Трэцяя кніга Ездры (Αποκάλυψις Εσδρά або Προφητεία) | |
---|---|
Ездра і арханёл Урыіл | |
Раздзел: | Гістарычныя кнігі |
Мова арыгінала: | старажытнагрэчаская або старажытнаяўрэйская |
Легендарны аўтар: | Ездра |
Мясцовасць: | Іўдзея |
Папярэдняя (праваслаўе): | Трэцяя кніга Макавеяў |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Трэцяя кніга Е́здры (Э́зры) (стар.-грэч.: Αποκάλυψις Εσδρά Адкрыццё Ездры, стар.-грэч.: Προφητεί Прароцтва[1]) — кніга, якая ў праваслаўі ўваходзіць у склад Старога Запавету, але адсутнічае ў Яўрэйскай Бібліі (Танаху) і не ўваходзіць у Стары Запавет у каталіцызме і пратэстантызме. У Клемянцінскай Вульгаце змяшчалася ў дадатак з назвай Чацвёртая кніга Ездры[2], але адсутнічае ў Новай Вульгаце[3]. У Рускай праваслаўнай царкве адносіцца да другакананічных кніг. Адсутнічаве ў Септуагінце і сучаснай грэчаскай Бібліі. У іўдаізме[4], каталіцызме[5] і пратэстантызме[2] адносіцца да апокрыфаў. У пратэстантызме называецца другой кнігай Ездры.
Напісана на старажытнагрэчскай або старажытнаяўрэйскай мове[6][7]. Не мае ні яўрэйскага, ні поўнага грэчаскага ці копцкага тэксту (толькі асобныя кавалкі). У цяперашні час вядомая толькі па перакладах на лацінскую (асноўная крыніца), сірыйскую, эфіопскую, арабскую і армянскую мовы[8]. У славянскіх і рускай сінадальнай Бібліі перакладзена з лацінскай[6]. Паводле Тлумачальнай Бібліі Лапухіна, асноўная частка кнігі напісана ў дахрысціянскія часы, а раздзелы I—II і XV—XVI — у часы ранняга хрысціянства.[8]
Пасля разбурэння Другога іўдзейскага Храма ў Ерусаліме ваярамі рымскага імператара Ціта (70 год н. э.) аўтар тэксту — відавочца катастрофы — шукае сэнс бедстваў, якія царуюць, а таксама шукае суцяшэння і надзеі ў будучыні[7]. Аўтар выводзіць на сцэну Ездру (Эзру), які праз трыццаць год пасля разбурэння Першага храма (587 год да н. э.), прыгнечаны бедствамі свайго народа, задаецца пакутлівымі пытаннямі [7]. На іх адклікаюцца арханёлы Урыіл і Ерэмііл. Выкліканыя імі алегарычныя відзежы Ездры лічыліся прароцкімі.[6]