ပါရာသီတမေားလ်

ပါရာသီတမေားလ်

Clinical data
Pronunciation	Paracetamol: /ˌpærəˈsiːtəmɒl/ Acetaminophen: /əˌsiːtəˈmɪnəfɪn/ (listen)
Trade names	Tylenol, Panadol, others[၁]
Other names	N-acetyl-para-aminophenol (APAP), acetaminophen (USAN US)
AHFS/Drugs.com	Monograph
MedlinePlus	a681004
License data	US en:DailyMed: Acetaminophen US FDA: Acetaminophen
Pregnancy category	AU: A[၂]
Routes of administration	By mouth, rectal, intravenous (IV)
Drug class	Analgesics and antipyretics
ATC code	N02BE01 (WHO) N02BE51 (WHO) N02BE71 (WHO)
Legal status
Legal status	AU: S4 (Rx), OTC, and unscheduled UK: en:General sales list (GSL, OTC) US: OTC / Rx-only
Pharmacokinetic data
Bioavailability	63–89%[၃]:73
Protein binding	negligible to 10–25% in overdose[၄]
Metabolism	Predominantly in the liver[၇]
Metabolites	APAP gluc, APAP sulfate, APAP GSH, APAP cys, AM404, NAPQI[၅]
Onset of action	Pain relief onset by route: By mouth – 37 minutes[၆] Intravenous – 8 minutes[၆]
Elimination half-life	1.9–2.5 hours[၄]
Excretion	Urine[၄]
Identifiers
IUPAC name N-(4-hydroxyphenyl)acetamide
CAS Number	103-90-2^Y
PubChem CID	1983
PubChem SID	46506142
IUPHAR/BPS	5239
DrugBank	DB00316^Y
ChemSpider	1906^Y
UNII	362O9ITL9D
KEGG	D00217^Y C06804
ChEBI	CHEBI:46195^Y
ChEMBL	ChEMBL112^Y
PDB ligand	TYL (PDBe, RCSB PDB)
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID2020006
ECHA InfoCard	100.002.870 *
Chemical and physical data
Formula	C8H9NO2
Molar mass	၁၅၁.၁၇ g·mol^−1
3D model (JSmol)	Interactive image
Density	1.263 g/cm^3
Melting point	၁၆၉ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၃၃၆ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) [၈][၉]
Solubility in water	7.21 g/kg (0 °C)[၁၀] 8.21 g/kg (5 °C)[၁၀] 9.44 g/kg (10 °C)[၁၀] 10.97 g/kg (15 °C)[၁၀] 12.78 g/kg (20 °C)[၁၀] ~14 mg/ml (20 °C)
SMILES CC(=O)Nc1ccc(O)cc1
InChI InChI=1S/C8H9NO2/c1-6(10)9-7-2-4-8(11)5-3-7/h2-5,11H,1H3,(H,9,10)^Y Key:RZVAJINKPMORJF-UHFFFAOYSA-N^Y
(verify)

