Стрый (горад)

Не блытаць з Стрыем — ракой ва Украіне.

Горад Стрый Стрий Герб^[d] Сцяг^[d] Краіна  Украіна Каардынаты 49°15′ пн. ш. 23°51′ у. д.^HGЯO Першая згадка 1385 Плошча 17,0 км² Вышыня цэнтра 296 ± 1 м Насельніцтва 59425[1] чалавек (2022) Часавы пояс UTC+2 і UTC+03:00 Тэлефонны код 3245 Паштовыя індэксы 82419 Афіцыйны сайт stryi-rada.gov.ua Стрый на карце Украіны

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Стрый (укр.: Стрий) — горад абласнога значэння ў Львоўскай вобласці Украіны, адміністрацыйны цэнтр Стрыйскага раёна, не ўваходзіць у яго склад. Размешчаны на левым беразе Стрыя. Насельніцтва — 60 тыс. чалавек, плошча — 16,95 км².

Гісторыя

Адзін з галоўных і найбуйнейшых транспартных вузлоў Заходняй Украіны, важны эканамічны і культурны цэнтр Львоўскай вобласці.

Вядомы з 1385 года ўжо як горад і цэнтр воласці. У 1431 годзе атрымаў Магдэбургскае права. Значны рост Стрыя адбыўся ў 2-й палове XVII ст., спрыяў развіццю горада былы стрыйскі староста, а пазней кароль Ян Сабескі. У яго час горад меў статус «вольнага каралеўскага горада».

Пасля 1-а падзелу Рэчы Паспалітай адышоў да Імперыі Габсбургаў, пасля Аўстра-Венгерскай імперыі. У сярэдзіне XIX ст. горад ператварыўся ў значны чыгуначны і газапрамысловы цэнтр, што спрыяла яго хуткаму развіццю. Падчас 1-й сусветнай вайны Стрый стаў месцам утварэння легіёна Украінскіх сечавых стральцоў. У 1920-1930-я гады Стрый быў адным з самых актыўных асяродкаў Арганізацыі ўкраінскіх нацыяналістаў (АУН). Паводле Пакту Молатава — Рыбентропа, у 1939 годзе Стрый анексаваны СССР Саюзам.

14 сакавіка 1990 года ў Стрыі, першым з украінскіх гарадоў, узнялі нацыянальны сцяг Украіны. У 2003 годзе горад быў прызнаны лепшым раённым цэнтрам Львоўскай вобласці.

Насельніцтва

• 1843 — 8 000 жыхароў
• 1880 — 12 600 жыхароў
• 1900 — 22 600 жыхароў
• 1910 — 27 400 жыхароў
• 1931 — 30 500 жыхароў
• 1959 — 36 200 жыхароў
• 1970 — 48 000 жыхароў
• 1976 — 55 000 жыхароў
• 1989 — 67 000 жыхароў
• 2001 — 63 000 жыхароў
• 2006 — 61 700 жыхароў
• 2022 — 59 425 жыхароў

Вядомыя асобы

• Іван Васілевіч Максімей (1935—2015) — спецыяліст у галіне тэхнічнай кібернетыкі, вылічальнай тэхнікі, аўтаматызаваных сістэм кіравання. Доктар тэхнічных навук (1989), прафесар (1990).

Зноскі

1. http://db.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2022/zb_Сhuselnist.pdf

Літаратура

• Стрый // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 215. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Stryj// Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. — Warszawa : Filip Sulimierski i Władysław Walewski, 1890. — T. XI : Sochaczew — Szlubowska Wola.— S. 429—438

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Стрый (горад)