Premijer Kanade

Premijer Kanade
trenutno
Justin Trudeau
od 4. novembra 2015.
SkraćenicaPM
Izvješava
Prebivalište24 Sussex Drive
SjedišteUred premijera i tajnog vijeća
Imenuje gaMonarhija (kojeg zastupa generalni guverner);[1]
sa povjerenjem Donjeg doma[2]
MandatNa zadovoljstvo Njenog Veličanstva
Osnivanje1. juli 1867.
Prvi nosilacJohn A. Macdonald
Plata185,800 CA$ godišnje (2021)[3]
Veb-sajtpm.gc.ca

Premijer Kanade je u stvari šef vlade u Kanadi. On je na čelu kabineta. Obično je čelnik političke stranke s najviše mjesta u Donjem domu Parlamenta. Prema protokolu, doživotno nosi titulu The Right Honourable kao član Državnog vijeća.

Premijera podržava njegov ured i također predvodi Ured tajnog vijeća.[4] Premijer isto tako bira ministre koji čine vladu. S ovlastima parlamenta Kanade, premijer i kabinet upravljaju vladom Kanade. Kabinet i premijer također imenuju članove Senata Kanade, sudije Vrhovnog suda Kanade i drugih saveznih sudova, te čelnike i odbore, u skladu sa zakonom, različitih krunskih korporacija i bira državnog guvernera. Prema kanadskom ustavu, sva ovlast za obavljanje ovih aktivnosti zapravo pripada kanadskom monarhu, ali u praksi ih monarh (koji je šef države) ili njen predstavnik, državni guverner, odobrava rutinski i njihova ulogu je uglavnom ceremonijalan, a njihove ovlasti izvršavaju se samo uz savjet premijera.[5]

Pozicija premijera nije navedena ni u jednom kanadskom ustavnom dokumentu i spominje se samo usput u Ustavnom zakonu iz 1982,[6][7] i Paktima pisama iz 1947. koje je izdao kralj Đorđe VI.[8] Ured i njegove funkcije umjesto toga uređuju se ustavnim konvencijama i po uzoru na isti ured u Ujedinjenom Kraljevstvu.

Trenutni premijer je Justin Trudeau, obnašavši dužnost premijera od 4. novembra 2015.[9]

Spisak premijera

[uredi | uredi izvor]
# Premijer Vrijeme na vlasti Stranka
1. John A. Macdonald 1. juli 1867 – 5. novembar 1873. Liberalna-konzervativna stranka
2. Alexander Mackenzie 7. novembar 1873 – 8. oktobar 1878. Liberalna stranka
(1). John A. Macdonald 17. oktobar 1878 – 6. juni 1891. Liberalna-konzervativna stranka
3. John Abbott 16. juni 1891 – 24. novembar 1892. Liberalna-konzervativna stranka
4. John Thompson 5. decembar 1892 – 12. decembar 1894. Liberalna-konzervativna stranka
5. Mackenzie Bowell 21. decembar 1894 – 27. april 1896. Konzervativna stranka
6. Charles Tupper 1. maj 1896 – 8. juli 1896. Konzervativna stranka
7. Wilfrid Laurier 11. juli 1896 – 6. oktobar 1911. Liberalna stranka
8. Robert Borden 10. oktobar 1911 – 10. juli 1920. Vlada (unionista)
9. Arthur Meighen 10. juli 1920 – 29. decembar 1921. Konzervativna stranka
10. William Lyon Mackenzie King 29. decembar 1921 – 28. juni 1926. Liberalna stranka
(9). Arthur Meighen 29. juni 1926 – 25. septembar 1926. Konzervativna stranka
(10). William Lyon Mackenzie King 25. septembar 1926 – 7. august 1930. Liberalna stranka
11. R. B. Bennett 7. august 1930 – 23. oktobar 1935. Konzervativna stranka
(10). William Lyon Mackenzie King 23. oktobar 1935 – 15. novembar 1948. Liberalna stranka
12. Louis St. Laurent 15. novembar 1948 – 21. juni 1957. Liberalna stranka
13. John Diefenbaker 21. juni 1957 – 22. april 1963. Progresivna konzervativna stranka
14. Lester B. Pearson 22. april 1963 – 20. april 1968. Liberalna stranka
15. Pierre Trudeau 20. april 1968 – 4. juni 1979. Liberalna stranka
16. Joe Clark 4. juni 1979 – 3. mart 1980. Progresivna konzervativna stranka
(15). Pierre Trudeau 3. mart 1980 – 30. juni 1984. Liberalna stranka
17. John Turner 30. juni 1984 – 17. septembar 1984. Liberalna stranka
18. Brian Mulroney 17. septembar 1984 – 25. juni 1993. Progresivna konzervativna stranka
19. Kim Campbell 25. juni 1993 – 4. novembar 1993. Progresivna konzervativna stranka
20. Jean Chrétien 4. novembar 1993 – 12. decembar 2003. Liberalna stranka
21. Paul Martin 12. decembar 2003 – 6. februar 2006. Liberalna stranka
22. Stephen Harper 6. februar 2006 – 4. novembar 2015. Konzervativna stranka
23. Justin Trudeau 4. novembar 2015 – trenutni Liberalna stranka

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "Constitutional Duties". The Governor General of Canada. Arhivirano s originala, 23. 4. 2020. Pristupljeno 20. 4. 2020.
  2. ^ "House of Commons Procedure and Practice - 1. Parliamentary Institutions - Canadian Parliamentary Institutions". www.ourcommons.ca. Pristupljeno 20. 4. 2020.
  3. ^ "Indemnities, Salaries and Allowances". Library of Parliament. 11. 4. 2018. Arhivirano s originala, 1. 6. 2017. Pristupljeno 29. 11. 2020.
  4. ^ "Privy Council Office | The Canadian Encyclopedia". www.thecanadianencyclopedia.ca (jezik: engleski). Pristupljeno 30. 10. 2020.
  5. ^ Brooks, Stephen (2007). Canadian Democracy: An Introduction (jezik: engleski) (5 izd.). Don Mills: Oxford University Press. str. 233–234. ISBN 978-0-19-543103-2.CS1 održavanje: ref=harv (link)
  6. ^ Privy Council Office. "Intergovernmental Affairs > About Canada > The Canadian Constitution" (jezik: engleski). Queen's Printer for Canada. Arhivirano s originala, 27. 2. 2014. Pristupljeno 7. 6. 2010.
  7. ^ Her Majesty the Queen (29. 3. 1867), "SchedB.37.1", Constitution Act, 1982 (jezik: engleski), Ottawa: Queen's Printer for Canada, pristupljeno 7. 6. 2010
  8. ^ His Majesty the King (1947). "I". Letters Patent Constituting the Office of Governor General of Canada (jezik: engleski). Ottawa: King's Printer for Canada (objavljeno 1. 10. 1947). Pristupljeno 29. 5. 2009.CS1 održavanje: ref=harv (link)
  9. ^ "Justin Trudeau: Od Djeda Mrazovog špijuna i boksera, do premijera Kanade". Klix.ba. Pristupljeno 21. 10. 2015.