Vezivno tkivo

Presjek epididimisa (dijela testisa). Vezivno tkivo (plavo) podržava epitel (crveno)

Vezivno tkivo je jedno od četiri glavne vrste bioloških tkiva koji podržava, povezuje ili razdvaja različite vrste ostalih tkiva u tjelesnim organima. Ostala tri tipa su epitelno, mišićno, i nervno tkivo.[1]

Vezivno tkivo se nalazi se između ostalih tkiva svuda u tijelu, uključujući i centralni nervni sistem. Vanjske membrane u moždanim ovojnicama, koje pokrivaju mozak i kičmenu moždinu, se sastoje od vezivnog tkiva.

Sva vezivna tkiva, osim krvi i limfe sastoji se od tri glavne komponente:

Krv i limfa nemaju komponentu vlakana. Svi su uronjeni u tjelesnu tečnost.

Ćelije vezivnog tkiva uključuju:

Struktura

[uredi | uredi izvor]

Prema široj podjeli, vezivna tkiva mogu biti podijeljena na:

  • pravo ili pravilno vezivno tkivo,
  • specijalno vezivno tkivo i
  • niz drugih, manje rasprostranjenih vidova vezivnog tkiva.

Pravilno vezivno tkivo sastoji se od "labavog vezivnog tkiva" i "gustog vezivnog tkiva" (koji se dalje dijeli u "gusto redovno vezivno tkivo" i "gusto nepravilno vezivno tkivo". Posebno vezivno tkivo sastoji se od mrežastog (retikulatnog) vezivnog tkiva, masnog tkiva, hrskavice, kosti i krvi. Druge vrste vezivnog tkiva uključuju vlaknasta, elastična, i limfna vezivna tkiva.

Fibroblasti su ćelije odgovorne za proizvodnju nekih vezivnih tkiva.

Tip-I kolagena je prisutan u mnogim oblicima vezivnog tkiva, a čini oko 25% od ukupnog sadržaja proteina u sisavarskom tijelu.

Osobenosti

[uredi | uredi izvor]

Glavne osobenosti vezivnog tkiva su:

  • Ćelije se nalaze u vanćelijskj tekućini.
  • Potporna supstanca - jasna, bezbojna i viskozna tečnost koja sadrži glikozaminoglikan i proteoglikan da održi tjelesnu tečnost i kolagena vlakna u međućelijskim prostorima. Potporna supstanca usporava širenje patogena.
  • Vlakna – sve vrste ovog tkiva nisu vlaknaste. Primjeri nevlaknastih uključuju masno tkivo i krv. Masno tkivo, između ostalih funkcija, u tijelu stvara "mehaničke jastučiće". Skup tih ćelija drže zajedno kolagena vlakana i kolageni listovi kako bi, pod pritiskom, zadržao masno tkivo na određenom mjestu (na primjer, na tabanima). Matrica krvi je plazma.
  • Matriks vezivnih tkiva čine potporne tvari i proteinske niti.
Tipovi niti (fibrila)
Tkivo Uloga Komponente Lokacija
Kollagenske niti Međusobne veze kostiju i ostalih tkiva Alfa polipeptidni lanci Tetive, ligamenti, koža, rožnjača, hrskavica, kosti, krvni sudovi, crijevo i međupršljenski diskovi
Elastične niti Omogućuju organima poput arterija i pluća da se stežu i opuštaju Elastični mikrofibrili i elastin Vanćelijski matriks
Mrežaste niti Formiraju potporu za druge ćelije Tip-III kolagena Jetra, koštana srž i limfni organi

Funkcija

[uredi | uredi izvor]

Vezivno tkivo ima širok spektar funkcija koje zavise od vrste ćelija i različite klase uključenih vlakana. Rastresito vezivno tkivo i gusto nepravilno vezivno tkivo, formiraju uglavnom fibroblastna i kolagena vlakna, a imaju važnu ulogu kao medij za kisik i hranjive tvari u difuziji iz kapilara u ćelije i ugljendioksida i otpadnih tvari, difuzno od ćelija natrag u opticaj. Također omogućuju organima da se odupru istezanju i kidanju. Gusto redovno vezivno tkivo, koje čini organizirane strukture, je glavna funkcijska komponenta tetiva, ligamenata i aponeuroza, a također se nalaze i u visoko specijaliziranim organima, kao što su u rožnjači.

Elastična vlakna su napravljena od elastina i fibrilina. U krvotvornim i limfnim tkivima mrežaste niti su građene od mrežastih ćelija koje omogućuju stromu, kao strukturnu podršku za parenhim ili funkcijske dijelove organa.

Mezenhim je vezivno tkivo koje se nalazi u organima u razvoju embriona koji su sposobni za diferencijaciju u tipove zrelog vezivnog tkiva. Druga vrsta relativno nediferenciranog vezivnog tkiva je sluznica vezivnog tkiva unutar pupčane vrpce.

Različite vrste specijaliziranih tkiva i ćelija svrstavaju se također u spektar vezivnog tkiva, a raznoliki su poput.

Ćelije imunološkog sistema, kao što su makrofagi, mastociti, plazma ćelije i eozinofili nalaze se rasuti u labavom vezivnom tkivu, pružajući potporu za pokretanje upalnih i imunskih odgovora u otkrivanju antigena.

Klinički značaj

[uredi | uredi izvor]

Procjenjuje se da 1 od 10 ljudi ima poremećaj vezivnog tkiva.

Postoji nekoliko vezivnih tkiva tumora u nervnom tkivu, uključujući sarkoma, kao što su - hemangiopericitom, i maligni tumor plašta perifernih nerava.

Kongenitalna bolest, uključuju Marfan sindrom i Ehlers-Danlosov sindrom.

Miksomatozna degeneracija - patološko slabljenje vezivnog tkiva.

Mješovita bolest vezivnog tkiva - bolest autoimunog sistema i nediferencirana bolest vezivnog tkiva je uzrokovana nedostatkom vitamina C koji je neophodan za sintezu kolagena.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Mader S. S. (2000): Human biology. McGraw-Hill, New York, ISBN 0-07-290584-0; ISBN 0-07-117940-2.
  2. ^ "Vezivno tkivo, Studijski vodič". Arhivirano s originala, 12. 10. 2018. Pristupljeno 21. 8. 2015.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]
Commons logo
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Vezivno tkivo