ရန်ႏကုန်ႏ-မန္တလေꩻ တဖူꩻတန် ကာꩻတွိုႏမွိုင် | |
---|---|
ရန်ကုန်–မန္တလေး အမြန်လမ်း | |
လမ်းကြောင်း အချက်အလက်များ | |
![]() ![]() | |
အဆွာꩻ အညာꩻ | ၅၈၆.၇ km (၃၆၄.၆ mi) |
မာꩻထွူ | ၂၀၁၀ ဒီသိဉ်ဗာလာ – present |
အဓိက တဖူꩻခွဲးဝင်ꩻဖုံႏ | |
ဆꩻနဝ် အသွတ်ꩻ: | ဝေင်ꩻရန်ႏကုန်ႏ |
ဆꩻထင်ꩻ အသွတ်ꩻ: | ဝေင်ꩻမန္တလေꩻ |
အဝ်ႏဒါႏခင်ႏလမ်း | |
အဓိကဝေင်ꩻဖုံႏ: | ,ဝေင်ꩻဖျူး၊ ဝေင်ꩻတောင်ႏအူ၊ ဝေင်ꩻနေပျည်တော်၊ ဝေင်ꩻမိတ္ထီလာ |
ရန်ႏကုန်ႏ-မန္တလေꩻ တဖူꩻတန် ကားတွိုႏမွိုင် (အိန်းကလေတ်: Yangon–Mandalay Expressway) ယို ထွာ တဖူꩻ ကအောဝ်ႏဒါခါꩻဒါႏ ရန်ႏကုန်ႏတောမ်ႏ မန္တလေꩻ ဝေင်ꩻခါႏကိုသွူ။ တဖူꩻတန်ယိုနောဝ်ꩻ မဟာႏရန်ႏကုန်ႏ တောမ်ႏ မန္တလေꩻဝေင်ꩻ လွေꩻချာငါအီတာႏ ဗွောင်စဖေႏ ၂၀၁၁ ဗာႏနေင်ႏ၊ လာဒီသဲမ်ဘာကို။ ကောပ်တဖူꩻယိုတဲင် မဉ်ႏလွေꩻတွမ်ႏ ခမ်းခြွောန်းဗူႏတဖူꩻ ကအီႏည ၁၆ နာႏရီႏ၊ မဉ်ႏလွေꩻတွမ်ႏ မေႏရထာꩻ ကအီႏဆွာꩻ ၁၃ နာႏရီႏယို ၇ နာႏရီႏကို လွေꩻတွိုႏမွိုင်ဒါႏလဲန်းသွူ။[၁][၂][၃][၄]
၁၉၅၀ လို့ ဗာႏနေင်ႏဖုံႏရာကိုခါ အှောန်ႏထော့သေꩻခါꩻ ထာꩻပှိုင် တဖူꩻတန် ကအီးလွေꩻမိုးဒါႏ ရန်ႏကုန်ႏဝေင်ꩻ တွမ်ႏ မန္တလေꩻဝေင်ꩻ။
သိုဆယ်လစ်တဖူꩻစဲင်ႏ ပါတီစိုး (မန်း- မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်) ၁၉၇၀ ဖုံႏ အထဝကိုခါ မာꩻဖျင်ထဲင်းယင်းဝင်ꩻ တဖူꩻတန်ယိုဗာႏ။ ထုမ်ႏထွား တဖူꩻကဲန်တာႏ၊ ဖဲ့ထာꩻခြာ ဖျိုးတနှိုင်တာႏဖုံႏယို ဟဲ့ꩻ လိုꩻကထဲ့ဒါႏထောင်ႏသားဖုံႏ မာꩻသှူ။ စိုးနောဝ်ꩻခါ မန်းကဟဲ့ꩻ ငှက်အော်စမ်း ရဲဘက်စခန်းယို ဝင်ꩻဖြောဝ်ꩻအာမွေး အမဉ်ꩻကုဲင်။ ကအီးလျာတဖူꩻတာႏ ကအောဝ်ႏလိုႏဒါႏ ဟမ်ႏဘိလတ်ယိုအတာႏ ထူႏ ဂျပန် စွဲးကမ်းအာႏတှော့ꩻ မာꩻ ကြံခင်း ဘိလပ်မြေစက်ရုံ။ အောဝ်ႏမာꩻတွင်ꩻ ခွဲး သိုဆယ်လစ် ထာꩻဖြေꩻစာ ယယောက်ကုဲင်ပြင်ꩻထိုꩻတဲင် ကအီးလꩻ ခမ်းလင်သားရွဉ်တာႏ စာအမ်ႏဗာႏထိုꩻ ဟမ်ႏဘိလတ် ခမ်းလင်သားထျꩻနောဝ်ꩻမꩻ အှောန်ႏတရှို့ꩻထိုꩻဗာႏ တဖူꩻကားတှိုႏမှိုင်တာႏ ထာꩻမာꩻသှူ။
