Nauka o hrani

Nauka o hrani je bazično znanje o prehrambenoj tehnologiji koje uključuje: hemiju, biohemiju i mikrobiologiju hrane kao i njena nutritivna svojstva, senzoriku i fizička svojstva. Nauka o hrani i prehrani uključuje discipline kao što su:

• 1.Hemija i biohemija hrane
• 2.Mikrobiologija hrane
• 3.Atributi hrane- svojstva
• 4.Dijetetika i dijetoterapija- hrana i zdravlje
• 6.Toksikologija hrane i prehrane
• 7.Hrana i lijekovi
• 8.Analize hrane
• 9.Probava i metabolizam
• 10.Zdravstvena ispravnost hrane
• 11.Životni stil i prehrambene navike
• 12.Hrana različitih vjera, naroda i podneblja

Pojam "Nauka o hrani i prehrani" pojavio se između šezdesetih i sedamdesetih godina u SAD-u. Podjelu nauke o hrani teško je načiniti jer su posljednjih dvadeset godina prisutne veoma dinamične promjene. Izučavaju je u potpunosti ili djelimično različiti studiji: nutricionisti, farmakolozi, prehrambeni tehnolozi, hemičari i biohemičari, liječnici, agronomi itd. Prehrambene navike i životni stil naprimjer izučavaju liječnici sa svog aspekta (zdravlje - dijeteika i dijetoterapija), a i ekonomisti - marketari sa svog (ponuda i tražnja hrane u odnosu na životni stil i prehrambene navike), zatim pravnici (legislativa o hrani). Hranu i prehranu izučavaju i teolozi (košer u judaizmu halal u islamu i vegetarijanstvo u drugim vjerama). Gotovo da nema ljudske djelatnosti koja nije vezana za hranu kao jednu od osnovnih potreba čovjeka.

Nauka o hrani je multidisciplinarna i veoma usko povezana sa prehranom, hemijom prehrane, hemijom i biohemijom hrane, mikrobiologijom hrane, dijeteikom, dijetoterapijom, itd. Treba razlikovati pojmove hrana i prehrana (ishrana). Nauka o hrani i nauka o prehrani se često poistovjećuju jer u principu obje izučavanja hranu, a po nekim naučnicima nauka o hrani uključuje i izučavanje procesa probave i metabolizma (što je bliže prehrani).

Hrana je materija ili tvar koju unosimo u organizam u cilju zadovoljenja gladi i prehrambenih potreba (energetskih, gradivnih i regulacijsko - zaštitnih) oraganizma. Prehrana je proces ili grupa metaboličkih procesa koje se odvijaju u organizmu od momenta uzimanja hrane (jedenja) do njenog iskorištenja u energetske, gradivne ili regulacijsko zaštitne svrhe u organizmu. Tvari koje se unose u organizam, a pri tome se iskorištavaju na taj način što daju organizmu potrebnu energiju, zovu se nutrijenti (proteini - bjelančevine, ugljikohidrati, lipidi). Međutim, sa hranom se unose i nenutitivne komponente:

• - sirova vlakna (topiva i netopiva)
• - vitamini
• - prehrambeni aditivi

Očigledno je da je poznavanje hemijske konstitucije hrane od esencijalnog značaja a ovo područje proučava hemija hrane kao i poznavanje procesa koji se odvijaju tokom probave i metabolizma (biohemija).