دی ساکارید
دی ساکارید , دای سه‌کراید (کوردی: دووشه‌کره ، ئینگلیسی: disaccharide ) جۆرێک دیمه‌ر ( پۆلیمه‌رێک که له دوو مۆنۆمه‌ر دروست بووه) له خێزانی کاربۆهیدراته‌کانه.
هه‌ر دی ساکاریدێک له دوو شه‌کری ساده له ده‌سته‌ی پێنتۆز (شه‌کری پێنج کاربۆنه) و هێگتۆز (شه‌کری شه‌ش کاربۆنه) پێک دێت.
پێکهاتنی دی ساکاریده‌کان
[دەستکاری]دی ساکاریده‌کان له ڕه‌وتی سه‌نتێزی ئاودان (ده‌هایدرۆته‌یشن) له تێکه‌ڵ بوونی دوو شه‌کری ساده به‌رهه‌م دێن که له‌م ڕه‌وته‌دا له شه‌کرێکی ساده هایدرۆکساید(OH-) و له شه‌کرێکی تر پرۆتۆنێک( H-) جیا ده‌بێته‌وه و پێکه‌وه مۆلکوولێکی ئاو پێک ده‌هێننن.
پێچه‌وانه‌ی ئه‌مه له ڕه‌وتی شی بوونه‌وه‌ی دی ساکارید بۆ مۆنۆساکارید (هایدرۆلیز)، دی ساکارید به وه‌رگرتنی مۆلکوولێکی ئاو و شی بوونه‌وه‌ی به دوو ده‌سته‌ی هایدرۆکسیل و هایدرۆجین، ده‌بێته دوو مۆلکوولی شه‌کری ساده.
جۆره‌کانی دی ساکارید
[دەستکاری]- لاکتۆز (شه‌کری شیر) که له تێکه‌ڵ بوونی گالاکتۆز و گلووکۆز پێک دێت.
- ماڵتۆز (شه‌کری چه‌که‌ره‌ی گه‌نم) که له تێکه‌ڵ بوونی دوو مۆلکوولی گلووکۆز دروست ده‌بێت.
- ساکارۆز (شه‌کر) که له فرۆکتۆز و گلووکۆز پێک دێت.
سه‌رچاوه
[دەستکاری] | ئەم وتارە ھیچ پۆلێکی لەخۆ نەگرتووە. تکایە یارمەتی بدە بە زیادکردنی پۆلێک بۆ ئەوەی پێڕست بکرێت لەگەڵ وتارە لێکچووەکان. (نیسان ٢٠١٧) |
