Historija Bjelorusije
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
 | Ovom članku potrebna je jezička standardizacija, preuređivanje ili reorganizacija. |
Historija Bjelorusije predstavlja historiju države Bjelorusije od prvog spomena istočnoslavenske etničke grupe Bjelorusa do danas. Nakon početnog perioda nezavisne feudalne konsolidacije, teritorija današnje Bjelorusije je bila dio Kijevske Rusije, Kraljevine Litvanije, Velike kneževine Litvanije, Poljsko-litvanske unije, Ruskog carstva i Sovjetskog saveza. Bjelorusija je postala samostalna država 1991. godine nakon proglašenja nezavisnosti od Sovjetskog saveza.
Rana historija
[uredi | uredi izvor]Historija Bjelorusije, ili preciznije Bjeloruske etničke grupe, počinje migracijom i ekspanzijom slavena širom istočne Evrope između 6. i 8. stoljeća. Istočni slaveni su se naselili na prostor današnje Bjelorusije, Rusije i Ukrajine, asimilirajući se sa lokalnim baltičkim, baltofinskim i stepskim nomadima koji su tamo živjeli. Njihova rana etnička integracija je doprinijela postepenoj diferencijaciji tri istočnoslavenska naroda. Ovaj istočnoslavenski, paganski, animistički i agrarni narod se bavio trgovinom, poljoprivredom i lovom, proizvodeći krzna, med, pčelinji vosak i ćilibar.
Istočnoslavenska etnička grupa Bjelorusi su formirali tri slavenska plemena: Kriviči, Dregoviči, Radimiči. Tokom 9. i 10. stoljeća ova plemena su uspostavila trgovinu sa skandinavskim Vikinzima koji su se bavili trgovinom od Skandinavije do Bizantijskog carstva. Dolazak hrišćanstva i crkvenoslavenskog jezika (književni i liturgijski slavenski jezik kojeg su u 8. stoljeću razvili misionari Ćirilo i Metodije) je podstaklo pojavu novog geopolitičkog carstva Kijevske Rusije, labavo-povezane mreže kneževina, koja je povezala sve istočnoslavenske narode u jednu državu.
Velika Kneževina Litvanija
[uredi | uredi izvor]Nakon upada Mongola i uništavanja Kijeva 1240. godine, krhka Kijevska Rusija se raspala na mnoge kneževine. Zapadne kneževine vojnim osvajanjem i dinastičkim brakovima zauzeo je litvanski kralj Mindaugas (1240–1263.). Od 13. do 15. stoljeća teritorija današnje Bjelorusije konsolidirana je u Veliku Kneževinu Litvaniju. Zbog malog broja Litvanaca, Ruteni (današnji Bjelorusi i Ukrajinci) u toj srednjevjekovnoj državi imali su važnu ulogu u kulturnom životu. Zahvaljujući njima, došlo je do širenja pravoslavne religije i rutenskog jezika među stanovnicima istočnih i južnih regija.
