Уладава

Горад Уладава польск.: Włodawa Герб Сцяг Краіна  Польшча Ваяводства Люблінскае Павет Уладаўскі Каардынаты 51°33′ пн. ш. 23°33′ у. д.^HGЯO Кіраўнік мэр[1] Першая згадка 1242 Горад з 1534 Плошча 17,97 км² Вышыня цэнтра 173 м Водныя аб’екты Уладаўка і Буг Насельніцтва ▼12 500 чал. (31 сакавіка 2021)[2] Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Паштовыя індэксы 22-200 TERC 0619011 Афіцыйны сайт wlodawa.eu Уладава на карце Польшчы ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Улада́ва^[3] (польск.: Włodawa) — горад у Польшчы, адміністрацыйны цэнтр Уладаўскага павета Люблінскага ваяводства. Утварае гарадскую гміну, таксама з’яўляецца сядзібай вясковай гміны Уладава. Знаходзіцца ў паўночна-ўсходняй частцы Люблінскага ваяводства Польшчы, на сутоках Заходняга Бугу і Уладаўкі. Насельніцтва 13 918 чал. (2009).

Знаходзіцца каля беларуска-польскай граніцы, вузел аўтамабільных дарог на Люблін, Бялу Падляску, Тэрэспаль, Зосін і інш.

Гісторыя

• XIII стагоддзе: першая згадка ў Галіцка-Валынскім летапісе: «Данилъ же затворивъ Холмъ, еха ко брату си Василкови, поима с собою Курила митрополита. А татарове воеваша до Володавы и по озерамъ много зла створше».^[4]
• XIV стагоддзе: увайшла ў склад Вялікага Княства Літоўскага.
• 1534: атрымала Магдэбургскае права.
• 1566: горад, у Берасцейскім павеце Берасцейскага ваяводства.
• 1624—1698: ва Уладаве дзейнічаў кальвінскі збор.
• 1648: горад пацярпеў ад войск Багдана Хмяльніцкага.
• 1795: у выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай апынулася ў Аўстрыі.
• XIX стагоддзе: у складзе Расійскай імперыі.
• 1867: цэнтр павета.
• 1921: у міжваеннай Польскай Рэспубліцы.

Насельніцтва

• 1827 — 3263 чал.^[5]
• 1857 — 6026 чал.
• 1913 — 15 220 ал.
• 1937 — 9084 чал.
• 1950 — 3754 чал.
• 1970 — 7401 чал.
• 1990 — 15 264 чал.
• 2006 — 14 203 чал.

З 1998 года ў горадзе рэгулярна праводзяць Фестываль трох культур. Мерапрыемства прысвячаецца багатай культуры праваслаўя, каталіцтва і іудаізма. Фестываль нездарма праходзіць ва Уладаве, бо да вайны горад меў шматнацыянальны характар.^[6]

Памятныя мясціны

• Былая ўніяцкая, цяпер праваслаўная царква Раства Прасвятой Багародзіцы (1840—1842).
• Касцёл Св. Людвіка (1741—1752).
• Могілкі яўрэйскія старыя (XVIII ст.) і новыя (XIX ст.).
• Сінагога вялікая (1764).

Галерэя

• 
  Касцёл Св. Людвіка
• 
  Царква Раства Прасвятой Багародзіцы
• 
  Вялікая сінагога
• 
  Сінагога
• 
  Рынкавая плошча
• 
  Вуліца 11 лістапада
• 
  Касцёл Найсв. Сэрца Ісуса

Вядомыя асобы

• Уладзіслаў Курашкевіч (1905—1997) — мовазнаўца-славіст

Зноскі

1. Wiesław Muszyński
2. https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/060610919011-0930294?var-id=1639616&format=jsonapi Праверана 4 кастрычніка 2022.
3. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 236-2010 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Рэспублікі Польшча на беларускую мову». Гл. польска-беларускую практычную транскрыпцыю.
4. Пад 6751 [1243] годам паводле Іпацеўскага спісу Галіцка-Валынскага летапісу.
5. Włodawa // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIII: Warmbrun — Worowo (польск.). — Warszawa, 1893. S. 711
6. Валера Саўко. Фэстываль трох культур // Беларуская рэдакцыя Польскага Радыё, 15 верасня 2008

Літаратура

• Włodawa // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIII: Warmbrun — Worowo (польск.). — Warszawa, 1893. S. 711—713

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Уладава