Bubrežna srž
| Bubrežna srž | |
|---|---|
| |
| Detalji | |
| Sistem | Mokraćni sistem |
| Identifikatori | |
| Latinski | 'Medulla renalis' |
| MeSH | D007679 |
| TA98 | A08.1.01.020 |
| TA2 | 3369 |
| FMA | 74268 |
| Anatomska terminologija | |
Bubrežna srž, bubrežna medula, rjeđe bubrežna moždina, je najunutrašnjiji dio bubrega. Podijeljena je na niz dijelova poznatih kao bubrežne piramide. Krv ulazi u bubreg putem bubrežne arterije, koja se zatim razdvaja i formira međurežanjske arterije. One se zatim granaju u lučne arterije, koje se također granaju u međurežanjske arterije, a one konačno dosežu bubrežne glomerule. U glomerulu krv doseže izuzetno nepodržavajući gradijent pritiska i veliku površinu za izmjenu, što tjera serumski dio krvi iz krvnog suda u bubrežne tubule. Protok se nastavlja kroz bubrežne kanaliće, uključujući proksimalnu tubulu, Henleovu petlju, kroz distalnu tubulu i konačno napušta bubreg preko sabirnog kanala, vodeći u bubrežnu karlicu, prošireni početni dio mokraćovoda.
Krv se filtrira u glomerulu, prema veličini molekula rastvorene supstance. Ioni poput natrija, hlorida, kalija, kalcija lahko se filtriraju, kao i glukoza. Proteini se ne propuštaju kroz glomerularni filter zbog prevelikih molekula i ne pojavljuju se u filtratu ili urinu, osim ako proces bolesti nije zahvatio glomerusku kapsulu ili proksimalne i distalne izuvijane tubule nefrona.[1] Bubrežna srž je hipertonična za filtrat u nefronu i pomaže u reapsorpciji vode.
Iako bubrežna srž prima samo mali procenat bubrežnog krvotoka, ekstrakcija kisika je vrlo velika, što uzrokuje njegovu nisku napetost i, što je još važnije, kritičnu osjetljivost na hipotenziju, hipoksiju i protok krvi.[2] Bubrežna medula izdvaja kisik u omjeru ~ 80% , što je čini izuzetno osjetljivom na male promjene u bubrežnom krvotoku. Mehanizmi mnogih perioperativnih bubrežnih inzultacija temelje se na prekidu odgovarajućeg protoka krvi (a time i isporuke kisika) u bubrežnu srž.[2]
Intersticij
[uredi | uredi izvor]Sržni intersticijum je tkivo koje okružuje Henleovu petlju u meduli. Funkcionira u bubrežnoj reapsorpciji vode, stvarajući visoku hipertoničnost, koja izvlači vodu iz tankog silaznog ogranka Henleove petlje i sistema sabirnih kanala, stvorene ulaskom ureje iz unutrašnjeg sržnog sabirnog kanala.[3]
Piramide
[uredi | uredi izvor]| Bubrežne piramide | |
|---|---|
| |
| Detalji | |
| Sistem | Mokraćni sistem |
| Identifikatori | |
| Latinski | 'Pyramides renales' |
| MeSH | D007679 |
| TA98 | A08.1.01.020 |
| TA2 | 3369 |
| FMA | 74268 |
| Anatomska terminologija | |
Bubrežne piramide (ili Malpighijeve piramide, imenovane po Marcellu Malpighigiju, anatomu iz 17. stoljeća) su konusna bubrežna tkiva. Kod čovjeka, bubrežna srž građena je od 10 do 18 takvih konusnih poddijelovao.[4][5] Široka baza svake piramide okrenuta je prema bubrežnoj kori, a njihov vrh ili papila, usmjeren je prema karlici. Piramide isu prugaste jer su formirane ravnim paralelnim segmentima nefronskih Henleovih petlji i sabirnih kanala. Baza svake piramide potiče od kortikosržne granice, a vrh završava papilom koja se nalazi unutar male čaše, sačinjene od paralelnih snopova cjevčica za sakupljanje mokraće.
