Begnen

Arabat droukveskañ gant parrezioù Bignon e Bro-Gwiniegi Naoned ha Benion e-kichen Gwern-Porc'hoed (su Bro-Sant-Maloù).

Begnen
Anv gallek (ofisiel)	Bignan
Bro istorel	Bro-Gwened
Melestradurezh
Departamant	Mor-Bihan
Arondisamant	Pondi
Kanton	Sant-Yann-Brevele (betek 2015) Mourieg (abaoe 2015)
Kod kumun	56017
Kod post	56500
Maer Amzer gefridi	Chantal Bihoës 2020-2026
Etrekumuniezh	Kreiz Mor-Bihan Kumuniezh
Bro velestradurel	Bro Pondi
Lec'hienn Web	(fr)mairie-bignan.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	2 750 ann. (2022)[1]
Stankter	60 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	47° 52′ 48″ Norzh 2° 46′ 23″ Kornôg / 47.88, -2.77305555556
Uhelderioù	kreiz-kêr : 130 m bihanañ 53 m — brasañ 181 m
Gorread	45,84 km²
Begnen
kemmañ

Begnen a zo ur gumun eus Breizh e Kanton Mourieg e departamant ar Mor-Bihan.

Douaroniezh

Anv

• Erwan Vallerie (1995) ː Bygnan, 1252; Bignan, 1333; 1387; Bingnen, 1421; Bignen, 1461; Biguan, 1630.

Ardamezioù

"Troc'het ː ouzh 1, en aour e gebrenn en gul, heuliet ouzh kab gant div joskenn hoc'h-gouez en sabel, hag ouzh beg gant ul levran tremenant en sabel ; ouzh 2, en glazur e deir sourin en erminoù" Degemeret gant ar Gumun e 1975. Aozer ː J. Daniel.

Brezhoneg

Ya d'ar brezhoneg

• D'an 23 a viz Ebrel 2009 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun.

Deskadurezh

• Ar Brezoneg er Skol, 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[2].
• Klasoù divyezhek a zo eno abaoe 2000.
• E distro-skol 2024 e oa 15 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (12,4 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)^[3].

Istor

Dispac'h Gall

• Melestradurezh: krouet e voe kumun Begnen e 1790. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet da benn ur c'hanton, hini Begnen, gant peder c'humun ennañ: Begnen, Buelion, Sant-Aleustr ha Sant-Yann-Brevele; e Bann Josilin edo. Gant al lezenn eus an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix, e voe diskaret kanton Begnen ha lakaet Begnen e Kanton Sant-Yann-Brevele, bet krouet gant ar memes lezenn. Lakaet e oa bet Begnen en Arondisamant Ploermael bet krouet e 1800^[4],[5].

XIX^vet kantved

• Krouet e voe kumun Kolpoù d'ar 4 a viz Even 1864 diwar lodennoù eus kumunioù Begnen, Gregam ha Sant-Yann-Brevele^[6].

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• Mervel a reas 148 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel, eleze 5,60 % eus he foblañs e 1911^[7];

Eil brezel-bed

• D'ar 5 a viz Even 1944 e voe tapet 77 000 lur en ti-post gant tud armet eus ar Rezistañs^[8].
• Mervel a reas trizek den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[9];

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Aljeria

• Mervel a reas daou vilour^[10].

Monumantoù ha traoù heverk

• 
  Hent-korriganed Kergonfalz.

• Alez-toet Kergonfalz.

• 
  Kastell "Kergwehenneg".

• Kastell pe maner "Kergwehenneg".
• Kastell "Beaulieu".
• Monumant ar re varv, luc’hskeudenn^[11]. Dioueliet e voe d’ar 4 a viz Du 1923^[12].
• Plakennoù ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn^[13].

• 
  Kloc'hdi an iliz katolik.
• 
  Chapel Santez Suzana.
• 
  Kalvar Santez Suzana.
• 
  Ar feunteun.

• Iliz katolik Sant Paol ha Sant Pêr.
• Chapel Santez Suzana hag he c'halvar.
• Feunteun Sant Alar.
• Chapel Sant Lubin.
• Chapel Santez Noal pe chapel Intron Varia ar Bleuñv.
• Chapel Intron Varia an Teir Feunteun pe chapel Sant Laorañs.
• Chapel an Drinded.

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Melestradurezh

Tud brudet

Tud bet ganet eno

• 
  Pêr Gwilhmod.

• Pêr Gwilhmod, penn chouan, lesanvet "roue Begnen", 1añ a viz Du 1759.
• Pierre Noury (1743-1804) a voe person Begnen betek an Dispac'h gall. Kalz enskrivadurioù brezhonek a zo er gomun a-drugarez dezhañ, pergen, unan vras war dalbenn an iliz: "Meuleudi da Zoue".

Tud bet o chom eno

• Maurice Quentin (1920-2013), marc'hhouarner breizhat.

Ardamezegh ar familhoù

	de Vannes / de Vennes Aotrounez Scolpon	Dougen a ra div vuoc'h leinet gant ur vrizhenn erminig Siell 1271. Livioù dianvet.

Gevelliñ

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Begnen

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (br) Begnen war lec'hienn Geobreizh
• (fr) Lec'hienn ofisiel an ti-kêr

Dave ha notennoù

1. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
2. (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
3. (br)Kelenn
4. (fr)Cassini - EHESS - Begnen - Fichenn ar gumun
5. (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajennoù 49, 58, 338 ha 351
6. (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajennoù 14, 49, 76, 110 ha 351
7. (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv
8. (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 50
9. (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv
10. (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv
11. (fr)Memorial Genweb
12. (fr)Université de Lille
13. (fr)Memorial Genweb