تۆپاغاج
تۆپاغاج | |
|---|---|
| توپآغاج - Tup Aghaj | |
 | |
| وڵات |  ئێران ڕۆژھەڵاتی کوردستان |
| پارێزگا | سنە |
| شارستان | بیجاڕ |
| ناوچە | ناوەندی شارستانی بیجاڕ |
| گوندەوار | سێڵاوتان |
| بوون بەشارەدێ | ٢٠١٣ |
| بەرزایی | ١٦٤٠ مەتر (٥٬٣٨٠ پێ) |
| ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٦) | |
| • سەرجەم | ١،٦٤٥ |
| زمان و ئایین | |
| • زمان | کوردی (گەڕووسی)، ئازەری |
| • ئایین | ئیسلام(شیعە و سوننە) |
| ناوچەی کاتی | UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی) |
| • ھاوین (DST) | UTC+٤:٣٠ (ھاوین) |
| تەلەفۆن | ٠٨٧ |
تۆپاغاج شارەدێیەکە، کەوتووەتە گوندەواری سێڵاوتان، ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ، شارستانی بیجاڕ، پارێزگای سنە، ڕۆژھەڵاتی کوردستان، ئێران.[١] ئەم شارەدێیە ناوەندی گوندەواری سێڵاوتانە. (٣٥کم) لە شارۆچکەی بیجاڕەوە دوورە.
ناو
[دەستکاری]پێشینان وا دەگێڕنەوە کە لە شوێنی ئەم شارەدێیەدا کانیاوێکی سارد و سوک و ئاو خۆش ھەبووە، لەسەر ئەم کانیاوە دارێکی گەورە و بەدیمەن و جوان و چەتردار ھەبووە، ئەم دارە وێنەی تۆپ خڕ و پڕ و بە بەرگ ە گەڵا بووە، کاتێک بەردی بناغەی ئەم شارەدێیەیان داناوە نازناوی (تۆپ ئاغاج)یان بۆ ھەڵبژاردووە، وشەی (تۆپ) بە واتای خڕ دێت و کوردییە و (ئاغاج) بەواتای دار دێت و ئازەرییە، خەڵکی ئەم شارەدێیە لە کورد و ئازەرییەکان پێکھاتووە و زۆرتریان شیعە مەزھەبن و ھەردوولا بە زمانی کوردی و ئازەری دەدوێن و لە ڕاستیدا کوردن و ئازەری فێربوون.
مێژوو
[دەستکاری]جوگرافیا
[دەستکاری]تۆپاغاج ھاوسنوورە لەگەڵ ئەم گوندانە:
- لە باکوورەوە لەگەڵ گوندی کوێھویل.
- لە باشوورەوە لەگەڵ گوندی خوڕخوڕە.
- لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ گوندی قەرەجەلی.
- لە ڕۆژاواوە لەگەڵ گوندی چارلی بولاخ.[٢]
دانیشتووان
[دەستکاری]- بە پێی سەرژمێریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران لە ساڵی ٢٠١٦دا، ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارەدێیە (١٫٦٤٥)کەس و (٥١١)خێزان بووە.[٣]
- دانیشتووانی شارەدێکە لە کورد و ئازەرییەکان پێکھاتووە.
- بە کوردی شێوەزاری (گەڕووسی) و ئازەری دەدوێن. [٤]
ئایین
[دەستکاری]بەروبوومی کشتوکاڵ
[دەستکاری]ھەبوونی زەوی کشتوکاڵی بەراو و دێمی بەپیت و بوونی ئاوی زۆری سەرزەوی و ژێر زەوی و ئاوھەوای کوێستانی و دابارینی بارانی گونجاو ساڵانە، ئەمانە ھەمووی ھۆکارن بۆ ئەوەی کە بەرووبوومێکی باش بەرھەم بێت لە گەنم و جۆ و نۆک و نیسک و ماش و پەتاتە و تووتن و ھتد لەم شارەدێیەدا.
ھەروەھا کەش و ھەوای گونجاوی ئەم شارەدێیە وەھایە کە دەست بدات بۆ رەز و باخ کە لە باخەکانی سێو و ھەرمێ و قەیسی و گێلاس و ھەڵوژە و قۆخ و ...ھتد. وەچەندەھا دارو درەختی خۆڕسکی بەردار و بێبەر لە ناوچەکەدا ھەیە.
ئەمانەش ببینە
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «ناوەندی ئاماری ئێران، فایلی XLSی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠١١».
- ^ جەلالەدین شافیعی کورد. «جوغرافیای تاریخی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «سەرتیپ حاجعلی رزمآرا». «فرھنگ جغرافیائی ایران(ابادیھا)» (بە فارسی).
{{cite web}}: نرخی|نووسەر=بپشکنە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)[بەستەری مردوو]
| شارستانەکان و شارەکان |
|  |
|---|---|---|
| پێرستی گوندەکان | ||
| وتاری پەیوەندیدار |
| |
| بابەتی گەشتیاری | ||