Фрыдрых Генрых Якобі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Якобі.

Фрыдрых Генрых Якобі
ням.: Friedrich Heinrich Jacobi
Дата нараджэння	25 студзеня 1743(1743-01-25)[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Дзюсельдорф, Германія[3]
Дата смерці	10 сакавіка 1819(1819-03-10)[1][2]^[…] (76 гадоў)
Месца смерці	Мюнхен, Ізаркрайс^[d], Каралеўства Баварыя[3]
Месца пахавання	Старыя паўднёвыя могілкі^[d]
Грамадзянства	Каралеўства Баварыя
Бацька	Johann Konrad Jacobi^[d]
Жонка	Helene Elisabeth Jacobi^[d]
Дзеці	Johann Friedrich Jacobi^[d], Carl Wigand Maximilian Jacobi^[d] і Clara von Clermont^[d]
Род дзейнасці	філосаф, багаслоў, раманіст, выкладчык універсітэта, пісьменнік
Навуковая сфера	філасофія[4]
Месца працы	Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна
Член у	Ілюмінаты Баварская акадэмія навук Emkendorfer Kreis^[d] Пруская акадэмія навук
Подпіс
Цытаты ў Вікіцытатніку
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фрыдрых Генрых Якобі (ням.: Friedrich Heinrich Jacobi; 25 студзеня 1743, г. Дзюсельдорф, Германія — 10 сакавіка 1819) — нямецкі пісьменнік і філосаф; прадстаўнік філасофіі пачуцця і веры. Прэзідэнт Баварскай АН (1807—12).

Літаратурная творчасць

Аўтар філаслфскіх раманаў «3 пісьмаў Эдуарда Альвіля» (1775—76) і «Вальдэмар» (1779).

Светапогляд

У сваёй філасофіі выступаў супраць «разважнага» рацыяналізму Асветніцтва і вучэння І. Канта. На першы план ставіў права пачуцця і ўслед за Д. Юмам лічыў, што рэальнае існаванне прадметаў дадзена чалавечай свядомасці непасрэдна. Гэту непасрэдную верагоднасць Ф.-Г. Якобі называў верай, шчырасцю або пачуццём, а таксама розумам і проціпастаўляў апасродкаваным ведам — разважанню. Паводле Ф.-Г. Якобі, змест веры — рэальнасць як пачуццёвага свету зямных рэчаў, так і абсалютнага і вечнага, у якім чалавек адчувае сябе адначасова і паглынутым абсалютам, і выратаваным праз сваю суб'ектыўнасць. Кантаўскаму катэгарычнаму імператыву Якобі проціпастаўляў асобасную маральную аўтаномію, якая ўзвышаецца над рыгарызмам маральных запаветаў. Ф.-Г. Якобі крытыкаваў вучэнні І. Г. Фіхтэ, Ф. Шэлінга, Г. Гегеля, бачыў ў іх пантэістычныя і «нігілістычныя» тэндэнцыі.

Ірацыяналістычныя імкненні вучэння Ф.-Г. Якобі выступілі прадвеснікам некаторых матываў філасофіі жыцця і экзістэнцыялізму.

Зноскі

1. Friedrich Heinrich Jacobi // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
2. Friedrich Heinrich Jacobi // Brockhaus Enzyklopädie
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
3. Якоби Фридрих Генрих // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
4. Якоби, Фридрих Генрих // Малая советская энциклопедия / под ред. Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1936.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q87326101"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1768199"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q66386517"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1228391"></a>

Літаратура

• Савеня А. Якобі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).