Katawhang itom

Usa ka babaye nga nagngisi
Malipayong tawo

Ang itom usa ka lugpong alang sa pundok sa mga katawhan nga aduna'y ngitngit-tabonon nga panit. Dili tanan nga giisipong "itom" aduna'y itom nga panit; sa pipila ka mga nasod, kasagaran sa mga sistema sa katilingbanon-klasipikasyong kaliwatan sa kasadpang kalibotan, ang terminong "itom" ginagamit lamang sa paghulagway sa mga katwhang aduna'y itom nga panit.

Kasagaran kini ginagamit alang sa mga katawhang Sub-Sahara Aprikanhon nga kaliwaton ug mga lumadnong katawhan sa Oseaniya, bisan tuod kini gigamit sa daghang konteksto ngadto sa ubang mga pundok. Sa katilingban sa mga lumadnong Aprikanhon, ang pulong nga "itom" wala gigamit isip usa ka pagkailhanan sa rasa (racial identity), sa gawas sa mga impluwensyahan nga gidala sa mga kultura gikan sa Kasadpang Kalibotan.

Habagatan-sidlakang Asya

[usba | usba ang wikitext]
Babayeng Ati

Gituohan nga ang mga Negrito ang unang mga tawo nga lumolupyo sa Habagatan-sidlakang Asya. Kaniadto mipuyo sila sa Taiwan,[1] Vietnam[2] ug ubang bahin sa Asya apan lumolupyo karon sa Thailand,[3] sa Kapupud-ang Malay (ang mga isla taliwala sa Asya ug Ostralya) ug sa Andaman ug sa Nicobar Islands sa Indya.[4] Ang Negrito nagpasabut nga "gamayng itomong tawo" sa Kinatsila (negrito mao ang Kinatsilang gamatiting sa negro); mao kini ang ginatawag sa mga espanyol ngadto sa mga lumad nga ilang nasugatan sa Pilipinas.[5] Ang lugpong nga Negrito wala na ginagamit sa Malaysia, kon asa gipalabi ang Semang.[6] Kining terminoha nagatumbok sa usa ka espisipikog pundok sa mga katawhan.

Ang mga Pilipinong Negrito ug uban pang lumadnong katawhan sa Habagatan-sidlakang Asya nag-atubang og pagpihig ug kalisdanan. Kasagaran sila nagpuyo sa kakabos tungod kay dili sila makakita'g trabaho.[7]

Mga pakisayran

[usba | usba ang wikitext]
  1. ↑ Jules Quartly (27 Nobiyembre 2004). "In honor of the Little Black People". Taipei Times. p. 16. Retrieved 6 May 2018.
  2. ↑ Vietnam. Bộ ngoại giao. Ministry of Foreign Affairs. 1969. p. 28.
  3. ↑ "35. The Negrito of Thailand". Archived from the original on 20 Mayo 2013.
  4. ↑ The Houghton Mifflin Dictionary of Geography. Wisconsin: Houghton Mifflin Company. 1997. ISBN 978-0-395-86448-7.
  5. ↑ William Marsden (1834). "On the Polynesian, or East-Insular Languages". Miscellaneous Works of William Marsden. Parbury, Allen. p. 4. ISBN 9780342289448.
  6. ↑ Hajek, John (June 1996). "Unraveling Lowland Semang". Oceanic Linguistics. 35 (1): 138–141. doi:10.2307/3623034. JSTOR 3623034.
  7. ↑ "Beyond the beach: The untold story of Boracay's Ati tribe". GMA News Online (in English sa America). Retrieved 6 Mayo 2018.