Nora B-52
| Nora B-52 | |
|---|---|
 | |
| Svojstva | |
| Posada | 4-5 |
| Dužina | 11 m |
| Širina | 2.95 m |
| Visina | 3.45 m |
| Težina | 28 tona |
| Osnovno naoružanje | 155 mm NORA-A |
| Sekundarno naoružanje | 7.62 mm mitraljez |
| Pokretljivost | |
| Pogon | Mercedes-Benz OM 501 LA diesel 410 KS |
| Suspenzija | 8x8 |
| Brzina na cesti | 90 km/h |
| Domet | 1.0 km |
Nora B-52 (Novo ORužje Artiljerije) je srbijanska samohodna haubica bazirana na kamionu FAP-2632 s pogonom 8x8.
Historija
[uredi | uredi izvor]Sredina 1980-tih godina u Jugoslaviji (u vojnom smislu) bila je karakteristična, između ostalog i po intenzivnom razvoju artiljerije. Kod poljske artiljerije, poslije uvođenja samohodne haubice sa 152 mm M84 topom (kodno ime: NORA-A) u naoružanje JNA, nastavljen je razvoj artiljerije. Sve to izvedeno je u skladu s taktičko-tehničkim zahtjevima tog doba. Tu artiljeriju sačinjavale su tri varijante:
- vučna (NORA-A) - dužina cijevi od 39 kalibara,
- samohodna (NORA-B) - dužina cijevi od 45 kalibara i
- samopokretna (NORA-C).
Također, u isto vrijeme realiziran je program konverzije vučnog topa sovjetske proizvodnje 130 mm M48 u savremeni artiljerijski sistem od 155 mm s cijevi dužine 45 kalibara.[1]
Upravo je samohodna varijanta (top-haubica) NORA-B ta koja je donjela priznanje i potvrdila status avangarde jugoslavenskim artiljerijskim stručnjacima. Taj koncept primjenjuje se i danas, te prema njemu firma Yugoimport SDPR proizvodi novi i i redizajnirani model samohodne haubice - Nora B-52.
Nora-B predstavlja i prvo rješenje u svjetskim razmjerima u tzv. otvorenoj ugradnji top-haubice na točkastu platformu. Time je načinjen značajan zaokret u odnosu na do tada usvojen koncept samohodnog oružja kupolne ugradnje.
Originalni koncept razvoja samohodne haubice NORA-B oslanjao se na program konverzije ruskog topa 130 mm 130 mm top M-46. Taj program podrazumijevao je ugradnju konvertiranog topa kalibra 155 ili 152 mm s cijevi dužine 45 kalibara na šasiju kamiona velike prohodnosti - FAP 2832. Korištenjem aerodinamički optimizirane municije s plinskim generatorom, osigurano je postizanje maksimalnih dometa do 39 km. Plinski generator smatra se jednim od uspješnijih razvojnih projekata jugoslavenske vojne industrije 1980-tih godina.
Razvoj nakon raspada SFRJ
[uredi | uredi izvor]Raspadom SFRJ, stručnjaci Vojnotehničkog Instituta su kao rezultat analize savremenih trendova u razvoju artiljerijskog oružja i potreba oružanih snaga SRJ, tokom 1990-tih godina nastavili razvoj u segmentu podsustava metka sa sagorivim monoblok barutnim punjenjem. Također, tražili su i novo rješenje za zatvarač sa sistemom samozaptivanja barutnih plinova i rotacijskim nosačem kapsula.
"Yugoimport SDPR" je krajem 1990-ih godina prepoznao razvojni i proizvodni potencijal te značajnu šansu za prodor na svjetsko tržište samohodne artiljerije. Firma je uložila napor koji je rezultirao razvojem značajnog savremenog oružja. Uz to zadržan je i osnovni koncept ugradnje oružja na točkašku šasiju. Savremena samohodna haubica nosi oznaku NORA-B52K1, te je rezultat višegodišnjih maksimalnih napora projektnog tima. Cijeli projekt finaliziran je u poduzeću "Lola-sistem", a uz puni angažman i suradnju s više srpskih vodećih poduzeća obrambene industrije (MBL Lučani, Sloboda, PPT i dr.).[2]
Karakteristike
[uredi | uredi izvor].jpg)
Karakteristike Nore B-52
[uredi | uredi izvor]Visoka efikasnost Nore B-52 postignuta je karakteristikama i razvojem sljedećih podsistema:
- Balistički sistem zasniva se na cijevi kalibra 155 mm, dužine 52 kalibra, zapremine barutne komore od 23 litre, s dvokomornom plinskom kočnicom visoke efikasnosti.
- Barutna komora razvijena je na originalnom rješenju samozaptivanja, sa revolverskim nosačem kapsula.
- Razvijena je i porodica savremenih monoblok barutnih punjenja sa sagorivim čahurama. Također, u razvoju je porodica modularnih barutnih punjenja, u skladu s najnovijim standardima razvoj barutnog punjenja u zemljama EU.
- Balistički sistem omogućava ostvarivanje maksimalnog dometa od 41 km korištenjem municije tipa ERFB-BB.
