ئینگلیزیی ھیندی
| ئینگلیزیی ھیندی | |
|---|---|
 | |
| لقی | South Asian English |
| وڵات | ھیندستان |
| Dialect of | زمانی ئینگلیزی |
| کۆدی زمانی ویکیمیدیا | en-in |
ئینگلیزی ھیندی (بە ئینگلیزی: Indian English) زاراوەیەکی ئینگلیزییە کە وەک زمانی دووەم لە ھیندستان فەرمییە. ئینگلیزی ھیندی لەلایەن ھیندییەکانی ناو ھیندستان و ھەروەھا ھیندییەکان کە لە ناوچەکانی تری جیھان دەژین قسەی پێدەکەن. ئەگەر ژمارەی ئەو کەسانەی کە زمانی ئینگلیزی ڕەسەن و زمانی ئینگلیزی ناخۆن پێکەوە لەبەرچاو بگرین، ئەوا ھیندستان زۆرترین ژمارەی ئەو کەسانەی ھەیە کە لە ئینگلیزی تێدەگەن یان قسە دەکەن بە بەراورد بە وڵاتانی دیکە.[١][٢] ڕێژەی بەدەستھێنانی زمانی ئینگلیزی لەلایەن ھیندییەکانەوە بەندە بە تەمەن، ئاستی خوێندن، پیشە و شوێنی نیشتەجێبوونی خەڵکەکە.
ئینگلیزی ھیندی لەگەڵ زمانی ھیندی زمانی فەرمی حکوومەتی ھیندستانە.[٣] بەکارھێنانی زمانی ئینگلیزی بۆ ماوەی پازدە ساڵ دوای دەستپێکردنی ئەم دەستوورە بەردەوام دەبێت، بۆ ھەموو مەبەستە فەرمییەکانی ئەو یەکێتییەی کە پێش دەستپێکردنی ئەم دەستوورە بۆی بەکارھاتووە: بە مەرجێک سەرۆک بتوانێت لە ماوەی ئاماژەپێکراودا بە فەرمان ڕێگەدان بە بەکارھێنانی زمانەکە. ھیندی جگە لە ئینگلیزی و فۆڕمی ژمارەیی دیڤاناگری جگە لە فۆڕمی نێودەوڵەتی بۆ دەرکردنی ژمارەی ھیندی بۆ ھەریەکێک لە مەبەستە فەرمییەکانی یەکێتی.[٤] بەرەنگاربوونەوەی بەرفراوان بەرامبەر بە سەپاندنی زمانی ھیندی بەسەر خەڵکی غەیرە ڕەسەن، بەتایبەتی لە باشووری ھیندستان (وەک لە تامیل نادو)، بووە ھۆی دەرکردنی یاسای زمانە فەرمییەکان لە ساڵی ١٩٦٣، کە ڕێگەی بە بەکارھێنانی بێ سنووری زمانی ئینگلیزی بۆ ھەموو مەبەستە فەرمییەکان دا.[٥]
دوای بزووتنەوەی سەربەخۆیی ھیندستان دوای چەند سەدەیەک لە بەریتانیا، ھێشتا بەشێک لە کولتوری ئینگلیزی لە ھیندستاندا ھەبوو. لە ساڵانی سەرەتای سەربەخۆیی؛ چالاکییەکانی ئینگلۆفۆبی دەستی پێکرد. گاندی سەرکردایەتی سەربەخۆیی ھیندستانی کرد و نەیارێکی سەرسەختی کولتوری ئینگلیزی بوو لە ھیندستان. ئەو یەکێک بوو لەو ھیندیانەی دژی بەرەوپێشبردنی زمانی ئینگلیزی لە ھیندستان بوو.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Subcontinent Raises Its Voice, Crystal, David; Guardian Weekly: Friday 19 November 2004.
- ^ Yong Zhao; Keith P. Campbell (1995).
- ^ «The Constitution of India» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە.
- ^ «The Constitution of India» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە.
- ^ Clawson, Patrick.
