Трагедыя ў Налібаках

Масавае забойства ў Налібаках, Трагедыя ў Налібаках — расправа, учыненая савецкімі партызанамі пад камандаваннем Васіля Чарнышова[1] над цывільным насельніцтвам вёскі Налібакі ў Налібоцкай пушчы 8 мая 1943 года. Забіты 128 чалавек, у тым ліку тры жанчыны, некалькі падлеткаў і 10-гадовы хлопчык. Тым днём загінулі:

  1. Адамцэвіч Станіслаў «Стрэк»
  2. Агейка Ян
  3. Астапей Міхал
  4. Астапей Уладыслаў
  5. Астапей Францішак, сям’я жыла на вул. Наваградскай
  6. Акуліч Станіслаў
  7. Бычкевіч Стэфан «Ганік», жыў на вул. Наваградскай
  8. Багдановіч Вітальд, жыў каля касьцёла
  9. Башура Стэфан «Жыўчык», жыў на вул. Наваградскай
  10. Башура Вітальд «Жыўчык»,
  11. Баранцэвіч Стэфан, паліцэйскія пенсіянер
  12. Верамей Станіслаў
  13. Верамей Канстанцін сын Станіслава
  14. Верамей Ізабэла, маці Канстанціна
  15. Волан Эдвард
  16. Грыгарцэвіч Караль «Захарук», сын Нікадзіма, жылі каля Мішукоў
  17. Грыгарцэвіч Нікадзім «Дэк»
  18. Грыгарцэвіч Караль «Балабоста»
  19. Грыгарцэвіч Антоні «Тосік»
  20. Грыгарцэвіч Вацлаў «Есці», жылі на вуд. Наваградскай, у бок цэнтра
  21. Грыгарцэвтч Генрык
  22. Грыгарцэвіч Францішак «Качка»
  23. Грыгарцэвіч Балястаў «Юрка», жыў у палове вул. Наваградскай
  24. Годыль Станіслаў «Смаляк»
  25. Годыль Юзаф «Румка»
  26. Годыль Анеля
  27. Годыль Зофія
  28. Годыль Караль
  29. Годыль Казімір
  30. Годыль Аляксандар «Паўлюк»
  31. Годыль Нікадзім
  32. Годыль Антоні «Бздыр»
  33. Годыль Эдвард, сям’я жыла на вул. Наваградскай
  34. Гасюк Вінцэнт
  35. Гасюк Адам «Мернік»
  36. Галуб Антоні, да 2-ё сусветнай вайны працаваў у малачарні
  37. Галашэвіч Рафал,
  38. Дубіцкі Юзаф «Ціляк»
  39. Дубіцкі Стэфан «Шылак»
  40. Дубіцкі Баляслаў «Шылак», сям’я жыла на вул. Наваградскай
  41. Емельяновіч Казімір
  42. Захаранка Вацлаў
  43. Зялёнка Караль
  44. Зялёнка Марыя
  45. Зялёнка Ян
  46. Зялёнка Баляслаў
  47. Зялёнка Мечыслаў
  48. Зялёнка Ян
  49. Каржэнька Ян
  50. Каржэнька Браніслаў «Уратнік»
  51. Каржэнька Баляслаў
  52. Каржэнька Адам
  53. Каржэнька Аляксандар
  54. Каржэнька Вацлаў, працаваў у гміне
  55. Каржэнька Анатоль, брат
  56. Кашужка Антоні
  57. Кажушка Юзаф
  58. Кажушка Вітальд, сям’я жыла на рынку
  59. Карп
  60. Карневіч Барбара
  61. Карневіч Ян
  62. Карневіч Альберт
  63. Карневіч Юзаф
  64. Карневіч Станіслаў, чатыры сыны і маці
  65. Куніцкі Баляслаў
  66. Клімовіч
  67. Лазэўскі
  68. Ланіскі Юзаф
  69. Лукашэвіч Караль
  70. Лукашэвіч Ян «Каспар»,
  71. Лукашэвіч Міхал
  72. Лукашэвіч Бэрнард
  73. Лукашэвіч Пётр
  74. Лукашэвіч Браніслаў
  75. Лойка Рафал «Трус»
  76. Лойка Юзаф «Кавальчук», зяць Нікадзіма Грыгарцэвіча
  77. Лойка Ян «Чэпчык»
  78. Лойка Адам
  79. Макоўскі Станіслаў
  80. Макоўскі Ян «Цецька»
  81. Макоўскі Францішак
  82. Макоўскі Нікадзім
  83. Мазун Эдвард, жыў на вул. Наваградскай
  84. Маслоўскі,
  85. Мішук Рафал «Галыш»
  86. Мішук Эдвард
  87. Мельнік Антоні
  88. Мельнік Станіслаў, сям’я жыла на вул. Наваградскай
  89. Марцінкевіч Юзаф «Брукар»
  90. Мірон Ян
  91. Нецка Каараль, паліцэйскі, які стрэліў у партызана
  92. Нецка Юзаф
  93. Петрашкевіч Міхал, арганіст у касцёле сьв. Бартламея
  94. Пузоўскі Эдвард
  95. Пузоўскі Юзаф
  96. Паплаўскі
  97. Радзівон Караль
  98. Ражко Баляслаў, вартавы
  99. Сакалоўскі Павал
  100. Собаль Уладыслаў
  101. Собаль Антоні
  102. Сазановіч Казімір,
  103. Страшэўскі Караль
  104. Стасюкевіч Стэфан «Шымшаль»
  105. Тычынскі, «прыежджы»
  106. Чуйко Пётр «Югась»,
  107. Шаржановіч Міхал «Антосік»
  108. Шэмят Казімір «Стрэк»
  109. Шэмят Станіслаў
  110. Шунейка Ян
  111. Шмукста Баляслаў, жыў каля рынка
  112. Фарботка Антоні «Пятрук»
  113. Фарботка Віктар «Жыжыч»
  114. Фарботка Антоні «Бомбель»
  115. Фарботка Юзаф «Гусак»
  116. Фарботка Антоні «Барэц»
  117. Фарботка Браніслаў «Дрозд»
  118. Фарботка Станіслаў
  119. Фарботка Чэслаў «Піус»
  120. Хіліцкі Міхал «Азюка»
  121. Хіліцкі Пётр «Зайца», жыў на вул. Наваградскай
  122. Хмара Антоні «Спас»
  123. Хмара Юзаф
  124. Хмара Станіслаў
  125. Хмара Ян
  126. Хмара Ганна, сям’я жыла на вул. Наваградскай