ပါရာသီတမေားလ် (အဲင်းကလေတ်: Paracetamol) ယို ထွာ ကုꩻယာလိုမ်ꩻလာꩻအီ ဆာထာꩻ ယင်း မာꩻဆေ့ꩻယောမ်ꩻအီ ထာꩻဆာစျောန်းတာႏ၊ ယဟန်ႏသားနောဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ အေသီတာမီနိုဖဲန်း (acetaminophen)သွူ။^{[၁၁][၁၂]} မဉ်ႏနုဲင်း ဝင်ꩻကအွောန်ႏထော့ခါꩻ အမ်ႏတလဲင်ႏတာႏနောဝ်ꩻ ပါရာသီတမေားလ်ယို အမာꩻခွꩻဖြွီးဖြွောဝ်းပသာႏ နမ်းအလျား ဆေ့ꩻလုမ်ꩻ။^{[၁၁][၁၃][၁၄]} ထာꩻယိုနောဝ်ꩻ အလဲန်းဖွိုႏ ထွာလွေꩻ အုဲင်ဗျူပရိုဖဲန်း၊ ဆာထာꩻတာႏ ကအမ်ႏထာꩻယိုနောဝ်ꩻ အဟောဝ်အီနုဖဲင်းမုဲင်ꩻ တစဲင်းတောဝ်းသွူ။^{[၁၁][၁၅][၁၆]} ပါရာသီတမေားလ်ယို ရမာꩻဟောဝ်ဒါႏ ထာꩻဆာစျောန်း နုဲင်း ကတူႏစျောန်းတဖဲ့ꩻစား၊ ကွယ်ႏတွော့ꩻ မာꩻဟောဝ်ဒါႏဖြီးဖြောဝ်းလုမ်ꩻ ကတူႏစျောန်းတသေႏသေႏထာꩻစား။ ကွဲးတဲင်တွော့ꩻ အဲက်သပရဉ်/ပါရာသီတမေားလ်/ကဲ့ဖွဉ်း သွံဗာႏခြွောန်းနောဝ်ꩻ မာꩻဟောဝ်ဖေႏနွောင်ꩻ ကတူႏဆာ နီစွိုးလို့တဲင် အီးလုမ်ꩻလာꩻထာꩻဆာနောဝ်ꩻအတာႏ ဝင်ꩻတွိုင်ႏအာ ထာꩻစားနောဝ်ꩻ။^{[၁၇][၁၈]} ပါရာသီတမေားလ်ယို ထွာ အမာꩻဆေ့ꩻဖေႏအီ ထာꩻစျောန်း ဖြဲ့ꩻခါꩻနမ်းထွူ၊ ကွယ်ႏတွော့ꩻ ဝွေꩻယို အမာꩻဖွိုႏထွာလွေꩻ အုဲင်ဗျူပရိုဖဲန်း။ ပါရာသီတမေားလ်/အုဲင်ဗျူပရိုဖဲန်း ထာꩻကြူယို အဖေႏညာꩻယော့အာ အာနိတဉ်ထာꩻဗာႏ၊ အဗာႏလွိုကဲꩻထဲင်း တသီႏနောဝ်ꩻနီဗာႏကို တဗာႏဗာႏ။

ပါရာသီတမေားလ် ဖေႏ ဆွတ်ꩻဖွိုင်းယော့ꩻထာꩻဆာနောဝ်ꩻ အဟောဝ်အီနွောင်ꩻ ဆေ့ꩻလုမ်ꩻ၊ တသီႏကုယာခင်ႏလမ်းဖဲ့ꩻကို အခြောင်ꩻပေါႏတန်တောဝ်း။ ငင်းဆာ၊ ကဲန်သာဆာ၊ ယင်း တသာႏဖြွီꩻဖဲ့ꩻထာꩻဆာတာႏ ဖေႏအမ်ႏဝင်ꩻ ပါရာသီတမေားလ်နောဝ်ꩻ လုမ်းဗဉ်ႏအီခြာတောဝ်းသွူ။^{[၁၂][၁၉][၂၀][၂၁][၂၂][၂၃]} အဒွေါင်ႏကို ပါရာသီတမေားလ် ထာꩻထန်ႏတရွို့ꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ မဉ်တွိုန်းထာꩻ ယင်း ဟို့ꩻဆာစျောန်း။^[၂၄] မဉ်ႏအမ်ႏညဆွာꩻ ပါရာသီတမေားလ်နောဝ်ꩻ အမာꩻထဲ့ဖွိုႏဒါႏ ဟေမိုဂလိုဘဉ်အရန်း သွီႏစွူးထန်ႏဒါႏ ဆာႏဖုံႏ ဖြေ့တဖူꩻကို၊ တုမ်ႏယင်း အမာꩻတငီႏတငါဒါႏ သွုန်ႏထာꩻမာꩻ။ မဉ်ႏအမ်ႏအာကုဲင်း ပါရာသီတမေားလ်နောဝ်ꩻ အမာꩻမွိုင်လွောန်ဒါႏ သꩻရာႏသွီႏဖြွီꩻထာꩻမာꩻ (တလီꩻထိုꩻတရွို့ꩻ၊ သွီႏလောတောဝ်းတစ်ဆျူးကုဲင်ထိုꩻ သꩻရာႏယာႏဒူႏကို) ဖုံႏမကာႏ သီထိုꩻပါနေးဒါႏ၊ ဆာႏဖုံး ယင်း ဖြေ့တဖူꩻခရာႏ (ထာꩻဆာ၊ သွီႏစွူး)၊ တွမ်ႏယင်း အမာꩻဗွန်ႏဗန်ႏဒါႏ ဆီႏဖုံးထာꩻမာꩻ။ တသီႏနောဝ်ꩻ ကုဲင်းမာꩻထိုဆွာꩻပါက ထာꩻရွန်ꩻတောႏ(risk) မာꩻသန်သွီႏလောႏရေားဂါႏ (သွေးတိုး)။^[၂၅] ကောပ် ပါရာသီတမေားလ်တဲင် ထွာအာ မွေး မွေးတောဝ်း တစဲင်းတောဝ်းရိုꩻကီလဲ့ ထာꩻတရေ့(frequency) မာꩻတလာသန် သꩻအောင်တကျ ရေားဂါႏ၊ တွမ်ႏယင်း တန်ပြူႏထာꩻ တွမ်ႏ အွောန်ႏလီအစွိုးရော့ꩻတောဝ်းဖုံႏယို ထွာ မော့ꩻလွောန်ꩻ လိုꩻမူႏ အောဝ်ႏအွောန်ႏပဋိသန္ဓေႏခါ အမ်ႏညဆွာꩻ ပါရာသီတမေားလ်သား စွိုးခွိုꩻကို။

