Nemrut (planina)
| Svjetska baština | |
|---|---|
.jpg) | |
| Lokacija |  Turska |
| Kriterij | i,iii,iv |
| Referenca | 448 |
| Uvrštenje | 1987. (11. sjednica) |
| Površina | 11 ha |
| Sajt | [1] |
Nemrut Dağ je planina u planinskom lancu Taurus na jugoistoku Turske. Poznata je po vrhu na kojem su podignute brojne velike statue oko kraljevske grobnice iz 1. vijeka p.n.e.[2]. Neki od kamenih blokova teški su oko 9 tona.
Statue i grobnice su jedna je od najambicioznijih građevina helenističkog perioda i mauzolej Antioha I (69–34. p.n.e.), vladara Komagena, kraljevine osnovane sjeverno od Sirije i Eufrata nakon raspada Aleksandrovog carstva. Karakteristike mauzoleja i loza sahranjenih kraljeva, pripadaju dvostrukoj, grčkoj i perzijskoj kulturi.
Svjetska baština
[uredi | uredi izvor]Nemrut Dağ je 1987. godine uvršten na listu UNESCO-ove svjetske baštine.[3]
Zauzima površinu prečnika 145 m, sa tri strane okruženu terasama. Sa istočne i zapadne terase su dva odvojena reda. Pet divovskih sjedećih kipova od krečnjaka, identificiranih po svojim natpisima kao božanstava, okrenuto je prema van od tumula na gornjem nivou istočne i zapadne terase. Na krajevima su okružene statuama životinja čuvara – lava i orla.
Kipovi su bili u sjedećem položaju, a njihova imena su bila uklesana u njihova postolja. Glave su im naposljetku odvojene od tijela, najvjerojatnije tokom kršćanskog ikonoklazma, i danas leže razbacane po cijelom lokalitetu. Uništenje kipova ubrzava i činjenica da svake godine provedu pola godine zatrpane snijegom.
Glave kipova su otpale na donji nivo, sa dva reda stela od pješčenjaka, postavljenih na postolje sa oltarom ispred svake stele. U jednom redu nalaze se reljefni kipovi Antiohovih perzijskih predaka po ocu, a u drugom njegovih makedonskih predaka po majci.
Arheologija
[uredi | uredi izvor]Lokalitet je 1881. godine iskopao Karl Sester, njemački inženjer, tražeći transportne rute za Osmanlije. Arheolog Theresa Goell je iskopavanja na lokalitetu počela 1954. Ni njena ni kasnija iskopavanja nisu uspjela otkriti Antiohovu grobnicu. Ipak se vjeruje da je ovo mjesto njegovog sahranjivanja. Svi "odrubljeni" kipovi nisu vraćeni u prvobitno stanje.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ UNESCO
- ^ "Hram grobnica Nemrut Dağ". UNESCO - whc.unesco.org. Pristupljeno 24. 1. 2023.
- ^ "Turska, spomenici upisani na listu svjetske baštine". UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 1. 2023.
