HD78922

HD78922
Масса 4,115988E+30 килограмм
Каталоган код 2MASS J09095641-3021552, GSC 07152-00953, HD 78922, HIP 45001, HR 3644, SAO 200047, ε Pyx, CCDM J09099-3022A, CPC 17 4357, FK5 1241, GC 12659, GCRV 6009, HIC 45001, IDS 09057-2957 A, IRAS 09077-3009, N30 2173, PMC 90-93 847, PPM 286124, ROT 1442, SRS 31241, TD1 13623, TYC 7152-953-1, UBV 8800, uvby98 100078922 A, WDS J09099-3022A, YZ 0 5860, PMSC 09057-2957A, WEB 8595, Gaia DR2 5634554057885496192, Gaia DR3 5634554062186082560, TIC 18556657, UBV M 15144, Renson 22360
Седарчийн гулам Компас
Компаньон * eps Pyx B, UCAC2 19133132[1]
Дуьненна генахь 65,751 ± 0,3355 парсек[2]
Скорость вращения звезды 108,3 ± 0,5 km/s[3]
Параллакс 15,2089 ± 0,0776 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар −48,949 ± 0,086 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар −2,99 ± 0,055 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость −9,7 ± 0,3 km/s[4]
Спектран класс A4IV[5]
Гуш болу седин барам 5,593 ± 0,009[6]
Светимость 19 солнечная светимость
Абсолютная звёздная величина 2
Радиус 2,43 солнечный радиус
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 9ч 09м 56,4096165с[2]
ОхьатаӀар −30° 21′ 55,440474804″[2]
Эффективная температура 7998 K[7]
Оценка возраста объекта 560 миллион лет

BD+11 1075 — бу спектран классан A4IV[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,593 ± 0,009[6] гергга бу, лаьтта Компас седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. ↑ Вашингтонский каталог визуально-двойных звёзд
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  3. ↑ Díaz C. G., González J. F., Levato H., Grosso M. Accurate stellar rotational velocities using the Fourier transform of the cross correlation maximum (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2011. — Vol. 531. — 11 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201016386 — arXiv:1012.4858
  4. ↑ Holmberg J., Nordström B., Andersen J. The Geneva-Copenhagen survey of the Solar neighbourhood. II. New uvby calibrations and rediscussion of stellar ages, the G dwarf problem, age-metallicity diagram, and heating mechanisms of the disk (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 475, Iss. 2. — P. 519–537. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20077221 — arXiv:0707.1891
  5. ↑ 1 2 Houk N. Catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars, Vol. 3 — 1982. — Т. 3. — С. 0.
  6. ↑ 1 2 Høg E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. L27—L30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. ↑ Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201117691 — arXiv:1201.2052
  8. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.