- Visoki nivo operativne pokretljivosti s maksimalnom brzinom od 80 do 100 km/h na kvalitetnijim putevima i do 25 km/h na putu makadamskog tipa. Kamion ima i sposobnost svladavanja vodenih prepreka, mekog i /ili raskvašenog zemljišta. Sve je to postiguto zahvaljujući sistemu za automatsku regulaciju pritiska u pneumaticima u funkciji tvrdoće terena.
- Visoka taktička pokretljivost omogućuje brzo zauzimanje vatrenog položaja na različitim vrstama terena.
- Bitno je istaknuti da samohodna haubica zadovoljava i zahtjeve strategijske pokretljivosti. S ukupnom masom od oko 28 tona, NORA-B se može efikasno transportirati avionima Iljušin-76 i drugim avionima te klase, željeznicom i sredstvima pomorskog transporta.
- Uvoden je hidraulički sistem za učvršćenje platforme topa pri radu, koji se satoji od četvorokrakog hidraulički preklapajućeg lafeta s ugrađenim amortizerima. Njime se upravlja iz kontrolne stanice smještene na boku vozila.
- Cijev topa se hidraulički pokreće po azimutu i elevaciji. Time se smanjuje vrijeme potrebno za prelazak iz marševskog u borbeni položaj i obrnuto na svega 90 sekundi. Tako se značajno utječe na ukupnu efiaksnost oružja i sposobnost preživljavanja na bojištu kada dolazi do brzog protivničkog kontranapada.
- AutomatskI punjač omogućava robotizirano dovođenje projektila i barutnog punjenja na liniju punjenja i njihovo potiskivanje u ležište granate. Time se smanjuje nivo fizičkog opterećenja posade, postiže max. brzina gađanja od oko 6 granta u minuti, odnosno mogućnost opaljenja tri granate za 20 sekundi.
- Automatski punjač sadrži dva spremnika s automatskim obrtno - karuselskim nosačima municije, smještenim sa svake strane haubice, koji sadrže 12 projektila (desni) i 12 punjenja (lijevi spremnik) spremnih za ratnu upotrebu.
- Također, tu su i 24 projektila i punjenja smještena u modularnom spremniku smještenom iza kabine samohodne haubice. Omogućeno je brzo dopunjavanmje spremnika punjača, uz minimalno naprezanje posade.
- Automatizacijom svih funkcija pokretanja haubice po pravcu i elevaciji (automatsko dovođenje haubice u nišansku liniju na osnovu podataka dobijenih od veze), utječe se na:
- izuzetno skraćivanje vremena od prelaska iz marševskog u borbeni položaj do opaljenja prvog projektila,
- povećanje brzine gađanja,
- mogućnost gađanja gornjom grupom uglova do 650 elevacije i
- postizanje mogućnosti manevra vatrom (jednovremeno pristizanje tri projektila na cilj).
- Mogućnost djelovanja u:
- osnovnom sektoru,
- suprotnom smjeru vožnje, kao i
- u pomoćnom, preko kabine vozača.
- Uvođenje savremenog sistema za upravljanje topom s komandno informacijskim sistemom. Time je omogućeno integriranje samohodne haubice NORA-B 52K1 u savremenu artiljeriju.
- Mogućnost maksimalnog stepena iskoristivosti ranije navedenih visokih karakteristika borbene vrijednosti haubice, od visoke operativne pokretljivosti, velikog dometa, velike brzine gađanja do maksimalne automatizacije svih relevantih funkcija.
- Nora B-52 omogućava maksimalnu optimizaciju kompletne procedure gađanja, koja obuhvata promatranje ratišta uz mogućnost brzog prijenosa svih relevantih podataka o ciljevima do komandog mjesta.
- Tu su i dodatne sposobnosti kao što su: sposobnost brzog izbora ciljeva i proračun elementa gađanja, te prijenos elemenata gađanja do haubice.
- Suvremeni komandno informacijski sistem, zasnovan je na suvremenoj informacijskoj tehnologiji i osobno razvijenim softverima. Time se omogućava komunikacija u kontinuitetu sa svim elementima topištva i razmjena svih relevantinih informacija potrebnih za izvođenje borbenog zadatka. Sve to uz minimizaciju potrebnog vremena.
- Kompketna samohodna haubica, zajedno s navedenim osobinama sredstva, omogućava integraciju haubice sa svim normama i standardima NATO-a.
Zanimljivosti
[uredi | uredi izvor]- Izraelska kompanija ELBIT razvija artiljerijsku municiju 155mm M454 Super High Explosive sa kočećim padobranom, koja pokriva 6x veću površinu cilja u odnosu na klasične i oko 70 odsto ubojitosti kasetne municije.[3]
Korisnici
[uredi | uredi izvor]
komada.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 8. 1. 2015. Pristupljeno 9. 3. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ http://www.militarija.com/?f
- ^ Elbit Systems / 155mm M454 Super High Explosive Artillery Projectile
- ^ http://www.politika.rs/sr/clanak/435110/Drustvo/Kipar-kupio-srpske-samohodne-haubice-Nora-B-52-FOTO
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Paligorić, Anastas L. (2011). "Analiza koncepcije rešenja artiljerijski oruđa familije "nora"" (PDF). Vojno tehnički glasnik (Military tehnical courier). LIX, No4: 208–247.