. ↑ Иванов, Топоров. Славянская мифология 1988.
  3. ↑ Толстой 2003, с. 10.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Славянская мифология / В. В. Иванов, В. Н. Топоров // Мифы народов мира : Энцикл. в 2 т. / гл. ред. С. А. Токарев. — 2-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1988. — Т. 2 : К—Я. — С. 929—934.
  • Толстой Н. И. Очерки славянского язычества. — М.: Индрик, 2003. — 624 с. — (Традиционная духовная культура славян / Современные исследования). — ISBN 5-85759-236-4.
  • Язычество / Толстая С. М. // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 2012. — Т. 5: С (Сказка) — Я (Ящерица). — С. 616—619. — ISBN 978-5-7133-1380-7.