ئاھو تۆنگاریکی
.jpg)
ئاھو تۆنگاریکی گەورەترین گروپی (ئاهو) یان گروپی پەیکەرەکانە کە لە دوورگەی زیندووبوونەوە دۆزراونەتەوە، موایەکان لە کاتی شەڕە ناوخۆییەکانی دوورگەکەدا ڕووخێنران و لە سەدەی بیستەمدا پەیکەرەکان بەهۆی تسونامییەوە لەناو خاکی وڵاتەکەدا ڕژێنران. لەو کاتەوە نۆژەن کراوەتەوە و پانزە موای هەیە لەنێویاندا موای ٨٦ تۆنی کە قورسترین بوون کە تا ئێستا لە دوورگەکەدا دانراون. گروپی پەیکەری ئاهو تۆنگاریکی دەکەوێتە دووری یەک کیلۆمەتر لە پەیکەری ڕانۆ ڕاراکو و بویک لە ناوچەی (هۆتوئیتی) لە پارکە نەتەوەییەکەی ڕاپا نوی. [١]
مێژوو
[دەستکاری]ئاهو تۆنگاریکی ناوەندی سەرەکی هوتو ئیتی بوو، کە کۆنفیدڕاڵی ڕۆژهەڵات بوو لەسەر ڕاپا نوی، موایەکان لە کاتی شەڕە ناوخۆییەکانی دوورگەکەدا ڕووخێنرا، لە ساڵی ١٩٦٠دا تسونامییەک کە بەهۆی بوومەلەرزەیەکەوە لە کەناراوەکانی شیلی دەستیپێکرد، ئاو ئاهوی تۆنگاریکی پاڵنا بۆ ناو دوورگەکە (ئاهو تۆنگاریکی) لە ساڵانی نەوەدەکاندا بە شێوەیەکی بەرفراوان نۆژەنکرایەوە لەلایەن تیمێکی فرە پسپۆڕییەوە بە سەرۆکایەتی شوێنەوارناسان کلۆدیۆ کریستینۆ (بەڕێوەبەر) و پاتریشیا ڤارگاس (بەڕێوەبەری هاوبەشی جێبەجێکار) لە پڕۆژەیەکی پێنج ساڵەدا کە بەپێی ڕێکەوتنێکی فەرمی حکومەتی شیلی لەگەڵ (کۆمپانیای تادانۆ لیندەد) و زانکۆی شیلی.
شوێن
[دەستکاری]ئەم ئاهۆیە دەکەوێتە کەنارەکانی باشووری ڕاپا نوی، نزیکە لە دوو گڕکانی پێشووی ڕانۆ ڕاراکو و پواک. پواک یەکێکە لە سێ گڕکانە لەناوچووە گەورەکان کە ڕاپا نوی پێکدەهێنن کە لە نێوان ٢٣٠ بۆ ٧٠٥ هەزار ساڵ لەمەوبەر تەقیوەتەوە. ڕانۆ ڕاراکو کانییەکی گڕکانە کە لە خۆڵەمێشی گڕکانەکانەوە دروست بووە، کە موای نەخشێنراو پێکدەهێنێت. لە ڕاستیدا نزیکەی نیوەی موایەکان هێشتا لە دامێنی گردەکانی ڕانۆ ڕاراکو نێژراون.
سەرچاوە
[دەستکاری]- ^ فیشەر 2005 دوورگە لە کۆتایی جیهان
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئاھو تۆنگاریکی تێدایە. |