Papila
[uredi | uredi izvor]Bubrežna papila je mjesto na kojem bubrežne piramide u bubrežnoj srži prazne urin u bubrežnu malu čašu. Histološki je obilježena medulskim sistemom sabirnih kanala koji se konvergira i formira papilski kanal za usmjeravanje tekućine. Počinje se uočavati prijelazni epitel.
Klinički značaj
[uredi | uredi izvor]Neke toksične hemikalije za bubreg, nazvane nefrotoksini, oštećuju bubrežne papile. Oštećenje bubrežnih papila može rezultirati smrću ćelija u ovom dijelu bubrega, zvanom bubrežna papilarna nekroza. Najčešći toksični uzroci bubrežne papilarne nekroze su NSAIL, kao što su ibuprofen, acetilsalicilna kiselina i fenilbutazon, u kombinaciji sa dehidratacijom. Pokazalo se da je poremećeni razvoj bubrežne papile povezan i s početkom funkcijske opstrukcije i bubrežne fibroze.[6][7][8]
Oštećenje bubrežne papile također je povezano s nefrolitijazom i može se kvantificirati prema ocjeni stanja papile, koja uzima u obzir konture, jamice, začepljenje i slučajni plak.[9]
Dodatne slike
[uredi | uredi izvor]-
Bibrežna srž -
Bubrežna srž -
Bubrežna papila -
Čeoni presjek bubrega -
Okomiti presjek bubrega. (oznaka "medullary sub." Vidljiva je blizu vrha.) -
Anatomija bubrega, sa piramidama, obilježenim na desnoj strani
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Netter's, plate 337
- ^ a b Miller's Anesthesia, 8th edition. 553-554.
- ^ Walter F., PhD. Boron (2003). Medical Physiology: A Cellular And Molecular Approaoch. Elsevier/Saunders. str. 1300. ISBN 1-4160-2328-3. Page 837
- ^ Young, Barbara; O'Dowd, Geraldine; Woodford, Phillip (2014). Wheater's Functional Histology (6 izd.). Philadelphia, PA: Elsevier. str. 293. ISBN 978-0-7020-4747-3.
- ^ "Renal Pyramids Function, Anatomy & Diagram | Body Maps". Healthline.
- ^ Wilkinson, L; Kurniawan, ND; Phua, YL; Nguyen, MJ; Li, J; Galloway, GJ; Hashitani, H; Lang, RJ; Little, MH (august 2012). "Association between congenital defects in papillary outgrowth and functional obstruction in Crim1 mutant mice" (PDF). The Journal of Pathology. 227 (4): 499–510. doi:10.1002/path.4036. PMID 22488641.
- ^ Phua, YL; Gilbert, T; Combes, A; Wilkinson, L; Little, MH (april 2016). "Neonatal vascularization and oxygen tension regulate appropriate perinatal renal medulla/papilla maturation". The Journal of Pathology. 238 (5): 665–76. doi:10.1002/path.4690. PMID 26800422.
- ^ Phua, YL; Martel, N; Pennisi, DJ; Little, MH; Wilkinson, L (april 2013). "Distinct sites of renal fibrosis in Crim1 mutant mice arise from multiple cellular origins". The Journal of Pathology. 229 (5): 685–96. doi:10.1002/path.4155. PMID 23224993.
- ^ Cohen, Andrew J.; Borofsky, Michael S.; Anderson, Blake B.; Dauw, Casey A.; Gillen, Daniel L.; Gerber, Glenn S.; Worcester, Elaine M.; Coe, Fredric L.; Lingeman, James E. (2017). "Endoscopic Evidence That Randall's Plaque is Associated with Surface Erosion of the Renal Papilla". Journal of Endourology. 31 (1): 85–90. doi:10.1089/end.2016.0537. ISSN 0892-7790. PMC 5220550. PMID 27824271.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