အာႏကွိုꩻ

1. International Drug Names
2. Acetaminophen Use During Pregnancy (14 June 2019)။
3. Working Group of the Australian and New Zealand College of Anaesthetists and Faculty of Pain Medicine (2015)။ Schug SA၊ Palmer GM၊ Scott DA၊ Halliwell R၊ Trinca J (eds.)။ Acute Pain Management: Scientific Evidence (4th ed.)။ Melbourne: Australian and New Zealand College of Anaesthetists (ANZCA), Faculty of Pain Medicine (FPM)။ ISBN 978-0-9873236-7-5။ 31 July 2019 တွင် မူရင်း (PDF) အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 28 October 2019 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
4. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid7039926
5. Acetaminophen Pathway (therapeutic doses), Pharmacokinetics။
6. "Buccal acetaminophen provides fast analgesia: two randomized clinical trials in healthy volunteers" (September 2014). Drug Design, Development and Therapy 8: 1621–1627. doi:10.2147/DDDT.S63476. PMID 25302017. “In postoperative conditions for acute pain of mild to moderate intensity, the quickest reported time to onset of analgesia with APAP is 8 minutes9 for the iv route and 37 minutes6 for the oral route.” 
7. Codapane Forte Paracetamol and codeine phosphate product information (PDF)။ TGA eBusiness Services။ Alphapharm Pty Limited (29 April 2013)။
8. "General Melting Point Prediction Based on a Diverse Compound Data Set and Artificial Neural Networks" (2005). Journal of Chemical Information and Modeling 45 (3): 581–590. doi:10.1021/ci0500132. PMID 15921448. 
9. melting point data for paracetamol။ Lxsrv7.oru.edu။ 30 June 2012 ကို ဒင်ႏထွူလဲဉ်း မူရင်းမော်ကွန်း။ 24 May 2022 ကို ထွားစဲစ်ချာထွူလဲဉ်း။
10. "Solubility of paracetamol in pure solvents" (1999). Journal of Chemical & Engineering Data 44 (6): 1391–95. doi:10.1021/je990124v. 
11. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid19058473
12. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid31892511
13. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid27992852
14. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid26518691
15. "Paracetamol for treating fever in children" (2002). Cochrane Database Syst Rev (2): CD003676. doi:10.1002/14651858.CD003676. PMID 12076499. 
16. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid31116598
17. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid25600718
18. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid27306653
19. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid28192789
20. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named BMJ2015
21. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Saragiotto2016
22. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid28700092
23. အာႏကွိုꩻချက်အမာႏ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pmid28027389
24. "Paracetamol and pain: the kiloton problem" (July 2016). Eur J Hosp Pharm 23 (4): 187–188. doi:10.1136/ejhpharm-2016-000952. PMID 31156845. 
25. "Regular Acetaminophen Use and Blood Pressure in People With Hypertension: The PATH-BP Trial" (Feb 2022). Circulation 145 (6): 416–423. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.121.056015. PMID 35130054.