Ту-95 | |
---|---|
Тып | land-based strategic bomber monoplane[d], bomber monoplane with 4 engines[d] і Ракетаносец[d] |
Распрацоўшчык | Тупалеў[d] |
Вытворца | Тупалеў[d], Aviakor[d] і Taganrog aviation[d] |
Першы палёт | 12 лістапада 1952 |
Пачатак эксплуатацыі | красавік 1956 |
Эксплуатанты | Ваенна-паветраныя сілы СССР, Ваенна-паветраныя сілы Расійскай Федэрацыі, Паветраныя сілы Украіны[d] і Паветрана-касмічныя сілы Расійскай Федэрацыі |
Адзінак выраблена | 500[1][2][…] |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Ту-95 (праект «95», выраб «В», па кадыфікацыі НАТА: «Bear» — «Мядзведзь») — савецкі турбавінтавы стратэгічны бамбардзіроўшчык-ракетаносец.
Ту-95 і яго мадыфікацыі да цяперашняга часу — адзіны ў свеце серыйны бамбардзіроўшчык і ракетаносец з турбавінтавымі рухавікамі. З’яўляўся савецкім сімвалам забеспячэння ваенна-стратэгічнага парытэту ў халоднай вайне. Застаецца на службе як носьбіт крылатых ракет, у тым ліку такіх, як Х-101, дзякуючы ніжэйшаму расходу паліва, чым у рэактыўных самалётаў, а галоўнае — большай скрытнасці ад спадарожнікаў SBIRS, здольных сачыць за буйнымі стратэгічнымі бамбардзіроўшчыкамі з рэактыўнымі рухавікамі па выхлапах з апошніх[3]. National Interest адзначае, што даволі наіўна лічыць Ту-95 «састарэлай зброяй», бо фактычна ад падобнага самалёта нічога не патрабуецца, акрамя як лётаць на вялікую далёкасць, а рэальнай яго зброяй з’яўляюцца найноўшыя крылатыя ракеты такія як X-101, якія пры далёкасці 5500 км дазваляюць Ту-95 «беспакарана» атакаваць цэлі за межамі радыусаў дзеяння любых сістэм СПА. Практычнае прымяненне Ту-95 у Сірыі даказала, што самалёт не з’яўляецца «абстрактным сродкам ядзернага стрымлівання», а можа рэальна выкарыстоўвацца ў сучасных лакальных войнах[4].
На базе мадыфікацый Ту-95 былі створаны лятаючыя лабараторыі рознага прызначэння, пасажырскі міжкантынентальны лайнер — Ту-114 і яго праектны транспартны варыянт. У сваю чаргу, на базе Ту-114 быў створаны баявы самалёт ДРЛВ — Ту-126. Прамым развіццём праекта «95» на больш высокім авіяцыйна-тэхнічным узроўні з’явіўся варыянт самалёта СЛА, які ў серыі ўтварыў мадыфікацыйны шэраг самалётаў сямейства Ту-142 рознага баявога прызначэння.