Banatska Republika

Banatska Republika
31. oktobar - 15. novembar 1918.
Prethodnice:
← Kraljevina Mađarska
Nasljednice:
Kraljevina Rumunija →
Kraljevina SHS →
Položaj na karti
Glavni i najveći grad Temišvar
Službeni jezik srpski, mađarski, njemački, rumunski
Etničke grupe  Srbi, Mađari, Rumuni, Nijemci
Državno uređenje
• 1919
 Otto Roth
Zakonodavstvo  
Stanovništvo
• Ukupno (1919)
 1.582.133 
Detaljna mapa Banatske republike
Mapa predložene Republike Banatije (prijedlog su iznijeli Nijemci iz Banata na Mirovnoj konferenciji u Parizu 1920. godine)

Banatska Republika bila je kratkotrajna samoproglašena država, proglašena 31. oktobra 1918. u Temišvaru, nakon raspada Austrougarske.

Historija

[uredi | uredi izvor]

Prilikom proglašenja Republike, formirano je Banatsko narodno vijeće, koje se sastojalo od po pet predstavnika sljedećih naroda: Nijemaca, Mađara, Srba i Rumuna.

Civilni povjerenik Republike je postao dr. Otto Roth, dok je vojni zapovjednik postao Albert Bartha. Mađarska vlada je priznala neovisnost Banatske republike. U tom smislu se smatra da je stvaranje republike bilo podržano od Mađarske, u svrhu zadržavanja sjevernog Banata i zaustavljanja opredjeljenja tamošnjeg stanovništva za južnoslavensku državu.

Banatsko narodno vijeće organizovalo vojne odrede i civilnu stražu 4. novembra iste godine. Cilj ovih vojnih odreda je bio uspostavljanje kontrole nad cijelom teritorijom Banata. Ipak, Banatska republika je bila kratkog vijeka; nakon nekoliko dana, vojska Kraljevine Srbije je ušla u Banat, što je bio kraj Banatske Republike. Nekoliko mjeseci kasnije, teritorija Banata je podijeljena između Kraljevine SHS i Rumunije, uzimajući u obzir proglas Velike narodne skupštine u Novom Sadu i rezoluciju iz Alba Iulie.

U aprilu u 1920. godine, Nijemci iz Banata su podnijeli zahtjev mirovnoj konferenciji u Parizu da se republika obnovi pod imenom "Republika Banatija". Prema ovom zahtjevu, obnovljena republika ne bi uključivala samo Banat, već i susjednu Bačku, a bila bi podijeljena u kantone, kojima bi upravljali predstavnici većinske etničke skupine iz svakog kantona. Prijedlog je odbačen na mirovnoj konferenciji.

Demografija

[uredi | uredi izvor]

Republika je brojala 1.582.133 stanovnika, od kojih:

  • 592.049 (37,42%) Rumunja
  • 387.545 (24,50%) Nijemaca
  • 284.329 (17,97%) Srba
  • 242.152 (15,31%) Mađara
  • Određen brojih manjih etničkih skupina, uključujući Slovake, Hrvate, Rusine, itd.

Prema vjeroispovijesti, stanovništvo republike je uključivalo:

  • 855.852 (54,10%) pravoslavnih kršćana
  • 591.447 (37,38%) katolika
  • Članove manjih vjerskih zajednica, uključujući kalvinisti, luterani i Židove

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Drago Njegovan, Prisajedinjenje Vojvodine Srbiji, Novi Sad, 2004.
  • Milojko Brusin, Naša razgraničenja sa susjedima 1919-1920, Novi Sad, 1998.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]


Commons logo
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Banatska Republika