Glutamin L-Glutamin | |
---|---|
O=C(N)CCC(N)C(=O)O | |
Općenito | |
Hemijski spoj | Glutamin L-Glutamin |
Druga imena | L-Glutamin (lijevo)glutamid 2-Amino-4-karbamoilbutanoična kiselina |
Molekularna formula | C=5 H=10 N=2 O=3 |
CAS registarski broj | 56-85-9 |
Osobine1 | |
Tačka topljenja | dekompozicija oko 185°C |
Rastvorljivost | Rastvorljiv |
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. |
Glutamin – skraćenice Gln ili Q – često zvani L-glutamin, je jedna od 20 aminokiselina standardnog genetičkog koda. To je uvjetno esencijalna aminokiselina.[1] Njegov bočni lanac je amid formiran premještanjem hidroksila glutaminske kiseline sa aminskom funkcionalnom grupom, čineći je amidom glutaminske kiseline. Genetički kodoni glutamina su CAA i CAG. Kod čovjeka, ova aminokiselina je obično u slobodnom aminokiselinskom stanju, uz koncentraciju oko 500–900 µmol/l.
Glutamin učestvuje u različitim biohemijskim funkcijama:
Glutamin se sintetizira uz katalitsko djelovanje enzima glutamin sinthetaza od glutamata i amonijaka. Narelevantniji tkivni proizvođač glutamina je mišićna masa, sa oko 90% ukupno sintetiziranog glutamina. Glutamin se također, u malim količinama, stvara u plućima i mozgu.[5] Jetra je također sposobna za značajnu sintezu ove aminokiseline, a njena uloga u metabolizmu glutamina je više regulacijska nego produkcijska, jer je jetra preuzima velike količine glutamina izveden iz crijeva.
Najveći potrošači glutamina su ćelije crijeva, ćelije bubrega za održavanje acidobazne ravnoteže, aktivirane imune ćelije i mnoge ćelije kancera.
U kataboličkim stanjima ozljeda i bolesti, glutamin postaje uvjetno esencijalan, što zahtijeva unos iz hrane ili dodataka.[6][7]
Glutamin se koristi kao komponenta oralne suplementacije za preokretanje propadanje mišića kod pacijenata sa uznapredovalim rakom.
Oralna suplementacija glutamina značajno smanjuje rizik od sistemskih infekcija porijeklom iz crijeva, kao kod kritično bolesnih osoba i kod osoba koji su imale abdominalne operacije. Smanjenje stope infekcija u ovih grupa ljudi zbog dodavanja glutamina poboljšava crijevne funkcije, uključujući i smanjenje prepreka povećanom crijevnom propusnosti. Međutim, intravenska primjene ne doprinosi ovoj prednosti. Suplementacija se nepomaže smanjenju značajnijih problema sa želučanim i crijevnim bolestima kod djece.
U ljudskom tijelu, u prirodnom obliku neesencijalne amonokiseline, glutamin je najčešći i jedna je od rijetkih aminokiselina koje mogu direktno preći kroz barijete moždanih krvnih barijera. U tijelu se cirkulira u krvu, a skladišti se u skeletnim mišićima. U slučaju bolesti i ozljeda postaje uvjetno esencijalna aminokiselina. Izvori L-glutamina iz hrane uključuju govedinu perad, ribu, jaja, mlijeko i mliječne proizvode, pšenicu, kupus, repu, grah, špinat i peršun. Male količine slobodnog L-glutamina se također mogu naći i u sokovima od povrća.