Шанжан

Шанжан з блакітнай асновай і ружовым утком

Шанжан (ад фр.: changeant = зменлівы) — гандлёвая назва тканіны палатнянага  (польск.) або саржавага перапляцення са зменлівымі адценнямі колеру на паверхні^[1].

Спосаб атрымання і выкарыстання

Вырабляецца ў асноўным з філаментнай  (ням.) пражы і выкарыстоўваецца для жаночага адзення і падшэўкі^[2].

Зменлівы эфект можа быць дасягнуты рознымі спосабамі

• выкарыстанне кантрасна афарбаванай пражы ў аснове і ўтку
• з выкарыстаннем розных матэрыялаў — напрыклад, ацэтату ў аснове і віскозы ва ўтку ^[3]
• з набіванымі  (руск.) ніткамі асновы (выкарыстоўваўся ў XVIII—XIX стст.)

Так званы паўшанжан — тканіна з каляровай пражы толькі па аснове або толькі па ўтку і дадаткова афарбаваная суцэльна.

З гісторыі шанжану

У XII стагоддзі было падрабязна апісана выкарыстанне шанжану жоўта-фіялетавага колеру для літургічнага ўбрання яшчэ ў 698 годзе^[4].

Зноскі

1. Šanžán ze směsi 75 % VI/25% PES: http://www.stoffecke-vogt.de/taft-changeant-weinrot.html Архівавана 10 красавіка 2020.
2. Denninger/Giese: Textil- und Modelexikon, Deutscher Fachverlag Frankfurt/Main 2006, ISBN 3-87150-848-9, str. 111
3. T. Meyer zur Capellen: Lexikon der Gewebe, Deutscher Fachverlag, Frankfurt/Main 2001, ISBN 3-87150-725-3, str. 56
4. Dodwell, C.R.; Anglo-Saxon Art, A New Perspective, pp. 145—150, 1982, Manchester UP, ISBN 0-7190-0926-X (US edn. Cornell, 1985)

Літаратура

• Муллер Н. Жаконет, шанжан и другие. — журнал «Наука и жизнь» 1984, № 10. Стр. 133.