Red njemačkog orla

Red njemačkog orla

Red njemačkog orla (njemački: Verdienstorden vom Deutschen Adler) je bilo odlikovanje Trećeg reicha, uglavnom namijenjeno stranim diplomatima. Red je osnovao Adolf Hitler 1. maja 1937. godine.[1] Dodjeljivan je do pred slom Trećeg reicha na kraju Drugog svjetskog rata.

Kriterij

[uredi | uredi izvor]

Red njemačkog orla je diplomatska i počasna nagrada koja se dodjeljivala istaknutim strancima, posebno diplomatima, koji su iskazivali simpatije prema nacizmu.

Osim stranaca, nagradu je dobilo i nekoliko Njemaca, između ostalih ministar vanjskih poslova Rajha i protektor Češke i Moravske je dobio 'Special Degree' (Sonderstufe), sa identičnim oznakama kao i red njemačkog orla. U skladu s tim, ministar vanjskih poslova Konstantin von Neurath, dobitnik je specijalnog stepena reda, kao i Joachim von Ribbentrop koji je ovu nagradu primio na dan njegovog imenovanja na položaj ministra vanjskih poslova 1938. godine. 1943. godine Dr. Wilhelm Frick primio je posebni stepen ovog reda nakon što je postao Rajhov protektor Češke i Moravske.[2]

Izgled i klase

[uredi | uredi izvor]

Križ se zasniva na malteškom križu s njemačkim orlovima koji nose svastiku, svaki u svom uglu. Za nagrađeno vojno osoblje, odlikovanje jeimalo i prekrižene mačeve.[1]

Križ je bio odvojen od 46 mm duge crvene trake s bijelom, crnom i bijelom prugom. Nagrada, za prva dva stepena, je bila u obliku srebrne ili zlatne osmokrake zvijezda, sa odgovarajućim bijelim malteškim križom i zlatne orlom u centru. Opšti izgled i naziv odlikovanja je imitacija pruskog Reda crnoga orla i Reda crvenoga orla.

Od 1937. do 1943. Red njemačkog orla je predstavljen u šest stepeni:[3]

  1. Veliki križ reda njemačkog orla (Grosskreuz des Deutschen Adlerordens)
  2. Red njemačkog orla sa zvijezdom (Deutscher Adlerorden mit Stern)
  3. Red njemačkog orla 1. stepena (Deutscher Adlerorden, Erste Stufe)
  4. Red njemačkog orla 2. stepena (Deutscher Adlerorden, Zweite Stufe)
  5. Red njemačkog orla 3. stepena (Deutscher Adlerorden, Dritte Stufe)
  6. Njemačka medalja za zasluge (Deutsche Verdienstmedaille)

Jedinstveni Veliki križ reda njemačkog orla s dijamantima (Grosskreuz des Deutschen Adlerordens in Gold und Brillanten) dobio je Benito Mussolini 25. septembra 1937. godine.[3]

27. decembra 1943. Red je reorganizovan u devet klasa tj. stepeni:

  1. Veliki križ reda njemačkog orla u zlatu (Goldenes Grosskreuz des Deutschen Adlerordens)
  2. Veliki križ reda njemačkog orla (Grosskreuz des Deutschen Adlerordens)
  3. Red njemačkog orla 1. stepena (Deutscher Adlerorden, Erste Stufe)
  4. Red njemačkog orla 2. stepena (Deutscher Adlerorden, Zweite Stufe)
  5. Red njemačkog orla 3. stepena (Deutscher Adlerorden, Dritte Stufe)
  6. Red njemačkog orla 4. stepena (Deutscher Adlerorden, Vierte Stufe)
  7. Red njemačkog orla 5. stepena (Deutscher Adlerorden, Fünfte Stufe)
  8. Srebrna medalja za zasluge (Silberne Verdienstmedaille)
  9. Bronzana medalja za zasluge (Bronzene Verdienstmedaille)

Nosioci odlikovanja

[uredi | uredi izvor]

Veliki križ reda njemačkog orla s dijamantima

Veliki križ reda njemačkog orla u zlatu

Ovaj stepen odlikovanja dodijeljen je trinaest puta, a nosioci ovog stepena su:[3]

Ostali stepeni

Nepoznat broj odlikovanih, između ostalih:

  • Emil Kirdof, direktor Gelsenkirchenškog industrijskog konzorcija (odlikovan od Hitlera 8. aprila 1937.).
  • Thomas Watson, predsjednik IBM-a, 1937. Watson je također bio predsjednik Međunarodne trgovačke komore 1937.[4]
  • Henry Ford odlikovan je Velikim križem na svoj 75. rođendan, 30. jula 1938.[3][5]
  • General Olof Thörnell, vrhovni zapovjednik Švedskih oružanih snaga, odlikovan je Velikim križem 7. oktobra 1940.[3]
  • Charles Lindbergh odlikovan je Redom njemačkog orla sa zvijezdom 19. oktobra 1938.[3]
  • James Mooney, šef prekomorskih operacija General Motorsa, odlikovan je Redom njemačkog orla 1. stepena.[3]
  • Inž. Ugo Conte (1884. - 1951.), rimski inžinjer, odlikovan je Redom njemačkog orla 2. stepena 16. decembra 1938. zbog vođenja tima pri izgradnji prvog njemačkog autoputa.
  • Sven Hedin, švedski istraživač, odlikovan je Velikim križem na 75. rođendan, 19. februara 1940.
  • Rudolf Walden, finski ministar odbrane, odlikovan je Velikim križem
  • Fanni Luukkonen, voditeljica finske organizacije Lotta Svärd, odlikovana je Redom njemačkog orla sa zvijezdom 19. maja 1943. Bila je jedina nenjemica koja je dobila ovo odlikovanje.

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b Odlikovanje se prestalo dodijeljivati nakon sloma nacističke Vlade na kraju Drugog svjetskog rata. "AWM Collection Record: RELAWM30337A". Australian War Memorial. 2008. Arhivirano s originala, 26. 2. 2012. Pristupljeno 4. 10. 2010. Nepoznati parametar |month= zanemaren (pomoć)
  2. ^ David Littlejohn and Colonel C. M. Dodkins. (1968). Orders, Decorations, Medals and Badges of the Third Reich. R.James Bender Publishing California. p. 20 confirms all 3 German recipients.
  3. ^ a b c d e f g Wendel, Marcus. "Holders of the Grand Cross of the Order of the German Eagle in Gold". Axis History Factbook.
  4. ^ Geoffrey G. Jones, Adrian Brown, "Thomas J. Watson, IBM and Nazi Germany", Harvard Business School Case 9-807-133, oktobar 2010
  5. ^ Cabadas, Joe (2004). River Rouge. MotorBooks/MBI Publishing Company. str. 75. ISBN 9780760317082. Referenca sadrži prazan nepoznati parametars: |month= i |coauthors= (pomoć) cited in "River Rouge, by Joe Cabadas". Google Book Search. 2008. Pristupljeno 1. 12. 2008. Referenca sadrži prazan nepoznati parametar: |month= (pomoć)