Дехар «БархӀбӀаьрг» хьажийна йу кхузе; хьажа. иштта
кхин маьӀнаш .
Херсонан областера бай-аренера бархӀбӀаьрган Ӏуьрг
БархӀбӀаьрг [ 1] , дӀаьвше гезг[ 2] (лат. Lycosa ) — Гезгаш-берзлой доьзалера тайпа. Уьш йаккхий (2 тӀера 10 см кхаччалц) дӀевше аранеоморфан гезгаш .
БархӀбӀаьрг йеха йекъачу кӀошташкахь — бай-аренашкахь, гӀум-аренашкахь. Дийнахь къайлайовлу охьанехьа долу дохалла 60 см кхочу Ӏуьргаш чохь. Буса арайовлий, жигара лела латан тӀехула, толу сагалматашна тӀаьхьа. Толлуш машанаш цара ца дуцу, уьш лелабо Ӏуьрган пенаш къовлуш а, хӀоьаш даха гоьжанна а.
Оцу тайпана гезгашна дика хьожа а кхета, дика СА а го. ДегӀан лакхарчу декъехь 8 бӀаьрг бу, царех беаммо нийса аса йо, ткъа дисинарш (даккхий долу) лаьтта трапецин кепара. Сагаран меженаш иштта хиларна бархӀбӀаьрган гуо баьккхина са го.
БархӀбӀаьргийн когашкахь, кхечу гезгийн санна, ког сатторан оьзгаш йу, нисбо гемолимфин Ӏаткъамца. Цундела лазийна гезг буьйда, экаме хуьлу. Йеха 5-20 шарахь, амма хаа 43 шарахь йаьхна меттигаш а[ 3] .
БархӀбӀаьргаша дуу коьртаниг сагалматаш: НӀаьвцицигаш , чхьаьвригаш , аьнгалхаш , цаьпцалгаш , иштта кхин а.
Гезго шен ижу лоцу Ӏуьрга хиина Ӏаш йа паргӀата латан тӀехула лелаш. ТӀекхетийн сацайо йа дӀевшаца йуьй.
БархӀбӀаьргаш деба аьхке чекхйолуш (июлан , августан чаккхе). ГӀоле долу Ӏуьрг лохий, стечо хӀоьаш дохий, царна гуонаха маша тосу. Иштта кхоллайелла «хӀоьийн гоьжа» цуо кегий гезгаш йовллалц лелайо машин чинташ тӀехь. Кегий гезгаш хӀоьаш чура йевлча цхьаьна заманахь стечу гезган гай тӀехь йуьсу.
БархӀбӀаьрган дӀаьвшо цхьацца дийнаташна дайахь а, адаман дахарна иза кхераме дац. Къилба Россехь бархӀбаьрго (Lycosa singoriensis ) къовзор, лазорца тера ду бумбарино къовзорах, цуо дестар до.
БархӀбӀаьрган гемолимфин чохь цуьнан дӀаьвше йекхоийн къайленна дуьхьало йу.
Гезган бархӀ бӀаьрг хиларна тиллина и цӀе.
Уггаре гӀарайаьлла а, дерриг дуьненна а йевза кеп йу апулин бархӀбӀаьрг .
БархӀбӀаьргийн тобанехь 221 тайпа ду[ 4] :
Мариковский П. И. Тарантул и каракурт . — Фрунзе, 1956.
Зоология беспозвоночных / под ред. В. Вестхайде и Р. Ригера. — М.: Т-во научных изданий КМК, 2008.
Большой энциклопедический словарь «Биология» / под ред. М. С. Гилярова. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1998.
БархӀбӀаьрг // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб. , 1890—1907.
Дошамаш а, энциклопедеш а
Таксономия