ئەلێکساندەر تساتوریان
ئەلێکساندە تساتوریان | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ٢٨ی ئازاری ١٨٦٥ زاقاتالا، ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیا |
| مەرگ | ١٧ی ئازاری ١٩١٧ (٥١ ساڵ ژیاوە) تبلیس |
| نەتەوە | ئەرمەنی |
| پیشە | شاعیر و وەرگێڕ |
ئەلێکساندەر تساتوریان (بە ئەرمەنی: Ալեքսանդր Ծատուրյան؛ ٢٨ی ئازاری ١٨٦٥ لە زاقاتالا – ٣١ی ئازاری ١٩١٧ لە تبلیس) شاعیر و وەرگێڕێکی ئەرمەنی بووە.
ژیاننامە
[دەستکاری]ئەلێکساندەر تساتوریان لە ١١ی نیسانی ١٨٦٥ لە شاری زاقاتالا لەدایک بووە. لە خێزانێکی ھەژارەوە پەروەردە بووە. خوێندنی لە بەشە ناوخۆیییەکی کڵێسا-پەرستگا و قوتابخانەیەکی سێ ساڵەی ناوچەیی خوێندووە. دواتر ڕووی لە مۆسکۆ کردووە و زۆربەی ژیانی لەوێ بەسەر بردووە. تساتوریان لە تەمەنێکی بچووکەوە دەستی بە نووسین کردووە، کە بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٨٨٥ چاپی کردوە. یەکەم کۆمەڵە شیعری لە ساڵی ١٨٩١ بڵاوکرایەوە.[١][٢]
تساتوریان جگە لە بەرھەمە ڕەسەنەکانی، وەرگێڕی شیعر و نووسینی شاعیرانی ڕووسی و ئەورووپیش بووە، دوو بەرگی وەرگێڕانی شیعری بە ناوی «شاعیرانی ڕووسی» لە ساڵی ١٩٠٥دا بڵاوکردەوە.[٣]
تساتوریان وێناکردنی کار و ئازار و خەونی گەلی ڕەسەنی خۆی لە «لە گۆرانییەکانی ڕەنجەوە»، ساڵی ١٨٩٣ دەرخستووە. تساتوریان لە کۆمەڵە شیعری تەنزئامێزی «گاڵتەجاڕی قەڵەم» (١٩٠١) گاڵتە بە خراپەکارییەکانی دەوڵەمەند و پیاوانی کڵێسا دەکات.[٤] زۆرێک لە شیعرەکانی تساتوریان بوون بە گۆرانی فۆلکلۆر، لە ٣١ی ئازاری ١٩١٧ لە شاری تبلیس کۆچی دوایی کردووە و لە تبلیس لە پانتێۆنی خۆجیڤانک بە خاک سپێردرا.[٥]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «Поэт Александр Цатурян | Наша среда» (بە ڕووسی). ١٠ی نیسانی ٢٠١٥. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی ئازاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ peoplepill.com. «Alexander Tsaturyan: Armenian poet and translator (1865 - 1917) | Biography, Facts, Information, Career, Wiki, Life». peoplepill.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ «Alexander Tsaturyan Biography». PoetrySoup.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ «Цатурян Александр Иосифович — Энциклопедия фонда «Хайазг»». ru.hayazg.info. لە ٢٧ی ئازاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ «Цатурян Александр Овсепович в переводах К. Д. Бальмонта». Центральная универсальная научная библиотека. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی ئازاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.
