Formaldehid

Formaldehid (lat. acidum formicum; mravlja kiselina + aldehid) ili metanal je najjednostavniji aldehid, HCHO; bezbojan gas oštrog mirisa, jako nadražuje sluznice, topljiv u vodi, taloži bjelančevine. Vodena bezbojna otopina (40%-tna) formaldehida sa metanolom kao stabilizatorom zove se formalin. Proizvodi se katalitičkom oksidacijom metilnog alkohola ili etilena; lahko polimerizira stvarajući ciklički trimer (trioksan) i linearni paraformaldehid. Upotrebljava se kao dezinfekcijsko sredstvo (npr. za raskuživanje prostorija), kao antiseptik (lizoform) i dezodorans, za pravljenje pastila za dezinfekciju grla i usta, zatim kao važna sirovina za proizvodnju mnogih polimernih materijala (bakelit, fenolformaldehidni polimeri i smole, aminoplasti i dr.) i bojila, za proizvodnju eksploziva pentrita, za štavljenje kože, u tekstilnoj industriji (oplemenjivanje svile, očvrščivanje umjetne svile, fiksiranje boja), za proizvodnju sredstava za bijeljenje, u hemijskoj analizi, te za konzerviranje bioloških preparata.