Lizherenneg siriek
| Lizherenneg siriek | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ܐ | ܒ | ܓ | ܕ | ||
| ܗ | ܘ | ܙ | ܚ | ܛ | ܝ |
| ܟܟ | ܠ | ܡܡ | ܢܢ | ܣ | ܥ |
| ܦ | ܨ | ܩ | ܪ | ܫ | ܬ |
Implijet e veze al lizherenneg siriek evit skrivañ ar sirieg adal an 2 kantved a-raok ar varevezh voutin. Un abjad an hini eo evel an darn vrasañ eus an doareoù-skrivañ implijet gant ar yezhoù semitek, bet diorroet diwar stumm red lizherennoù al lizherenneg fenisek.
Skrivet e vez al lizherennoù a dehoù da gleiz hag stag an eil ouzh eben peurliesañ. Stummoù disheñvel o deus lizherennoù zo hervez ma vezont implijet e pen-kantañ ur ger, en diwezh pe etre lizherennoù all.
Bez ez eus 22 lizherenn kensonennel ha ret eo d'an hini a lenn divinout ar vogalennoù a vank keit ha na vez ket implijout sinoù ispisial evit o diskouez en un doare resisoc'h.
Tri doare pennañ disheñvel ez eus evit skrivañ al lizherenneg siriek
- Estrangelā (diwar ar gresianeg στρογγυλη “ront”). Hennezh eo an doare koshañ ha klasel. Ne vez ket implijet ken an doare-skrivañ-mañ evit skrivañ ar sirieg en un doare ordinal;
- Sertā (“linenn”), anvet ivez lizherenneg siriek ar c'hornôg pe c'hoazh lizherenneg maronitek pe jakobitek. Anat eo e oa bet diorroet diwar patrom an estrangela, met eeunoc'h eo lizherennoù ar stil-mañ hag a oa bet savet al lizherenneg nabateek, orin al lizherenneg arabek, diwarnañ. Peurliesañ e vez diskouezet ar vogalennoù dre implijout lizherennoù gresianek bihan a-us, a-is pe goude ar c'hensonennoù: Α (pennlizherenn) evit a hag al lizherenn vihan (α) evit ā (distaget o), ε (lizherenn vihan) evit e hag ē, Ι (pennlizherenn) evit ī hag Υ (pennlizherenn) mui o) (lizherenn vihan) evit ū.
- Madnhāyā (“reter”), anvet ivez lizherenneg asiriek, c'haldeek pe c'hoazh nestorek diwar ul lesanv implijet gwechall evit kunujenniñ ar gristenien a veve e Impalaeriezh Persia. Tostoc'h eo stumm lizherennoù ar stil-mañ ouzh re an estrangela. Implijet e vez ur sistem pikoù ispisial evit diskouez ar vogalennoù a ranker distagañ.
| Aleph | Beth | Gamal | Daleth | He | Waw | Zayin | Heth | Tet | Yodh | Kaph |
| ܐ
ܐ |
ܒ
ܒ |
ܓ
ܓ |
ܕ
ܕ |
ܗ
ܗ |
ܘ
ܘ |
ܙ
ܙ |
ܚ
ܚ |
ܛ
ܛ |
ܝ
ܝ |
ܟܟ
ܟܟ |
| ܟ
ܟ | ||||||||||
| Lamedh | Mem | Nun (lizherenn)|Nun | Simketh | Ayin | Pe | Sadhe | Qoph | Resh | Shin | Taw |
| ܠ
ܠ |
ܡܡ
ܡܡ |
ܢܢ
ܢܢ |
ܣ
ܣ |
ܥ
ܥ |
ܦ
ܦ |
ܨ
ܨ |
ܩ
ܩ |
ܪ
ܪ |
ܫ
ܫ |
ܬ
ܬ |
| ܡ
ܡ |
ܢ
ܢ |
Lizherennoù al lizherenneg siriek
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]| Letter | Estrangelā (klasel) | Madnhāyā (reter) | Karakter Unicode |
Distagadur | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stumm boutin |
En diwezh stag |
En diwezh distag |
Stumm boutin |
En diwezh stag |
En diwezh distag | |||
| ’Ālaf |  |
 |
 |
ܐ | ʔ pe mut | |||
| Bēṯ |  |
 |
 |
 |
ܒ | kalet: v pe w | ||
| Gāmal |  |
 |
 |
 |
ܓ | kalet: g blot: ɣ | ||
| Dālaṯ |  |
 |
ܕ | kalet: d blot: ð | ||||
| Hē |  |
 |
ܗ | h | ||||
| Waw |  |
 |
ܘ | >kensonenn: w mater lectionis: u pe o | ||||
| Zayn |  |
 |
ܙ | z | ||||
| Ḥēṯ |  |
 |
 |
 |
ܚ | ħ pe x | ||
| Ṭēṯ |  |
 |
 |
 |
ܛ | tˁ | ||
| Yōḏ |  |
 |
 |
 |
ܝ | kensonenn: j mater lectionis: i pe e | ||
| Kāf |  |
 |
 |
 |
 |
 |
ܟ | kalet: k blot: x |
| Lāmaḏ |  |
 |
 |
 |
ܠ | l | ||
| Mīm |  |
 |
 |
 |
ܡ | m | ||
| Nūn |  |
 |
 |
 |
 |
 |
ܢ | n |
| Semkaṯ |  |
 |
 |
 /  |
ܣ / ܤ | s | ||
| ‘Ē |  |
 |
 |
 |
ܥ | ʕ | ||
| Pē |  |
 |
 |
 |
ܦ | hard: p soft: f pe w | ||
| Ṣāḏē |  |
 |
ܨ | sˁ | ||||
| Qōf |  |
 |
 |
 |
ܩ | q (voiceless uvular plosive) | ||
| Rēš |  |
 |
ܪ | r | ||||
| Šīn |  |
 |
 |
 |
ܫ | ʃ | ||
| Taw |  |
 |
ܬ | kalet: t blot: θ | ||||
 |
 |
Lāmaḏ hag 'Ālaf stag e diwezh ur ger | ||||||
 |
|
 |
 /  |
Taw and 'Ālaf combined at end of word | ||||
Gwelet ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
|
Porched ar yezhoù hag ar skriturioù Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù. |