Delarivier (skrivet ivez Delariviere, Delarivière pe de la Rivière) Manley (1663 pe war-dro 1670 – 1724) a oa ur skrivagnerez saoz ha flemmskrivagnerez politikel. (Diwezhatoc'h e voe skrivet e oa anvet Mary, met sklaer eo hiriv e oa ur fazi; anv ur c'hoar dezhi e oa; ha hi a lavare Delarivier pe Delia anezhi hec'h-unan.) Skrivañ a reas romantoù karantez ha flemmskridoù.
Gant Aphra Behn ha Eliza Haywood e vez kontet e-touez "The fair triumvirate of wit", un anvadur deuet war-lerc'h o amzer.
An darn vrasañ eus pezh a ouzer anezhi a gaver e Delia's story en he levr New Atalantis (1709)[1] hag en Adventures of Rivella a voe embannet ganti evel buhezskrid oberour an Atalantis, e ti Edmund Curll en 1714[2]. Curll a lakaas munudoù ouzhpenn en 1725 en adembannadur dalif kentañ hanter faltaziet ha damarvarus[3].
Ganet e oa, a greder, e Jerzenez. C'hwec'h bugel o doa he zud, hi e oa an trede. He zad, Sir Roger Manley, a oa un ofiser, eus kostezenn ar roueelourien, hag un istorour. He mamm a oa genidik eus an Izelvroioù spagnol, a varvas pa oa yaouankik Delarivier. War a seblant ez ae gant he c'hoar Cornelia da-heul o zad, pa veze anvet tu pe du. Eñ ne rae ket war o zro nemeur.
Pa varvas o zad en 1687 o devoe ar merc'hed pep a 200 £ hag un darn eus pezh a chome eus an douaroù, aet da fall gant ar brezel diabarzh[4]. Lakaet e voent dindan mererezh o c'henderv, John Manley (1654–1713), kannad ToryBossiney en Kerne-veur etre 1701 ha 1708 hag etre 1710 ha 1713[5].
John Manley a zimezas da Delarivier, pa oa dimezet dija d'ur benhêrez kerneveurat, hag a oa bev bepred, ha pa ouie-eñ e oa ur falseured. Ur mab o devoe en 1691, anvet John evel e dad. En miz Genver 1694 e kuitaas he gwaz da vont da chom da di Barbara Palmer, 1añ dugez Cleveland, a oa bet serc'h d'ar roue Charlez II Bro-Saoz.ne chomas eno nemet c'hwec'h miz, rak kaset e voe kuit gant an dugez war-zigarez he devoa graet un tamm lez d'he mab.
Etre 1694–1696 e veajas Manley dre Vro-Saoz, er mervent dreist-holl. Krediñ a c'haller e oa gwellaet an darempredoù etre he fried ha hi. En 1696 ec'h embannas un dastumad lizhiri, Letters written by Mrs Manley, hag e skrivas daou bezh-c'hoari : ur gomedienn anvet The Lost Lover, or, The Jealous Husband, skrivet en ur ober eizhtez ha c'hoariet e C'hoariva Drury Lane, met ne reas ket berzh. An eil a oa un drajedienn anvet The Royal Mischief, c'hoariet e Lisle's Tennis Court gant Betterton, hag a voe degemeret madik.
The Lost Lover or The Jealous Husband (1696), komedienn
The Royal Mischief (1696), trajedienn
Almyna, or the Arabian Vow (1707), trajedienn
The New Atalantis|Secret Memoirs and Manners of Several Persons of Quality of Both Sexes, from the new Atlantis, an island in the Mediterranean (1709), flemmskrid
Memoirs of Europe towards the Close of the Eighth Century. Written by Eginardus (1710)
The Adventures of Rivella, or the History of the Author of The New Atalantis (1714)
Lucius, the First Christian King of Britain (1717)
Delarivier Manley revising William Painter: The Power of Love in Seven Novels (London: J. Barber/ J. Morphew, 1720).
Paul Bunyan Anderson, "Delariviere Manley's Prose Fiction", Philological Quarterley, 13 (1934), p. 168-88.
Paul Bunyan Anderson, "Mistress Delarivière Manley's Biography", Modern Philology, 33 (1936), p. 261-78.
Gwendolyn Needham, "Mary de la Rivière Manley, Tory Defender", Huntington Library Quarterley, 12 (1948/49), p. 255-89.
Gwendolyn Needham, "Mrs Manley. An Eighteenth-Century Wife of Bath", Huntington Library Quarterley, 14 (1950/51), p. 259-85.
Patricia Köster, "Delariviere Manley and the DNB. A Cautionary Tale about Following Black Sheep with a Challenge to Cataloguers", Eighteenth-Century Live, 3 (1977), p. 106-11.
Fidelis Morgan, A Woman of No Character. An Autobiography of Mrs. Manley (London, 1986).
Rachel Carnell, A Political Biography of Delarivier Manley (London: Pickering & Chatto, 2008).
Ruth Herman, The Business of a Woman: The Political Writings of Delarivier Manley (London: AUP, 2003).
Rachel Carnell and Ruth Herman, The Selected Works of Delarivier Manley (London: Pickering and Chatto, 2005).
Dale Spender in Mothers of the Novel (1986).
Janet Todd, "Life after Sex: The Fictional Autobiography of Delarivier Manley", Women's Studies: An Interdisciplinary Journal, 15 (1988), p. 43-55.
Janet Todd (ed.), "Manley, Delarivier." British Women Writers: A Critical Reference Guide. London: Routledge, 1989. 436-440.
Rosalind Ballaster, "Introduction" to: Manley, Delariviere, New Atalantis, ed. R. Ballaster (London, 1992), p.v-xxi.
↑Delarivier Manley, Secret Memoirs and Manners of Several Persons of Quality, of Both Sexes. From the New Atalantis vol. 2 (London: J. Morphew,, 1709), p.181 ff.