Protok (hidrologija)

Protok u hidrologiji predstavlja volumni protok vode koji u određenom vremenskom razdoblju proteče kroz određenu površinu poprečnog presjeka.^[1] Osim količine vode u protok se ubraja i sve vrste čestica koje se nalaze u vodi kao što su suspendovane čvrste supstance, rastvorene hemikalije ili biološki materijal.

Teorija i računanje

Hidrologičari G.H. Dury i MJ Bradshaw su osmislili modele koji prikazuju odnos između protoka i drugih varijabli u rijeci. Bradshaw-ov model opisao je kako se količina šljunka i druge varijable mijenjaju od izvora do usća, dok je Dury razmatrao odnose između protoka i varijabli kao što su nagib struje i trenje.

Jedinica mjera koja se upotrebljava za protok je uglavnom kubni metar u sekundi (m³/s). Primjera radi prosječni protok Rajne iznosi 2.200 m³/s

Protok se računa kao proizvod površine poprečnog presjeka i prosječne brzine proticanja vode i to prema sljedećem izrazu:

${\displaystyle Q=A\,{\bar {v}}}$

s time da:

• ${\displaystyle Q}$ - protok izražen u kubnim metrima u sekundi (m³/s)
• ${\displaystyle A}$ - površina poprečnog presjeka izražena u kvadratnim metrima (m²)
• ${\displaystyle {\bar {u}}}$ - prosječna brzina proticanja vode izražena u metrima po sekundi (m/s)

Reference

1. Buchanan, T.J. and Somers, W.P., 1969, Discharge Measurements at Gaging Stations: U.S. Geological Survey Techniques of Water-Resources Investigations, Book 3, Chapter A8, p. 1.