Чыфтэн

Чыфтэн
Класіфікацыя асноўны баявы танк
Краіна  Вялікабрытанія
Гісторыя
Вытворца Leyland Motors[d]
Гады вытворчасці 1965—1983
Гады эксплуатацыі 1966—1995
Колькасць выпушчаных, шт. 2265
Войны Ірана-іракская вайна, Вайна ў Персідскім заліве
Асноўныя аператары Вялікабрытанія Іран Іарданія Ірак Кувейт Аман
Габарыты
Даўжыня, мм
Даўжыня з гарматай наперад, мм 10 800
Шырыня, мм 3500
Вышыня, мм 2640
Дарожны прасвет, мм 510
Браніраванне
Тып брані сталёвая адліваная і катаная
Узбраенне
Калібр і марка гарматы 120-мм L11A5
Тып гарматы наразная
Боекамплект гарматы 65
Кулямёты 1 × 12,7-мм L21A1,
1 × 7,62-мм L8A1,
1 × 7,62-мм L37A1
Рухомасць
Тып рухавіка Leyland L60[d]
Хуткасць па шашы, км/г 48
Тып падвескі шасцікатковая, спружыная — балансірная тыпу Хорстмана[1]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Чыфтэн» (англ.: Chieftain — «правадыр») — асноўны баявы танк вытворчасці Вялікабрытаніі, які складаўся на ўзбраенні арміі Злучанага Каралеўства ў 60-х і 70-х гадах XX стагоддзя.

Гісторыя

[правіць | правіць зыходнік]

Танкі «Чыфтэн» з’явіліся лагічным працягам лініі танкаў «Цэнтурыён», добра зарэкамендавалі сябе ў розных ваенных канфліктах. Другая сусветная вайна прывяла да сур’ёзных зменаў у брытанскай ваеннай дактрыне. У прыватнасці, пасля сутыкненняў з добра абароненымі нямецкімі танкамі англічане зразумелі, што нельга грэбаваць агнявой моцай і браніраваннем ва ўгоду манеўранасці. Яшчэ раз гэта было пацверджана падчас Карэйскай вайны, дзе добра ўзброеныя і браняваныя брытанскія танкі з поспехам ужываліся ў многіх аперацыях.

Кампанія «Лейланд», уцягнутая ў вытворчасць танка «Цэнтурыён», улічыла гэтыя высновы пры распрацоўцы прататыпаў дызайну новага танка, якія былі затым адпраўленыя ў Ваеннае міністэрства Вялікабрытаніі. У 1959 годзе быў выпушчаны першы прататып, з 1960 праводзіліся выпрабаванні машын, а ў 1966 годзе пачаўся іх серыйны выпуск. Танк «Чыфтен» быў распрацаваны так, каб быць настолькі абароненай машынай, наколькі гэта толькі магчыма. Агнявая моца таксама была пастаўлена на чале кута: на танку была ўсталяваная магутная наразная 120-мм гармата; гармат з вялікім калібрам на танках іншых заходніх краін у той час не было. На першых перадсерыйны машынах выявілася недастатковая хуткасць і манеўранасць, што з’яўлялася вынікам магутнага браніравання ў спалучэнні з абмежаванымі магчымасцямі шматпаліўнага рухавіка L60, што было самым істотным недахопам новай машыны. Змены, унесеныя ў канструкцыю рухавіка, дазволілі давесці магутнасць у пачатку да 650 к.с., што прывяло да павелічэння хуткасці і манеўранасці да патрабаванага ўзроўню і першыя серыйныя танкі сталі паступаць у войскі пад індэксам Mk.2. Пазней ў 1971 і 1976 гадах рухавікі зноў замяняліся на яшчэ больш магутныя — 750 к.с. і 810 к.с. адпаведна. Гэтак жа на часткі танкаў з пачатку 1980-х усталёўваўся дызельны рухавік «Ролс-Ройс Кондар» магутнасцю 1200 к. с. Акрамя ўстаноўкі новых рухавікоў танк пастаянна мадэрнізаваўся з заменай на найноўшыя ўзоры сістэм кіравання вядзення агнём, назірання, радыёсувязі і г. д.[1]

Апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Канструкцыя

[правіць | правіць зыходнік]

Кампаноўка класічная, аддзяленне кіравання ў пярэдняй частцы танка, баявое — у сярэдняй, маторна-трансмісійнае — у кармавой. Корпус танка зварны, сабраны з літых і катаных дэталяў, пры гэтым браня складае 53 % масы танка. Лісты размешчаны пад вуглом, профіль танка максімальна паменшаны[3].

