Čestica

Varioci trebaju zaštitu od iskri, koje su zagrijane metalne čestice koje odlete sa površine koja se vari.

Čestica je mali dio ili količina tvari.[1] U fizičkim naukama, čestica je mali lokalizirani predmet, kojem se može pripisati nekoliko fizičkih ili hemijskih svojstava kao što su volumen ili masa.[2] Čestice uveliko variraju u veličini, od subatomskih čestica poput elektrona, do mikroskopskih čestica kao što su atomi i molekule, i makroskopskih čestica poput praška. Čestice se također koriste u stvaranju naučnih modela većih predmeta, npr. model kretanja ljudi u gužvi na javnom mjestu.

Sam termin je veoma opširan u značenju, i definiše se po potrebi različitih naučnih polja.

Konceptualna svojstva

[uredi | uredi izvor]
Česetice se veoma često predstavljaju kao tačke. Ovaj prikaz može predstavljati kretanje atoma u gasu, ljudi na ulici ili zvijezda na noćnom nebu.

Koncept čestica je osobito koristan tokom stvaranja modela prirode, jer je potpuni tretman brojnih prirodnih fenomena komplikovan.[3] Može se koristiti radi donošenja pojednostavljujućih pretpostavki vezanih za uključene procese. Primjer opisanog prikaza je računanje lokacije i brzine pada lopte bačene u zrak. Najprije, lopta se može idealizirati kao glatka, čvrsta sfera, onda se može zanemariti njena rotacija, trenje, što približava problem polju balistike, specifičnije, klasičnom kosom hicu tačkaste čestice.[4] Tretman velikog broja čestica je domen statističke fizike.[5]

Veličina

[uredi | uredi izvor]
Galaksije su toliko velike da se zvijezde mogu smatrati česticama u odnosu na njih

Termin "čestica" se obično primjenjuje različito na tri klase veličina. Termin makroskopska čestica, se obično odnosi na čestice mnogo veće od atoma i molekula. Ove se obično apstraktno predstavljaju kao tačkaste čestice, iako imaju zapremine i oblike. Primjeri makroskopskih čestica uključuju prašinu, pijesak i čak predmete velike poput zvijezda u galaksiji.[6][7]

Druga vrsta, mikroskopske čestice, se obično odnosi na čestice čija je veličina u rasponu od atoma do molekula, poput ugljičnog dioksida, i nanočestica. Ove čestice se proučavaju u hemiji, kao i u atomskoj i molekularnoj fizici. 

Najmanje čestice su subatomske čestice koje se odnose na čestice manje od atoma.[8] Ova grupa čestica uključuje sve što ulazi u sastav samog atoma - protone, neutrone i elektrone - ali i ostale tipove čestica koje se mogu proizvesti samo u akceleratorima čestica. Ove čestice se proučavaju u fizici elementarnih čestica.

Zbog njihove izrazito male veličine, proučavanje mikroskopskih i subatomskih čestica pripada polju kvantne mehanike. One pokazuju fenomene demonstrirane u model čestice u kutiji,[9][10] uključujući čestično-talasni (korpuskularno-talasni) dualizam (fotoni - svjetlost).[11][12]

Sastav

[uredi | uredi izvor]
Proton se sastoji od tri kvarka.

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "particle".
  2. ^ "Particle". AMS Glossary. American Meteorological Society. Pristupljeno 12. 4. 2015.
  3. ^ F. W. Sears, M. W. Zemansky (1964). "Equilibrium of a Particle". University Physics (3rd izd.). Addison-Wesley. str. 26–27. LCCN 63015265.
  4. ^ F. W. Sears, M. W. Zemansky (1964). "Equilibrium of a Particle". University Physics (3rd izd.). Addison-Wesley. str. 27. LCCN 63015265. A body whose rotation is ignored as irrelevant is called a particle. A particle may be so small that it is an approximation to a point, or it may be of any size, provided that the action lines of all the forces acting on it intersect in one point.
  5. ^ F. Reif (1965). "Statistical Description of Systems of Particles". Fundamentals of Statistical and Thermal Physics. McGraw-Hill. str. 47ff. ISBN 978-0-07-051800-1.
  6. ^ J. Dubinksi (2003). "Galaxy Dynamics and Cosmology on Mckenzie". Canadian Institute for Theoretical Astrophysics. Arhivirano s originala, 26. 8. 2018. Pristupljeno 24. 2. 2011.
  7. ^ G. Coppola, F. La Barbera, M. Capaccioli (2009). "Sérsic galaxy with Sérsic halo models of early-type galaxies: A tool for N-body simulations". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 121 (879): 437. arXiv:0903.4758. Bibcode:2009PASP..121..437C. doi:10.1086/599288.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  8. ^ "Subatomic particle". YourDictionary.com. Pristupljeno 8. 2. 2010.
  9. ^ R. Eisberg, R. Resnick (1985). "Solutions of Time-Independent Schroedinger Equations". Quantum Physics of Atoms, Molecules, Solids, Nuclei, Ions, Compounds and Particles (2nd izd.). John Wiley & Sons. str. 214–226. ISBN 978-0-471-87373-0.
  10. ^ F. Reif (1965). "Quantum Statistics of Ideal Gases – Quantum States of a Single Particle". Fundamentals of Statistical and Thermal Physics. McGraw-Hill. str. vii–x. ISBN 978-0-07-051800-1.
  11. ^ R. Eisberg, R. Resnick (1985). "Photons—Particlelike Properties of Radiation". Quantum Physics of Atoms, Molecules, Solids, Nuclei, and Particles (2nd izd.). John Wiley & Sons. str. 26–54. ISBN 978-0-471-87373-0.
  12. ^ R. Eisberg, R. Resnick (1985). "de Broglie's Postulate—Wavelike Properties of Particles". Quantum Physics of Atoms, Molecules, Solids, Nuclei, and Particles (2nd izd.). John Wiley & Sons. str. 55–84. ISBN 978-0-471-87373-0.