Бабурин Сергей Николаевич | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
оьрс. Сергей Николаевич Бабурин | |||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
Вина терахь | 1959 шеран 31 январь (65 шо) | ||||||
Вина меттиг | Семипалатинск, Кхазакхийн ССР, ССРС | ||||||
Да | Николай Наумович | ||||||
Нана | Валентина Николаевна | ||||||
Зуда | Бабурина Татьяна Николаевна | ||||||
Бераш | виъ кӀант: Константин, Евгений, Ярослав, Владимир | ||||||
Парти |
ССКП (1981-1991) Российн халкъан йукъара барт (1991 шарахь дуьйна) |
||||||
Дешар | |||||||
ГӀуллакхалла | Политика[2], Бакъо[2] | ||||||
Динлелор | православи | ||||||
СовгӀаташ | |||||||
Сайт | baburin.ru(оьр.) | ||||||
Пачхьалкх |
Росси Приднестровье[1] |
||||||
Болхбаран меттиг | |||||||
Викиларми чохь медиафайлаш |
С. Н. Бабуринан дӀайаздина аз | |
Медиафайлаш лакхитарна гӀо |
Бабу́рин Серге́й Никола́евич (вина 1959 шеран 31 январехь, Семипалатинскехь) — российн политикин а, пачхьалкхан а гӀуллакххо, Ӏилманча—юрист (пачхьалкхан а, бакъонийн а областера историн говзанча).
Юридически Ӏилманийн доктор, профессор. Российн Федерацин хьакъ долу Ӏилманан гӀуллакххо. Республика Къилбаседа ХӀирийчоьнан — Аланин хьакъ долу юрист. Российн Федерацин Халкъан депутат 1990—1993, Российн Федерацин Лакхара Кхеташонан Республикин Кхеташонан декъахо. Пачхьалкхан думан I, II, IV кхайкхамийн депутат; II а, IV а кхайкхаман Пачхьалкхан думин председателан гӀовс, Пачхьалкхан думин гражданийн, зуламан, арбитражан, процессуалан законашкхолларан комитетан декъахо. 2018 шеран Президентийн харжамашкахь Президентан кандидат вара.
Российн пачхьалкхан махлелоран-экономикин университетан ректор — 2002 шерера 2012 шо кхаччалц[3]. На данный момент является профессором Московского Университета им. С.Ю. Витте[4]. Йукъараллин-политикин боламан, ткъа цул тӀаьхьа Российн йукъара халкъан барт политикин партин (2001—2008 шерашкахь — Къам дендаран «Халкъан маршо» парти, цул тӀаьхьа « Халкъан барт») лидер. 2015 шарахь дуьйна Дуьненайукъара Славянийн Ӏилманийн, дешаран, исбаьхьаллин, оьздангаллин академин (ДСА) президент. Дуьненайукъара Славянийн Кхеташонан председатель (2017 шеран майхь дуьйна).
Бабурин Сергей Николаевич вина 1959 шеран 31 январехь Семипалатинск гӀалахь (Кхазакхийн ССР) Николай Наумовичан а, Валентина Николаевнин а БабурингӀеран доьзалехь. Сергейн да хьехархо вара, ткъа нана — лор. Ненахой хилла Брестан областера Ивановн кӀоштара Мотоль эвлара. Сергейн ваша ву Игорь.
Сергейн бералла чекхйаьлла цуьнан да винчу Омскан областера Тара гӀалахь. Жима волчу хенахь дуьйна Сергей билгалвелира тайп-тайпана ойланашца а, Ӏама а, деша а лаарца. Йуккъера ишкол йоцуш, цуо дийшира исбаьхьаллин ишколехь, ишколера дуьйна болх бан волавелира дечиган пхьар а, бетон юттуш а меттигерачу предприятехь. Дукхаха болу цуьнан хьехархоша а, нийсархоша а йийцира къона Бабуринан амал лидер а, шена тӀаьхьа нах хӀитто таро йолчу стеган санна[5].
1981 шарахь дуьйна ССКП декъахо. Дешна Омскан пачхьалкхан университетехь. Цигахь деша волалуш кехат йаздира ССКП ЦК Инарлин секретаре Л. Брежневга, цунна тӀехь цуо чӀагӀдора Бухарин Николайн, Зиновьев Григорийн, Сокольников Григорийн реабилитаци йан эшар .
Студент волуш евзира шен хин йолу зуда Татьяна Николаевна. Дукха хан йаллале Сергейс Татьяна йигира.
Лакхара дешаран меттигехь дешна ваьлчи кхайкхира цхьаьна шеран эха шеран ТӀеман Ницкъашка (1981—1983 шш.), оцу хенах цхьа шо даьккхира ОвхӀанера советийн эскарийн барам хӀоттийна контингентехь, дакъа лецира тӀемашкахь Советийн Эскаран йукъахь. ОвхӀанехь эскарехь волуш Бабурин шайн ротехь цхьаъ бен ца висира чов янза, аьттонца чекхвелира тӀеман гӀуллакхан халонех. ГӀуллакх чекхдаьккхича Сергейн йелира «ТӀемлочун-интернационалистан баркалла олу овхӀанан къомера» мидал а, некхан тӀеуллу «ТӀемлочун-интернационалистан» хьарк а.
Эскаран гӀуллакх чекхдаьлча сихха вахара Ленинграде — аспирантурехь деша. Оццу хенахь иза дӀакхийтира шен зудчух, церан хилира хьалхара бер.
1986 шарахь чекхйаьккхира аспирантура, шолгӀачу шарахь чекхдаьккхира кандидатийн диссертаци «Георг Форстеран политикин-бакъонан Ӏилма». Аспирантура чекхйаьккхинчул тӀаьхьа цхьана хенан болх бан сецира Омскан университетехь, юридически факультетан деканан гӀовсан даржехь, ткъа 1988 шарахь факультетан коьрте хӀоьттира.
1989 шарахь кехаташ чуделира ССРС халкъан депутатийн декъа вархьама, амма цуьнан кандидатура гуонан харжаман комиссин сацамца чекх ца йалийтира.
1990 шарахь хаьржира РСФСР халкъан депутат № 539 йолу Советийн мехкан гуонера (Омск). Российн халкъан депутатийн I Гуламехь хаьржира РСФСР Лакхара Кхеташонан Республикин Кхеташонан декъахо[6].
1991 шо — хьалха теттина РСФСР Лакхара Кхеташонан председателан дарже.
1991 шеран чаккхе — РСФСР лакхара Кхеташонан декъахочо Бабурина — РСФСР халкъан депутаташа — «Росси» депутататийн тобанан декъахошан дагадеина, кхоьллира Российн халкъана йукъара барт.
1991 шеран 12 декабрехь — Лакхара Кхеташонан сессехь ССР Союз йохорах а, ЛПД кхолларах а болу Беловежски бартан ратификацин дуьхьала кхаж тесначу 7 депутатах цхьаъ вара[7][8]. Шен позици Бабурина кхетийра иштта, оцу бартан ратификацин бакъо йу РСФСР халкъан депутатийн гуламан карахь аьлла[9].
1992 шеран апрелехь Российн халкъан депутатийн VI гуламехь, В. Б. Исаковца, М. Г. Астафьевца, Н. А. Павловца, кхечаьрца цхьаьна коьрте хӀоьттира «Халкъан марталла» фракцин оппозицин блокан[10].