Шпінат

Шпінат
Шпінат агародны (Spinacia oleracea)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Гваздзікакветныя Сямейства:  Аксамітнікавыя Род:  Шпінат
Міжнародная навуковая назва
Spinacia L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   20708 NCBI   3561 EOL   71097 GRIN   g:11405 IPNI   7004-1

Шпіна́т^[3] (Spinacia) — род кветкавых раслін сямейства Аксамітнікавыя (Amaranthaceae).

Апісанне

Аднагадовыя і двухгадовыя травяністыя расліны вышынёй да 70 см. Лісце чаргаванае, трохвугольна-коп’епадобнае, суцэльнакрайняе, на доўгіх чаранках. Мужчынскія кветкі сабраны ў мяцёлку, жаночыя размешчаны ў пазухах лісця. Плод — арэшак.

Пашырэнне

Пашыраны ў Еўразіі і Паўночнай Амерыцы. Як харчовыя расліны вырошчваюць шпінат агародны (Spinacia oleracea) і шпінат туркестанскі (Spinacia turkestanica), часам дзічэюць і трапляюцца каля жылля.

Віды

Род уключае тры віда^[4]:

• Spinacia oleracea L. typus^[5] — Шпінат агародны
• Spinacia tetrandra Steven ex M.Bieb.
• Spinacia turkestanica Iljin — Шпінат туркестанскі

Выкарыстанне

Лісце шпінату мае шмат бялкоў, вугляводы, вітамін C, вітаміны групы B, карацін, солі жалеза і фосфару. Спажываецца свежым і кансерваваным.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 8. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Гл. спасылку GRIN у картцы расліны.
5. Звесткі пра род Spinacia у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)

Літаратура

• Траццякоў Дз. Шпінат // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 458. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
• Няфёдава Л. Р. Шпінат // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 387.
• Шпинат // Сельскохозяйственный энциклопедический словарь / Редкол.: В. К. Месяц (гл. ред.) и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 601. — 656 с. — 100 000 экз. (руск.)

Спасылкі

• Шпинат — род Spinacia: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)