Судэцкая вобласць

Судэцкая вобласць (Судэтэнланд, ням.: Sudetenland, чэшск.: Sudety, чэшск.: pohraniční území, польск.: Kraj Sudetów) — гістарычны рэгіён, прамыслова развітая, багатая карыснымі выкапнямі вобласць на поўначы і паўночным захадзе Чэхіі, якая атрымала сваю назву па размешчаных на яе тэрыторыі горам Судэты. Да 1945 г. — месца кампактнага пражывання судэцкіх немцаў.

У 1918 г. пры распадзе Аўстра-Венгрыі на тэрыторыі Судэцкай вобласці быў абвешчаны шэраг недаўгавечных нямецкіх адміністрацый, аднак спробы далучэння да Германіі ці Аўстрыі былі падушаны чэхаславацкімі войскамі.

У 1938 г. пранацысцкая Судэцкая нямецкая партыя справакавала буйныя беспарадкі ў памежных абласцях Чэхаславакіі, звярнуўшыся да германскага кіраўніцтва з просьбай аб дапамозе. Па Мюнхенскай дамове 1938 г. Судэцкая вобласць увайшла ў склад нацысцкай Германіі, да 1945 г. утварала рэйхсгау Судэцкая вобласць (Reichsgau Sudetenland або Sudetengau) са сталіцай у Рэйхенбергу (Ліберцы), мела таксама акругі ў Аўсіге, Карлсбадзе і Трапау. Некаторыя раёны былі далучаны да Баварыі і да былой Аўстрыі (рэйхсгау Остмарк).

Пасля Другой сусветнай вайны, у адпаведнасці з дэкрэтамі Бенеша, этнічныя немцы з Чэхаславакіі былі дэпартаваны. У наш час тэрмін «Судэцкая вобласць», які меў па перш этнічны змест, не ўжываецца.

Чэхаславакія (1918—1992)
Храналогія	Да 1918 года	Першая рэспубліка 1918—1938	Другая рэспубліка 1938—1939	Германская акупацыя Чэхаславакіі 1938—1945		Трэцяя рэспубліка 1945—1948	Сацыялістычная Чэхаславакія 1948—1990			Федэрацыя Чэшскай і Славацкай рэспублік 1990—1992		Аксамітавы развод (распад у 1993)
Багемія Маравія і Сілезія	каронныя землі Аўстрыйскай імперыі	Першая Чэхаславацкая Рэспубліка (ČSR, 1918—1938) Канчатковае вызначэнне меж і ладу Канстытуцыяй 1920 года	Другая чэхаславацкая рэспубліка (ČSR, 1938—1939), уключаючы Славакію і Карпацкую Русь як нацыянальна-адміністрацыйныя аўтаноміі	Анэксія Судэцкай вобласці Германіяй (1938—1945)		Трэцяя рэспубліка (ČSR, 1945—1948)	Чэхаславацкая рэспубліка (ČSR, 1948—1960) Краіна народнай дэмакратыі па Канстытуцыі 9 мая пасля «Пераможнага Лютага» 1948 года	Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка (CSSR, 1960—1990)		ЧСФР (ČSFR, 1990—1992), складалася з Чэшскай і Славацкай (федэратыўных) рэспублік		незалежная Чэхія (з 1993)
Багемія Маравія і Сілезія	каронныя землі Аўстрыйскай імперыі				Пратэктарат Багеміі і Маравіі (1939—1945)				Складалася з: Чэшскай (ČSR, 1969—1990) і Славацкай (SSR, 1969—1990) сацыялістычных рэспублік			незалежная Чэхія (з 1993)
Славакія	землі Каралеўства Венгрыя				Славацкая рэспубліка (1939—1945)							незалежная Славакія (з 1993)
Славакія					Паўднёвая Славакія і Карпацкая Украіна анексаваны Венгрыяй (1939—1945)							незалежная Славакія (з 1993)
Карпацкая Русь						У складзе СССР: Закарпацкая вобласць Украінскай ССР (1944/1946 — 1991)					У складзе незалежнай Украіны: Закарпацкая вобласць (з 1991)
	гл.: Аўстра-Венгрыя				Чэхаславацкі ўрад у выгнанні (1939—1945)

Слоўнікі і энцыклапедыі	Вялікая расійская (старая версія) · Britannica (онлайн)
Нарматыўны кантроль	GND: 4058390-9 · LCCN: sh85129624 · LNB: 000339005 · NKC: ge128482 · VIAF: 248530085

Судэцкая вобласць

Гл. таксама

Зноскі