Феадор Лінен

Феадор Лінен
Дата нараджэння	6 красавіка 1911(1911-04-06)[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Мюнхен, Верхняя Баварыя, Каралеўства Баварыя, Германскі рэйх[3]
Дата смерці	6 жніўня 1979(1979-08-06)[1][2]^[…] (68 гадоў)
Месца смерці	Мюнхен, Верхняя Баварыя, Баварыя, Германія[4]
Грамадзянства	Германія
Жонка	Eva Wieland^[d]
Род дзейнасці	біяхімік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	біяхімія
Месца працы	Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна Інстытут біяхіміі Макса Планка^[d]
Альма-матар	Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна Luitpold Gymnasium^[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Леапальдзіна Баварская акадэмія навук Папская акадэмія навук[5] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Sociedad Española de Bioquímica y Biologia Molecular^[d]
Узнагароды	медаль Каруса^[d] (1961) медаль Ота Варбурга^[d] (1963) Liebig Medal^[d] (1955) Зала славы нямецкіх даследаванняў^[d] (2009) Прэмія стагоддзя^[d] (1964) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства^[d] (24 красавіка 1975) honorary doctor of the University of Regensburg^[d] (1978) ганаровы доктар Універсітэта Маямі^[d] (5 чэрвеня 1968) doctor honoris causa from Paris Descartes University^[d] (11 снежня 1976)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Феадор Фелікс Конрад Лі́нен^[6] (ням.: Feodor Felix Konrad Lynen; 6 красавіка 1911, Мюнхен — 6 жніўня 1979, там жа) — нямецкі біяхімік. Праводзіў фундаментальныя даследаванні метабалізму тлустых кіслот і халестэрыну ў арганізме. Разам з Конрадам Блохам лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне 1964 года «за адкрыцці, якія тычацца механізмаў і рэгуляцыі абмену халестэрыну і тлустых кіслот».

Біяграфія

Феадор Фелікс Конрад Лінен нарадзіўся ў Мюнхене ў сям’і вучонага. У 1930 годзе паступіў у Мюнхенскі ўніверсітэт. Навучаўся на хімічным факультэце. У ліку яго настаўнікаў быў Нобелеўскі лаўрэат прафесар Генрых Віланд. У 1937 годзе абараніў дысертацыю «аб таксічных рэчывах у мухаморы». У гэтым жа годзе, 14 мая, ажаніўся з Евай Віланд, дачкой Генрыха Віланда. Застаўся працаваць ва універсітэце, спецыялізуючыся ў галіне біяхіміі.

Ад прызыву ў войска быў вызвалены па стане здароўя.

З 1942 года займаўся выкладчыцкай дзейнасцю. У 1947 годзе становіцца дацэнтам, а ў 1953 годзе — прафесарам біяхіміі Мюнхенскага універсітэта.

У 1964 годзе, разам з Конрадам Блохам, атрымаў Нобелеўскую прэмію па фізіялогіі і медыцыне.

Замежны член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (1962)^[7], Лонданскага каралеўскага таварыства (1975)^[8].

Узнагароды

• Памятны медаль Лібіха (1955)
• Медаль Каруса Леапольдзіны (1961)
• Медаль Ота Варбурга (1963)
• Прэмія стагоддзя (1964)
• Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1964)
• Pour le Mérite (1971)
• Аўстрыйскі ганаровы знак «За навуку і мастацтва» (1972)

Крыніцы

1. Feodor Lynen // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
2. Feodor Felix Konrad Lynen // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
3. https://www.mpg.de/4379754/S005_Flashback_092-093.pdf Праверана 6 кастрычніка 2024.
4. Deutsche Nationalbibliothek Record #118575562 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
5. www.pas.va
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106982426"></a>
6. БелЭн 1999.
7. Feodor Lynen (англ.)
8. Lynen; Feodor (1911—1979) Архівавана 18 кастрычніка 2021. (англ.)

Літаратура

• Лі́нен Феадор Фелікс Конрад // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 268. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).

Спасылкі

• Біяграфія Феадора Лінена на сайце Нобелеўскага камітэта (англ.)
• Нобелеўская лекцыя Феадора Лінена (англ.)