၁၉၈၈ ဗာႏ စဲ့ꩻသားတရီမ်အာႏဏာႏ ဒုတိယလဲင်ႏထှိုင်ႏထှူ ကောပ်ထာꩻဖြေꩻစာ ဝါဒတသာတဲင် မန်းခမ်းကို စက်မာꩻဟမ်ႏဘိလတ်ဖုံႏ အောဝ်ႏအာလှောန်တဖဲ့ꩻ၊ တဖူꩻတန်လောင်း ကအီးမာꩻဗာႏ တထာတာႏ ပသီႏဆို့ꩻအီတထာ အောဝ်ႏလှောန်တဖဲ့ꩻတဲင် နအဖ စဲ့ꩻဗာႏရဲပ်အှောန် ခမ်းထီသား (မန်း- နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ အစိုးရ) မာꩻငါလွေꩻစ ၂၀၀၅ ဗာႏနေင်ႏကိုတှော့ꩻ အထှူလꩻလွေꩻ ၂၀၁၀ ဗာႏ လာဒီသဲမ်ဘာကိုသှူ။ ပါရမ်ꩻယူႏနောဝ်ꩻ စာဖေႏ ထုဲင်ႏခမ်းတာႏ သဘာဝဓာတ်တအှိုထီ (မန်း- သဘာဝဓာတ်ငွေ့) ထှူ ကလꩻဒါႏရွဉ်ယို မာꩻအီဖေႏ တဖူꩻတန်ယိုသှူ။
ကမာꩻဒါႏ တဖူꩻယိုဗာႏနောဝ်ꩻ လိုꩻအာႏရဲင်ꩻလုမ်ꩻမကာႏ မာအီပါဗာႏနေး စက်ယန္တယားဖုံႏ။ ဇျာမန် ပထမ တယ်လီဗွီးဆဉ်း အှောန်ႏစွꩻဖေႏသေထာꩻသား၊ ကမ္ဘာႏတမှိုန်ႏကဏ္ဍ (Weltspiegel) (ဇနူအရီ ၂၀၁၂) သီးရိုꩻ လိုꩻမာꩻထာꩻမာꩻကျမ်ꩻသား အောဝ်ႏပါသော့ꩻ ၁၅၀၀၀ ကိုရပ်တဲ့။ အောဝ်ႏမာꩻတဖူꩻယိုဗာႏခါ ကအှောန်ႏတောင်ꩻအီခါꩻဒါႏ ထာꩻယောင်ꩻဆျောဝ်ႏ ဓာတ်ပုံဖုံႏကိုနောဝ်ꩻ ယန္တယား မာꩻအီတဖူꩻ နုဲင်း စက်ဟူႏထာꩻ၊ စက်ပှေါ့ꩻဟမ်ႏ၊ ကားဒင်ႏဟမ်ႏ၊ စက်မာꩻထှောင်းဟမ်ႏ၊ စက်တေက်ꩻနဲန်းဟမ်ႏဖုံႏအောဝ်ႏပါ။ နောဝ်ꩻထှူမကာႏ ထီႏပါက ကွန်ကရစ်တဖူꩻ ပဉ်ထှိုင်ထှိုင်တာႏ ကမာꩻတွမ်ႏ စက်လျာအင်္ဂတေဖုံႏသှူ။ ရန်ႏကုန်ႏ-မန္တလေꩻ တဖူꩻကားတှိုႏမှိုင် (၅၈၁၅ ကီလိုမီတာ၊ ၃၆၅၅ မဲင်ႏ) ယို ဝန်ႏတန်ဌာန မာꩻလမ်း မာꩻတဖူꩻ မာꩻတထာ အစှိုꩻ (မန်း- ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်သူ့ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း လမ်းတံတားအဖွဲ့) တဲ့မာꩻ၊ စဲ့ꩻအဲန်စဉ်နီယာစှိုꩻတဲ့ မာꩻငီꩻဗာႏသှူ။