Паводле Інстытута нацыянальнай памяці Польшчы, прычынай нападу было супрацоўніцтва мясцовага насельніцтва з Арміяй Краёвай, мясцовай ячэйцы было ва ўльтыматыўнай форме прапанавана падпарадкавацца партызанскаму цэнтру ў Маскве, але яна адмовіліся, адаказам на што стаў карны рэйд[2]. Непасрэдна расправе папярэднічала перастрэлка партызан з мясцовымі жыхарамі[3]. Пасля масавага забойства партызаны выкралі з вёскі 100 кароў і 70 коней[4].

У справаздачы савецкіх партызан было ўказана, што ў баі ў сяле разбіты нямецкі гарнізон самаабароны. Было таксама ўстаноўлена, што сілы самаабароны ў Налібаках у выглядзе ўзброенай ячэйкі Арміі Краёвай дзейнічалі пад кантролем акупацыйных уладаў і супрацоўнічалі з імі. Па ўспамінах вязня мінскага гета Міхаіла Окуня ў 1943 годзе «вельмі шмат партызан загінула ад рук гэтых акаўцаў, і з імі пачалася вайна».

Трагічныя падзеі ў Налібаках прыцягнулі ўвагу грамадскай думкі ў пачатку XXI стагоддзя ў сувязі са стварэннем галівудскага фільма Выклік (2008) пра яўрэйскіх партызанаў Бельскіх, якіх падазравалі ў расправе над палякамі[5][6].

Зноскі

  1. ↑ Як партызаны забівалі маіх аднавяскоўцаў. 75 гадоў налібацкай бойні // Беларуская служба Радыё «Свабода»
  2. ↑ КТО РАССТРЕЛИВАЛ БЕЛОРУССКИХ ПАРТИЗАН?
  3. ↑ Свидетели о героях голливудского фильма «Вызов»: «Война списала всё»(недаступная спасылка)
  4. ↑ Партизаны Архівавана 11 мая 2012.
  5. ↑ Еврейских партизан Бельских обвиняют в убийствах мирных поляков Архівавана 3 ліпеня 2011.
  6. ↑ Лесные евреи

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]