Тотыла

Тотыла
лац.: Totila грэч. Τωτίλας
King of the Ostrogoths^[d] лістапад 541 — 1 ліпеня 552
Папярэднік	Eraric^[d]
Пераемнік	Teia^[d]
Нараджэнне	каля 510 ці 510[1] Трэвіза, правінцыя Трэвіза, Венета, Італія
Смерць	552[2] Гуальда-Тадзіна^[d], правінцыя Перуджа, Умбрыя, Італія
Веравызнанне	арыянства
Бітвы	Battle of Taginae^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

То́тыла^[3], Бадуіла^[3] — кароль остготаў, кіраваў у 541—552 гадах.

Біяграфія

Сын брата Ільдэбада. Камандуючы гарнізонам у Тарбезіі (сучасны Трэвіза), і даведаўшыся пра забойства дзядзькі, Тотыла рыхтаваўся здацца візантыйцам, калі готы, незадаволеныя слабым Эрарыхам, абралі яго каралём у 541 годзе, верагодна, у кастрычніку. Неўзабаве забойства Эрарыха пазбавіла Тотылу ад гэтага суперніка. Дарэчы, магчыма, што Тотылу — мяркуючы па легендах на манетах і некаторых літаратурных крыніцах — на самай справе звалі Бадуіла, што значыць «Барэц» або «Баец».

Тотыла (хутчэй у 542, чым у 543 годзе) наведаў Святога Бенедыкта ў Монтэ Касіна, але паданне так сказіла гэты факт, што немагчыма сказаць, якую мэту ён пры гэтым пераследваў. Па сведчанні аўтографа папы Рыгора Вялікага, Святы Бенедыкт прадказаў Тотылу тэрмін яго праўлення і дату яго смерці.

Узначаліў барацьбу остготаў супраць Візантыі, якая імкнулася заваяваць остгоцкае каралеўства ў Італіі. Залучаў у сваё войска беглых рабоў і калонаў, даваў ім свабоду; канфіскоўваў землі рымскай арыстакратыі і хрысціянскай царквы, раздаваў іх сваім воінам. Атрымаў шэраг перамог над візантыйскімі войскамі: у 546 годзе ўзяў Рым, адваяваў большую частку Італіі, Сіцылію, Сардзінію і Корсіку. Не змог процістаяць новай арміі пад камандаваннем Нарсеса, якую паслаў імператар Юстыніян I^[4]. У 552 годзе ў бітве каля Тагіна армія Тотылы разгромлена, а ён смяротна паранены.

Крыніцы

1. National Library of Israel Names and Subjects Authority File Праверана 1 чэрвеня 2023.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106509962"></a>
2. Totila // Encyclopædia Britannica Праверана 18 верасня 2021.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
3. БелЭн 2002.
4. ВСЭ 1977.

Літаратура

• То́тыла, Бадуіла // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 493. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• То́тила, Бадуила // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 125. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі

• Foundation for Medieval Genealogy. Тотыла
• Genealogie Mittelalter. Тотыла
• Тотила // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.