Хвошч багнавы

Хвошч багнавы
Агульны выгляд расліны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Папарацепадобныя Клас:  Хвошчападобныя Падклас:  Equisetidae Парадак:  Хвашчовыя (Equisetales) Сямейства:  Хвашчовыя (Equisetaceae) Род:  Хвошч Від:  Хвошч багнавы
Міжнародная навуковая назва
Equisetum fluviatile L., 1753
Сінонімы
Equisetum heleocharis Ehrh. Equisetum limosum L. Equisetum maximum Lam.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   17150 NCBI   231680 EOL   597768 GRIN   t:417595 IPNI   30041462-2 TPL   tro-26602005

Не блытаць з Хвошч балотны.

Хвошч багнавы (Equisetum fluviatile)^[1][2][3] — шматгадовая травяністая расліна сямейства Хвашчовыя (Equisetaceae).

Назва

Этымалогія відавага эпітэту лацінскай назвы: лац.: fluvius — «рака».

Беларускія назвы: Хвошч багнавы, ёльнік, яленец^[4], сасонка, хвошч^[1], хвошч балотны^[5][6], елачка^[7].

Апісанне

Сцёблы монаморфныя, зялёныя, гладкія, неразгалінаваныя або разгалінаваныя у верхняй частцы, 35-115(-150) см, полы цэнтр. 2n =216. Хвошч размнажаецца ў асноўным вегетатыўна карэнішчамі. Споры вырабляюцца ў тупых конусах на канцах некаторых сцеблаў. Споравыя пупышкі жаўтлява-зялёныя, 1-2 см даўжынёй і 1 см шырынёй, са шматлікімі лускавінкамі. Хвошч багнавы найбольш часта блытаюць з хвашчом балотным (Equisetum palustre), які мае больш грубае сцябло з меншай паражнінай ў цэнтры і доўгія споравыя конусы 2-4 см даўжынёй.

Распаўсюджанне

Від трапляецца на працягу большай частцы Паўночнага паўшар’я ад Еўропы (у тым ліку Украіны) на ўсход праз тэрыторыю Турцыі, Сібіры, Каўказа, Казахстана і Манголіі, на Далёкім Усходзе Расіі, Кітая, Японіі, Карэйскага паўвострава, а таксама ў Квінслендзе ў паўночнай Аўстраліі і на большай частцы поўначы Паўночнай Амерыкі. Звычайна з’яўляецца раслінай канаў, сажалак, азёр, затокаў вялікіх рэк і мокрых лугоў, балот і забалочаных лясоў. Звычайна расце ў шчыльных калоніях.

Выкарыстанне

Раннія парасткі з’яўляюцца ядомымі. Медыкаментозна ён выкарыстоўваўся старажытнымі грэкамі і рымлянамі, каб спыніць крывацёк і для лячэння захворванняў нырак, язвы і туберкулёзу. Сцёблы часам ядуць вадаплаўныя. Хвашчы паглынаюць цяжкія металы з глебы, і часта выкарыстоўваюцца ў біяпробах на металы.

Галерэя

• 
• 
• 
  Гутацыя
• 
  Стробілы

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 49. — 160 с. — 2 350 экз.
2. В. В. Заброда, А. Г. Сіренко Еколого-фауністичний Огляд Фауни Dolerinae (Hymenoptera: Tenthredinidae) Північного Мегасхилу Українських Карпат і Прикарпаття // Вісті Харківського ентомологічного товариства. — 2005 (2006). — В. 8. — № 1–2. — С. 104–110.
3. Я.Б. Щупаківський Характеристика рослинності берегової зони техногенних водойм колишніх сірчаних кар'єрів. — 2007. — В. 17. — № 8. — С. 35–38. Архівавана з першакрыніцы 13 снежня 2016.
4. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927
5. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
6. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
7. Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929

Спасылкі

• Flora of North America (англ.)
• Flora of China (англ.)
• Flora of Iceland (webpage of Icelandic Institute of Natural History) (ісл.)
• Germplasm Resources Information Network (GRIN) (англ.)
• Euro+Med PlantBase (англ.)