Схема пищеварительного тракта в составе пищеварительной системы: 1 — Бетан хара : 2 — Стигал , 3 — Стигалан тӀилдиг , 4 — мотт , 5 — цергаш ; 6 — туйӀийдарг : 7 — метта кӀелара туйӀийдарг , 8 — мочхал кӀелара туйӀийдарг , 9 — лергайуххера туйӀийдарг ; 10 — къамкъарг , 11 — тӀеда къамкъарг , 12 — доӀах , 13 — cтиман ахкарг , 14 — cтиман йукъара пха , 15 — хьер , 16 — наб , 17 — Набан коьрта пха ; 18 — коча йоьхь : 19 — голайоьхь , 20 — оза йоьхь , 21 — хонан йоьхь ; 22 — сов йоьхь ; 23 — дейоьхь : 24 — пурх дейоьхь , 25 — ирхдоьду дейоьхь , 26 — къора йоьхь , 27 — охьадоьду дейоьхь , 28 — сеттина дейоьхь ; 29 — дамагӀ ; 30 — анус
Кхача охьу , йа хьеран-чуьйрийн тракт тракт (ХьЧТ) — кхача ахьа а, кхачанах йуу хӀума схьайаккха а, уьш цӀийнна а, букъ-чӀарина а чуозо а, кирара кхачанах ца аьхьна йисина цаоьшург арайаккха а лерина адаман меженийн система. Адаман йуург охьа системин дакъа[ 1] .
Боьршачу стеган кхача охьу харшан дохаллин йуккъера барам 5 метр бу; цунна чохь къаьста лахара дакъош:
Бага — дийнатийн а, адаман а кхача чуоьцу а, садоӀу а дегӀан хара. Баганан харахь лаьтта цергаш а, мотт а. ТӀехулара баганан тайп-тайпана куц хила тарло. Адаман баганан гуонаха балдаш хуьлу. Баганан харахь туьйӀидарган ферменташца кхача тобо, механикица кегийра а беш.
Кхечу тайпана догӀмаш алсама гулло меттиг — хьеран-чуьрийн тракт йу. Кхечу тайпана догӀмаш чудахаран хила тарло некъаш — баганан хара [ 2] йу йа даммагӀ [ 3] ду. Бераша сих-сиха кхоллу нахарташ [ 4] , баккхийчеран кхечу тайпана догӀмийн 75% меттиг хуьлу жижиг йукъара даьӀахкаш[ 5] .
Кхаьллина хӀуманех алсамаха йерг карайо тӀеда къамкъарг йа хьер чохь, наггахь къамкъарг йа голайоьхь [ 6] чохь.
↑ Желудочно-кишечный тракт (ЖКТ) (бил-боцу.) . ТӀекхочу дата: 2013 шеран 20 июнь. Архивйина 2013 шеран 21 майхь
↑ Pediatrics, Foreign Body Ingestion: Overview - eMedicine (бил-боцу.) . ТӀекхочу дата: 2008 шеран 18 декабрь. Архивйина 2012 шеран 30 майхь
↑ Koornstra J. J., Weersma R. K. Management of rectal foreign bodies: description of a new technique and clinical practice guidelines (en) // World J. Gastroenterol. (ингалс.) нохч. : journal. — 2008. — July (vol. 14 , no. 27 ). — P. 4403—4406 . — DOI :10.3748/wjg.14.4403 . — PMID 18666334 . Архивированная копия (бил-боцу.) . ТӀекхочу дата: 2012 шеран 21 март. Архивйина 2008 шеран 19 сентябрехь Архивйина 2008-09-19 — Wayback Machine
↑ Arana A., Hauser B., Hachimi-Idrissi S., Vandenplas Y. Management of ingested foreign bodies in childhood and review of the literature (en) // Eur. J. Pediatr. (ингалс.) нохч. : journal. — 2001. — August (vol. 160 , no. 8 ). — P. 468—472 . — DOI :10.1007/s004310100788 . — PMID 11548183 . Архивированная копия (бил-боцу.) . ТӀекхочу дата: 2012 шеран 21 март. Архивйина 2001 шеран 22 ноябрехь
↑ Conway W. C., Sugawa C., Ono H., Lucas C. E. Upper GI foreign body: an adult urban emergency hospital experience (en) // Surg Endosc (ингалс.) нохч. : journal. — 2007. — March (vol. 21 , no. 3 ). — P. 455—460 . — DOI :10.1007/s00464-006-9004-z . — PMID 17131048 .
↑ Li Z. S., Sun Z. X., Zou D. W., Xu G. M., Wu R. P., Liao Z. Endoscopic management of foreign bodies in the upper-GI tract: experience with 1088 cases in China (en) // Gastrointest. Endosc. (ингалс.) нохч. : journal. — 2006. — October (vol. 64 , no. 4 ). — P. 485—492 . — DOI :10.1016/j.gie.2006.01.059 . — PMID 16996336 .