Сінюха (прыток Паўднёвага Буга)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Сінюха.

Сінюха
укр. Синюха
Сінюха каля Новаархангельска
Характарыстыка
Даўжыня	111 км
Басейн	16 725 км²
Вадацёк
Выток	зліццё рэк: Цікыч і Вялікая Высь
• Каардынаты	48°44′46″ пн. ш. 30°53′30″ у. д.^HGЯO
Вусце	Паўднёвы Буг
• Каардынаты	48°02′59″ пн. ш. 30°50′57″ у. д.^HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма	Паўднёвы Буг → Чорнае мора → Атлантычны акіян
Краіна	Украіна
Рэгіёны	Кіраваградская вобласць, Мікалаеўская вобласць
— выток, — вусце
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сінюха (укр.: Синюха), раней Сінія Воды^[1] — рака ў Кіраваградскай і Мікалаеўскай абласцях Украіны, на Прыдняпроўскім узвышшы, левы прыток Паўднёвага Буга.

Гідраграфія

Даўжыня ракі 111 км. Плошча вадазбору 16 725 км².

Утвараецца зліццём рэк Вялікай Высі і Цікыча. Цячэ па Прыдняпроўскім узвышшы. Даліна трапецападобная, часта асіметрычная, схілы разбіты ярамі, характэрны выхады карэнных парод; шырыня даліны да 2,5 км, глыбіня да 60 м. Пойма ў верхнім і сярэднім цячэнні сухая, укрыта лугавой расліннасцю. Рэчышча звілістае, на асобных участках парожыстае. Нахіл ракі 0,46 м/км.

Асноўныя прытокі: Цікыч, Ятрань (справа), Вялікая Высь, Кагарлык, Сухі Ташлык, Чорны Ташлык (злева).

Жыўленне пераважна снегавое. Замярзае ў снежні, ускрываецца ў сакавіку; ледастаў няўстойлівы.

Маюцца невялікія ГЭС, вадасховішчы і сажалкі.

У гісторыі

У 1362 годзе меркавана на гэтай рэчцы, прыкладна каля сучаснага горада Першамайск адбылася бітва на Сініх Водах паміж вялікім князем літоўскім Альгердам і войскамі трох татарскіх князёў — васалаў Залатой Арды. У выніку гэтай бітвы Вялікае Княства Літоўскае атрымала Прычарнаморскія землі ў вусці ракі Серат, басейнах Днястра і Паўднёвага Буга, паўднёвае Падняпроўе, Падольскую, Пераяслаўскую і Валынскую землі.

Зноскі

1. Сінія Воды // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 568. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 401. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).