Узбраенне

[правіць | правіць зыходнік]

Танк аснашчаны 120-мм наразной гарматай L11A5 з ручным раздзельным (картузным) зараджаннем. Боекамплект да гарматы складецца з 53 стрэлаў, з якіх 19 з’яўляюцца бранябойнымі падкалібернымі снарадамі (БПС). Дапаможнае ўзбраенне — 7,62-мм кулямёт L8A1 (MG) і 12,7-мм прыстрэлачны кулямёт L12A1 «Браўнінг», спараныя з гарматай, а таксама 7,62-мм камандзірскі зенітны кулямёт GPMG[4].

Хадавая частка

[правіць | правіць зыходнік]

Хадавая частка ўключае (у дачыненні да аднаго борта) шэсць апорных каткоў і мае задняе размяшчэнне кіроўных колаў. Апорныя каткі двускатыя, з гумовымі шынамі і здымнымі сталёвымі дыскамі. Вядучыя колы забяспечаныя сталёвымі здымнымі зубчастымі вянкамі (па 12 зуб’яў на вянку). Гусеніцы — з адкрытымі шарнірамі паслядоўнага тыпу і здымнымі асфальтаходнымі падушкамі (па адной на трак). Механізм нацяжэння гусеніц — крывашыпна-чарвячнага тыпу. Хадавая частка для абароны ад лёгкіх кумулятыўных супрацьтанкавых сродкаў прычынена сталёвымі экранамі таўшчынёй 10-15 мм[5].

Браня

[правіць | правіць зыходнік]

Корпус зварны, з адліваных і катаных дэталяў. На браню прыпадае прыкладна 53 % масы танка. Верхняя лабавая дэталь корпуса мае таўшчыню 120 мм, барты — 50 мм, кармавой ліст — 25,4 мм, дно — 16 мм. Вежа адліваная, таўшчыня яе лэбавай частцы — 195 мм, дахі — 45 мм[1]. Бранявыя лісты ўстаноўлены з рацыянальнымі кутамі нахілу, што яшчэ больш павысіла абароненасць танка. Лабавая дэталь корпуса мае нахіл 72 ° да вертыкалі, бартавыя лісты ўсталяваныя пад кутамі 10 °, кут нахілу лэбавай частцы вежы — 60 °.

Сучасныя эксплуатанты

[правіць | правіць зыходнік]

Былыя эксплуатанты

[правіць | правіць зыходнік]

Баявое прымяненне

[правіць | правіць зыходнік]

Некаторыя цікавінкі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Першы танк, на якім прысутнічае поўлежачая крэсла кіроўцы — канструкцыя, якая дазваляе значна знізіць вышыню танка[1].

Зноскі

  1. ↑ а б в г М. Никольский. Основные боевые танки «Чифтен» и «Виккерс». Бронеколлекция : прил. к журн. «Моделист-конструктор». — 2006. — № 1 (64))
  2. ↑ https://archive.org/details/tanks0000adam_w9w6/page/27/mode/1up
  3. ↑ Основной танк Chieftain (Великобритания)
  4. ↑ Чифтен — КОМПЛЕКС ВООРУЖЕНИЯ
  5. ↑ Основной боевой танк «Чифтен» Архівавана 21 сакавіка 2019.
  6. ↑ Лямин Юрий. Первые отремонтированные иракские танки Chieftain (руск.). LiveJournal (20 лістапада 2015). Архівавана з першакрыніцы 9 студзеня 2022. Праверана 8 студзеня 2022.
  7. ↑ Лямин Брий. Какую редкость иракцы восстанавливают. (руск.). LiveJournal (22 кастрычніка 2016). Архівавана з першакрыніцы 5 студзеня 2022. Праверана 9 студзеня 2022.
  8. ↑ Двигатели от Т-72 продолжают устанавливать на танки Chieftain в Иране. Российская газета (29 кастрычніка 2020). Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2020. Праверана 28 лістапада 2020.
  9. ↑ The Military Balance 2007. — P. 160—165.
  10. ↑ The Military Balance 2018. — P. 343.
  11. ↑ The Military Balance 2007. — P. 231.
  12. ↑ The Military Balance 2007. — P. 238.
  13. ↑ The Iran-Iraq War. Pierre Razoux, Harvard University Press, 2015. P.354
  14. ↑ Iraq parades captured Iranian tanks. Chicago Tribune. Nov.10, 1980 Архівавана 30 снежня 2016.
  15. ↑ http://www.benning.army.mil/armor/armormagazine/content/Issues/1995/ArmorSeptemberOctober1995web.pdf Архівавана 3 лістапада 2013.
  16. ↑ Arms and oil: U.S. military strategy and the Persian Gulf By Thomas L. McNaugher p 141
  17. ↑ Chieftain Main Battle Tank 1965—2003. Simon Dunstan, Bloomsbury Publishing, 2012. P.46
  18. ↑ Armies of the Gulf War (1993). Gordon L. Rottman. стр.30,48

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]