Юкігасэн

Юкігасэн (яп.: 雪合戦 юкігасэн) (ад "снег" (яп.: 雪 юкі) і "бітва" (яп.: 合戦 кассэн)) — камандная гульня ў снежкі, якая з'явілася ў канцы 1980-х у Японіі. У цяперашні час штогадовыя спаборніцтвы праводзяцца ў Японіі, Швецыі, Фінляндыі, Расіі і Нарвегіі.

Гульня ў снежкі - фрагмент фрэскі ў замку Буонкансільё (Трэнта), каля 1400

Чатыры студэнты праводзяць каардынаваную атаку ў ходзе бітвы снежкамі

Гісторыя^[1]

Гульня «юкігасэн» паўстала з звычайнай гульні ў снежкі ў 1987 годзе. У 1988 годзе ў горадзе Собецу Собецу (яп.: 壮瞥町 Со:бецутё:) (Хакайда) былі прыняты правілы юкігасэна, якія пасля сталі ўсеяпонскімі.

25 лютага 1989 там жа прайшоў першы Усеяпонскі чэмпіянат па юкігасэну Сёва-Сіндзан Сёва-Сіндзан (яп.: 昭和新山 Сё:васіндзан).

У 1991 годзе ў чэмпіянаце ўдзельнічалі ўжо 156 мужчынскіх каманд і 15 каманд у жаночай секцыі спаборніцтваў.

У 1993 годзе была ўтворана Японская федэрацыя юкігасэна, на сустрэчы якой у 2000 годзе былі ўстаноўлены цяпер дзеючыя правілы.

З 1995 года спаборніцтвы таксама праводзяцца ў Кеміярві (Лапландыя) ^[2], з 2005 - у Вардзё (Нарвегія), з 2007 года - у Маунт Булер (штат Вікторыя, Аўстралія) ^[3], з 2009 - у Лулеа (Швецыя).

Правілы

Правілы гульні надзвычай простыя, але ў ёй важная не толькі фізічная падрыхтоўка, але і стратэгічны склад розуму. Мэта гульні - захоп сцяга каманды суперніка шляхам зняцця яго з падстаўкі і выбіванне гульцоў праціўніка снежкамі. Перад пачаткам гульні абедзве каманды ўзводзяць на роўнай пляцоўцы ўмацавання з снегу. Падчас гульні за імі хаваюцца ад снежак праціўніка. Гульнявой матч ідзе тры перыяды, па тры хвіліны кожны з перапынкамі па 1 хвіліне. На перыяд выдаецца па 90 снежак. Каманда, якая выйграла два перыяду з трох, становіцца пераможцам матчу. Выйгрыш вызначаецца захопам сцяга або вялікім лікам гульцоў, якія засталіся ў гульні.

Каманда

Каманда складаецца з 10 чалавек: сем гульцоў і два запасных. З 7 гульцоў трое - абаронцы, чацвёра - нападнікі. Адзін з семярых - капітан. Калі ў камандзе на пачатак перыяду менш 7 гульцоў, яна дапускаецца да гульні, але суперніку даецца па 1 ачку за кожнага адсутнага гульца.

Абаронцы могуць выкарыстоўваць усё поле цалкам, а нападнікі - толькі цэнтральную яго частку. Калі нападнік заступае за мяжу поля або «двара», ён выбывае з гульні. Калі абаронца заступае за мяжу поля, ён выбывае з гульні.

На палове суперніка можа знаходзіцца не больш за 3 актыўных гульцоў каманды. Калі за цэнтральную лінію заступае чацвёрты, каманда прайграе перыяд з лікам 0-10.

Замены вырабляюцца ў перапынку паміж перыядамі. У працэсе замены гульцы абменьваюцца камізэлькамі з нумарамі.

У працэсе гульні гульцы спрабуюць «выбіць» гульцоў іншай каманды снежкамі. Гулец, у якога трапіў сняжок, выбывае з гульні. Калі якая-небудзь з каманд губляе ўсіх гульцоў, перыяд сканчаецца і каманда прайграе.

Калі два гульца трапляюць адзін па аднаму снежкамі, выбываюць абодва.

Разметка поля

Афіцыйныя спаборніцтвы праводзяцца на поле 40 на 10 метраў, падзеленым напалову цэнтральнай лініяй. Дзве лініі аддзяляюць «двары» каманд плошчай 10 х 8 метраў. На тэрыторыі кожнага «двара» размяшчаецца «хатняе» сховішча 90 см у вышыню, 90 см у даўжыню і 45 см у шырыню. Сховішча ставіцца па цэнтры вузкага боку поля ў 2 метрах ад мяжы.

На цэнтральнай лініі размяшчаецца цэнтральнае сховішча 90 см у вышыню, 185 см у даўжыню і 45 см у шырыню. Акрамя таго, на цэнтральна частцы поля размяшчаюцца 4 хованкі 90 х 90 х 45.

Сцягі ставяцца за 2 метры ад межаў «двароў» кожнай каманды па цэнтры.

Экіпіроўка

Усе гульцы каманды абавязаны насіць шлем на працягу ўсяго знаходжання на гульнявым полі. Усе гульцы каманды павінны быць апранутыя ў камізэлькі з нумарамі: 1-4 - нападнікі, 5-7 - абаронцы.

Забароненыя шыпы ці металічная абіўка на чаравіках, шчыты любога віду і тыпу.

Снежкі

Перад гульнёй кожная каманда павінна зрабіць сабе па 90 снежак дыяметрам ад 6,5 да 7 см на кожны перыяд гульні. У працэсе гульні ляпіць снежкі забаронена. Снежкі, якія ўпалі, можна падбіраць і выкарыстоўваць, калі сняжок цэлы больш чым на дзве траціны.

У працэсе гульні можна перадаваць або перакочваць снежкі гульцам сваёй каманды. Перакідаць снежкі гульцам сваёй каманды забаронена.

Гулец можа запасціся снежкамі для наступнага выкарыстання (напрыклад, на вяршыні або за сховішчам). Таксама любую колькасць снежак можна пераносіць у руках. Выкарыстоўваць адзенне, камізэльку з нумарам або іншыя прыстасаванні для пераноскі снежак забаронена.

Выйгрыш і падрахунак ачкоў

Каманда, якая захапіла сцяг суперніка, выйграе перыяд з лікам 10-0. Захоп уласнага сцяга дае 0 ачкоў.

Каманда, якая выбіла ўсіх гульцоў праціўніка, выйграе перыяд з лікам 10-0.

Калі перыяд заканчваецца па заканчэнні часу, камандам налічваецца па 1 ачку за кожнага гульца, хто застаўся ў гульні. Выйграе каманда з большым лікам ачкоў.

Матч выйграе каманда, якая выйграла 2 перыяды з 3.

Гл. таксама

• Снежкі

Зноскі

1. Гісторыя юкігасэна на сайце міжнароднага чэмпіянату Сёва-Сіндзан Архівавана 21 лютага 2006. (англ.)
2. Гісторыя Архівавана 31 сакавіка 2010. (англ.)
3. Аўстралійскі чэмпіянат па юкігасэну 2010 Архівавана 11 верасня 2010. (англ.)