جوھەیمان عوتەیبی
| جوھەیمان عوتەیبی | |
|---|---|
| بە عەرەبی: جهيمان الخول | |
 | |
| لەدایکبوون | ١٦ی ئەیلوولی ١٩٣٦ ساجر، عەرەبستانی سعوودی |
| مردن | ٩ی کانوونی دووەمی ١٩٨٠ (٤٣ ساڵ ژیاوە) مەککە، عەرەبستانی سعوودی |
| ھۆی مەرگ | سەر بڕین |
| زمانی زگماکی | زمانی عەرەبی |
| زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی عەرەبی |
| سزا | سزای مەرگ |
| پیشە | چالاکوان |
| شوێنی کارکردن | وەزارەتی پاسەوانی نیشتمانی |
| دەستپێکی چالاکی | ١٩٦٥ |
| ئایین | ئیسلام |
| پلەی سەربازی | master sergeant |
| ناکۆکی | دەستبەسەرداگرتنی ١٩٧٩ی مزگەوتی حەرام |
| لقی سەربازی | سوپای سعوودیە |
جوھەیمان بن محەممەد ئەلسەقەری ئەلحافی ئەلرووقی ئەلعوتەیبی (١٦ی ئەیلوولی ١٩٣٦ / ١ی ڕەجەب ١٣٥٥–٩ی کانوونی دووەمی ١٩٨٠)، یەکێکە لە ناوە دیارەکان و سەرکردەی ئۆپەراسیۆنی دەستبەسەرداگرتنی مزگەوتی پیرۆزی مەککە لە ساڵی ١٩٧٩. جوھتیمان بۆ ماوەی ھەژدە ساڵ ڕەقیب بوو لە پاسەوانی نیشتمانیی سعوودیە، دواتر خانەنشین بوو، و خوێندوویەتی تا پۆلی چوارەمی سەرەتایی، پاشان ڕووی لە زانکۆی ئیسلامی کردووە لە مەدینە و لەوێ چاوی بە محەممەد بن عەبدوڵڵا ئەلقەحتانی کەوت، یەکێک لە خوێندکارانی شێخ عەبدولعەزیز بن باز. جوھەیمان ھاوسەرگیری لەگەڵ خوشکی محەممەد ئەلقەحتانی کرد، دوای ئەوەش ڕووداوە بەناوبانگەکەی مزگەوتی حەرامی مەککە لە یەکەم ڕۆژی موحەڕەم لە ساڵی ١٤٠٠ی کۆچی دەستی پێکرد، کە ئەنجامدەرانی بە بەدیھاتنی ھاتنی کەسێکی نوێ (مجدد) لە ھەموو سەد ساڵێکدا، و بە بەیعەتدان بە محەممەد عەبدوڵڵای ئەلقەحتانی دا وەک خەلیفەیەک بۆ موسڵمانان و ئیمامێک وەک مەھدی.[١][٢][٣][٤]
پەروەردە
[دەستکاری]جوھەیمان لە شاری ساجیر گەورە بووە، کە یەکێکە لەو شوێنە نیشتەجێبوونانەی بەدەوییەکان کە عەبدولعەزیز بن سعوود دایمەزراندووە و ناوی لێنراوە ئەلھوجر و دانیشتووانەکەی پێیان دەگوترێت ئیخوان یان «برای ئەوانەی گوێڕایەڵی خودان». ئەوان لە سێیەمی یەکەمی سەدەی بیستەمدا لەگەڵ شا عەبدولعەزیز ھێزێکی سەربازییان پێکھێنا. لەگەڵ مەلیک عەبدولعەزیز بە سەرکردایەتی پیاوێک بە ناوی سوڵتان بن بەجاد (سوڵتانەدین) شەڕیان کرد تا ناکۆک بوون بەھۆی ئەو ڕێبازە نوێکارییەی کە عەبدولعەزیز پەیڕەوی دەکرد و خواستی ئیخوان بۆ بەردەوامبوون لە جیھاد و داگیرکردنی ناوچەکانی کوەیت و عێراق کە لە ژێرفەرمانی ئینگلیزدا بوون و لە شەڕی سەبلەدا ڕووبەڕووی یەکتر بوونەوە، کە تێیدا ئیخوانەکان شکستیان ھینا و بن بەجاد زیندانی کرا تا مردنی.
پەروەردەی جوھەیمان لە ساجر کینەی لە ڕژێمی دەسەڵاتدار بەجێھێشت ھەروەھا باوکی جوھەیمان ھاوڕێیەکی نزیکی سوڵتان بن بەجاد بووە، و ئامۆژگاری کردووە کە خۆی ڕادەستی شا عەبدولعەزیز نەکات. جوھەیمان دڵسۆزی ڕژێمی دەسەڵاتدار نەبووە و ھیچ زیانێکی بە یاخیبوون لە دژی نەبینیوە.
ئازادکردنی مزگەوتی حەرام و دەستگیرکردنی جوھەیمان
[دەستکاری]
یەکەم ھێز کە ھەوڵی ڕزگارکردنی مزگەوتی پیرۆزی مەککەیان دا ھێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ بوون، بەڵام بەھۆی خەمی سەلامەتی نوێژخوێنانەوە شکستیان ھێنا. داوای پێداویستییەکان لەلایەن ھێزەکانی پاسەوانی نیشتمانییەوە کرا، کە بە ئۆتۆمبێلی زرێپۆش دەستێوەردانیان کرد و لە ڕێگەی تیمەکانی پیادە.
لە دادگای بەپەلەدا دادگایی کران، دادگا بڕیاری تۆڵەسەندنەوە (قەساس)ی لەسەر ٦١ ئەندامی ئەو گرووپە دەرکرد وەک سزایەک لە ھەموو شارە گەورەکانی شانشینەکە و جوھەیمانیش لە لیستی ئەو کەسانەدا بوو کە سزای مەرگی بەسەردا سەپێندرا.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ عتیبی، (2004). رسائل جھیمان العتیبی، قائد المقتحمین للمسجد الحرام بمکة: وثائق تنشر لأول مرة /. Maktabat Madbūlī. ژپنک ٩٧٧-٢٠٨-٤٦٣-٥. OCLC ١٢٣٠١٤٢٨٩. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی نیسانی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە.
{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «جھیمان العتیبی». www.aljazeera.net (بە عەرەبی). لە ڕەسەنەکە لە ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی ئازاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «حول السّیاقات التّاریخیّة لعملیّة اقتحام الحرم المکّیّ سنة 1979 جون فرانسوا مایر ترجمة: محمّد الحاج سالم». جمعیة الأوان (بە عەرەبی). ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨. لە ڕەسەنەکە لە ١١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ ناصر الحزیمی فی مقابلة مع برنامج فی الصمیم لە یووتیووب
