Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Moguće je da članak ne poštuje standarde Wikipedije na bosanskom jeziku. |
Lockheed F-117 | |
---|---|
Model | F-117 Nighthawk |
Proizvođač | Lockheed |
Prvi let | 18. juni 1981. |
Glavni korisnik | SAD |
Broj napravljenih | 64 |
Varijante | YF-117-LO, F-117A (Nighthawk) |
Lockheed F-117 "Nighthawk" skrivan je od javnosti gotovo 15 godina. Ovaj projekat bio je odgovor kompanije Lockheed na katalog potreba za XST avionom (Experimantal Stealth Technology) koji je raspisala DARPA (Defence Advanced Research Projects Agency) 1975/76. Dizajniranje i konstrukcija aviona počela je 1976. u okviru projekta "Have Blue". Rezultati testova zadovoljavaju te se tako pravi prvi prototip letjelice pod oznakom YF-117-LO. Poslije prvih letova prelazi se na proizvodnju poboljšanog modela F-117, koji je zbog pretežno noćnih misija od svojih pilota dobio nadimak "Nighthawk" ("Noćni jastreb"). Od 1983. ovi avioni ulaze u operativnu upotrebu, a stacionirani su na tajnoj bazi Tonopah. Tek od 1989. počinju i misije po danu. Najvažnija karakteristika ovog aviona je njegova osobina minimalnog odbijanja radarskih talasa. Oštri dijelovi s neuobičajenim uglovima (krila su na primjer za 67° povučena unazad, a uobičajeno je do 37°) omogućavaju disperziju radarskih talasa i njihovu djelimičnu apsorpciju. Međutim, ovakvi detalji konstrukcije odražavaju se i na aerodinamiku i upravljivost ove letjelice, koje je izuzetno zahtjevna. Prvu borbenu upotrebu F-117 imao je u Panami 1989. U Zaljevskom ratu događa se masovnija upotreba, počevši od januara 1991.
F-117 je učestvovao i u sukobu u Jugoslaviji. Tada je jedan avion oboren od raketnog sistema zemlja-zrak 1999. To je jedini zabilježeni gubitak jednog Nighthawka u borbenim djelovanjima.
Podaci | Jedinice |
---|---|
Godina produkcije | 1981-1994 |
Firma | Lockheed |
Raspon krila | 13,20 m |
Dužina | 20,09 m |
Visina | 3,78 m |
površina krila | 84,82 m2 |
Težina (prazan) | 13.380 kg |
Mogući tovar | |
Težina (maksimalna pri startu) | 23.814 kg |
Putnici | - |
Posada | 1 |
Brzina | 1040 km/h |
Visina leta | 11.100 m |
Dužina leta | 1720 km |
Pogon | 2x general Electric F404-GE-F1D2 |
Snaga | 2x 4.903 kp potiska |