Тамара Натанаўна Прэс
| Тамара Натанаўна Прэс | |
|---|---|
| руск.: Тамара Натановна Пресс | |
 | |
| Род дзейнасці | лёгкаатлетка, мастак-мультыплікатар |
| Дата нараджэння | 10 мая 1937[1][2] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 26 красавіка 2021[3] (83 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Партыя | |
| Узнагароды і прэміі |
    |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Тамара Натанаўна Прэс (10 мая 1937, Харкаў, УССР — 26 красавіка 2021, Масква, Расія) — савецкая лёгкаатлетка, кідальніца дыска і штурхальніца ядра, трохразовая алімпійская чэмпіёнка, рэкардсменка свету. Заслужаны майстар спорту СССР (1960). Неаднаразовая чэмпіёнка Еўропы (3 разы ў 1958 і 1962) і СССР (16 разоў у 1958—1966).
Узнагароджана ордэнам Леніна, ордэнам «Знак Пашаны» і Ордэнам Дружбы, ордэнам Агенцтва бяспекі «Альфа» «За актыўны ўдзел у працы Асацыяцыі ветэранаў падраздзяленні „Антытэрор — Альфа“».
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Лёгкай атлетыкай Тамара, а потым і яе малодшая сястра Ірына, пачалі займацца ў Самаркандзе, куды яны эвакуіраваліся з бацькамі Цыляй Уладзіміраўнай Шэрман (1916—?), касіркай, і Натанам Ісакавічам Прэсам (1911—1942). Харкава ў пачатку вайны. Бацька па прыбыцці ва Узбекістан быў прызваны ў армію і загінуў на фронце 3 жніўня 1942 года ў раёне вёскі Ханіна Калінінскай вобласці.
Тамара была дзяўчынкай рослай з ярка выяўленымі атлетычнымі дадзенымі, што ў хуткім часе заўважыў вядомы трэнер па лёгкай атлетыцы Уладзімір Панцеляймонавіч Бесякерных, пад яго кіраўніцтвам Тамара Натанаўна стала чэмпіёнкай Узбекістана ў кіданні дыска. Аднак, разумеючы, што для далейшага ўдасканалення патрэбны будуць іншыя ўмовы, чым у іх у Самаркандзе, Бяссекерных напісаў ліст Аляксееву з просьбай узяць шэфства над маладой спартсменкай. Першыя сур’ёзныя поспехі прыйшлі да Тамары Натанаўны ў 1958 годзе, яна ўпершыню перамагла на чэмпіянаце СССР і ў дыску, і ў ядры, выйграла чэмпіянат Еўропы ў кіданні дыска з вынікам 53,32 м. Пазней яна 11 разоў абнаўляла сусветныя рэкорды, палепшыўшы за 10 гадоў. свае дасягненні: у кіданні дыска з 53,32 м да 59,70 м, а ў штурханні ядра з 17,25 м да 19,59 м.
У 1960 годзе на алімпійскіх гульнях у Рыме яна ўпершыню стала алімпійскай чэмпіёнкай у штурханні ядра, з вынікам 17,32 м. У Японію ў 1964 годзе Тамара Натанаўна ехала ў якасці фаварыта, з пятай спробы (з вынікам 57,27 м) здолела вырваць перамогу ў нямецкай дыскаболкі Інгрыд Лоц, апярэдзіўшы яе на 6 сантыметраў. Не менш упартая барацьба разгарнулася і ў бітве за золата ў штурханні ядра паміж Прэс і іншай прадстаўніцай ГДР — Рэнатэ Гарыш-Кульмбергер. І тым не менш Тамара здолела адолець суперніцу, усталяваўшы новы алімпійскі рэкорд — 18,14 м.
Скончыла Ленінградскі інжынерна-будаўнічы інстытут (1962) і Вышэйшую партыйную школу пры ЦК КПСС (1967). Член КПСС з 1962 года. Пасля заканчэння спартыўнай кар’еры Тамара Прэс займалася трэнерскай і навуковай работай.
- ↑ а б Пресс Тамара Натановна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Tamara Press // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Ушла из жизни олимпийская чемпионка Тамара Пресс